ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΑΙΔΟΙΟΥ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Ιωάννης Κιούσης, Στέλεχος Διατροφής και Διαιτολογίας
6/6/2022. Ενημέρωση: 26/1/2023.
6/6/2022. Ενημέρωση: 26/1/2023.
|
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΑΙΔΟΙΟΥ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ 2. ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ 3. ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ 4. ΛΟΓΟΙ ΥΠΟΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ 5. ΑΙΤΙΑ 6. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ 7. ΑΙΜΟΛΗΨΙΑ 8. ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΑΙΔΟΙΟΥ ΘΕΡΑΠΕΙΑ 9. ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΚΟΛΠΟΥ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Παραπομπές (13) => Για να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των άρθρων, χρησιμοποιώ μόνο αξιόπιστες πηγές, όπως δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, ιδρύματα (νοσοκομεία, πανεπιστήμια κ.ά.), αναρτήσεις/βιβλία από επαγγελματίες υγείας κ.ο.κ. |
ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΑΙΔΟΙΟΥ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
|
Το 1ο βήμα - π ρ ι ν από οποιαδήποτε θεραπεία για τον λειχήνα - είναι μία αιμοληψία για συγκεκριμένους δ ι α τ ρ ο φ ι κ ο ύ ς δείκτες (συνταγογραφείται). Για λεπτομέρειες, κάντε ΚΛΙΚ ΕΔΩ.
1. ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΑΙΔΟΙΟΥ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ
Ο σκληροατροφικός λειχήνας είναι η πιο κοινή δερματοπάθεια του αιδοίου που σχετίζεται με κνησμό (1).
O σκληροατροφικός λειχήνας του αιδοίου αποτελεί μια χρόνια φλεγμονώδης δερματική νόσος (2), η οποία εκτός από κνησμό προκαλεί πόνο, δυσουρία και περιορισμό της ούρησης, δυσπαρεύνια και σημαντική σεξουαλική δυσλειτουργία στις γυναίκες (3).
Ο λειχήνας αιδοίου και ο λειχήνας κόλπου δεν είναι μεταδοτικοί.
2. ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ
Ο σκληροατροφικός λειχήνας περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1887.
Έκτοτε, χρησιμοποιούνται πολλά συνώνυμα, ιδίως «δυστροφία του αιδοίου», «ασθένεια λευκής κηλίδας» και άλλοι όροι, οι οποίοι πλέον έχουν εγκαταλειφθεί και σήμερα χρησιμοποιείται ο όρος "σκληροατροφικός λειχήνας" (3).
Ο σκληροατροφικός λειχήνας εμφανίζεται κυρίως στην περιοχή των γεννητικών οργάνων.
3. ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ
Ο σκληροατροφικός λειχήνας του αιδοίου μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά οι δύο κύριες ηλικίες που εμφανίζεται είναι οι εξής : η πρώτη είναι πριν από την εφηβεία και η δεύτερη είναι μετά την εμμηνόπαυση (4).
Έως και στο 40% των γυναικών με σκληροατροφικό λειχήνα θα υπάρξει έναρξη συμπτωμάτων και δερματικές αλλαγές του αιδοίου κατά την διάρκεια των αναπαραγωγικών τους ετών (5).
4. ΛΟΓΟΙ ΥΠΟΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ
Ο σκληροατροφικός λειχήνας του αιδοίου συχνά υποαναφέρεται από τις γυναίκες (5).
Η διάγνωση συχνά καθυστερεί λόγω αμηχανίας της γυναίκας ή λανθασμένης διάγνωσης του κλινικού ιατρού. Η έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση είναι απαραίτητη για την μείωση της νοσηρότητας αυτής της πάθησης (6).
5. ΑΙΤΙΑ
Η αιτία του σκληροατροφικού λειχήνα είναι άγνωστη, αλλά υπάρχει ισχυρή συσχέτιση με αυτοάνοσα νοσήματα (4).
Επίσης, προηγούμενες λοιμώξεις ίσως διαδραματίσουν έναν ρόλο στην πρόκληση του, ενώ ο σκληροατροφικός λειχήνας αναφέρεται ότι εμφανίζεται σε γυναίκες με κοσμήματα των γεννητικών οργάνων (3).
Περισσότερες πληροφορίες για παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο πυροδότησης ή επιδείνωσης του λειχήνα των γεννητικών οργάνων, δείτε εδώ την σχετική ανάρτηση.
6. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Εάν η αντιμετώπιση δεν ξεκινήσει έγκαιρα, οι ουλές μετά από την φλεγμονή ίσως οδηγήσουν σε σοβαρές βλάβες, στένωση του κολπικού ανοίγματος και κάλυψη της κλειτορίδας (4).
Επιπρόσθετα, οι γυναίκες με αυτήν την πάθηση έχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου των γεννητικών οργάνων. Ο δια βίου κίνδυνος ανάπτυξης ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του αιδοίου στις γυναίκες με σκληροατροφικό λειχήνα είναι 4% έως 5%, ενώ ο αντίστοιχος κίνδυνος στον γενικό πληθυσμό είναι 0,3% (4).
Ο σκληροατροφικός λειχήνας έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής της γυναίκας, παρεμβαίνοντας στην λειτουργία (ιδιαίτερα την σεξουαλική λειτουργία) και την εικόνα του εαυτού της, ενώ η προκύπτουσα δυσφορία και το άγχος είναι άμεσα εμφανή. Πολλές γυναίκες που επηρεάζονται, αισθάνονται αμήχανα και συχνά ανησυχούν για το πώς μπορεί να εξελιχθεί αυτή η διαταραχή (4).
Επίσης, εάν δεν αντιμετωπιστεί, ο σκληροατροφικός λειχήνας του αιδοίου έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει σημαντικές και μόνιμες ουλές και παραμόρφωση της δομής του αιδοίου (7).
Σύμφωνα με μία δημοσίευση του 2008 (13), ο ομαλός λειχήνας αιδοίου μπορεί να εμφανιστεί με ή χωρίς λειχήνα δέρματος. Το 55-65% των γυναικών με ομαλό λειχήνα του αιδοίου μπορεί να αναπτύξει ομαλό λειχήνα.
7. ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΑΙΔΟΙΟΥ ΕΙΚΟΝΕΣ
Στην συνέχεια ακολουθούν πέντε εικόνες για τον σκληροατροφικό λειχήνα αιδοίου.
Ορισμένες ακόμα εικόνες υπάρχουν στην ανάρτηση "σκληροατροφικός λειχήνας θεραπεία", καθώς και στην ανάρτηση "λειχήνες δέρματος εικόνες".
Ο σκληροατροφικός λειχήνας είναι η πιο κοινή δερματοπάθεια του αιδοίου που σχετίζεται με κνησμό (1).
O σκληροατροφικός λειχήνας του αιδοίου αποτελεί μια χρόνια φλεγμονώδης δερματική νόσος (2), η οποία εκτός από κνησμό προκαλεί πόνο, δυσουρία και περιορισμό της ούρησης, δυσπαρεύνια και σημαντική σεξουαλική δυσλειτουργία στις γυναίκες (3).
Ο λειχήνας αιδοίου και ο λειχήνας κόλπου δεν είναι μεταδοτικοί.
2. ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ
Ο σκληροατροφικός λειχήνας περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1887.
Έκτοτε, χρησιμοποιούνται πολλά συνώνυμα, ιδίως «δυστροφία του αιδοίου», «ασθένεια λευκής κηλίδας» και άλλοι όροι, οι οποίοι πλέον έχουν εγκαταλειφθεί και σήμερα χρησιμοποιείται ο όρος "σκληροατροφικός λειχήνας" (3).
Ο σκληροατροφικός λειχήνας εμφανίζεται κυρίως στην περιοχή των γεννητικών οργάνων.
3. ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ
Ο σκληροατροφικός λειχήνας του αιδοίου μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά οι δύο κύριες ηλικίες που εμφανίζεται είναι οι εξής : η πρώτη είναι πριν από την εφηβεία και η δεύτερη είναι μετά την εμμηνόπαυση (4).
Έως και στο 40% των γυναικών με σκληροατροφικό λειχήνα θα υπάρξει έναρξη συμπτωμάτων και δερματικές αλλαγές του αιδοίου κατά την διάρκεια των αναπαραγωγικών τους ετών (5).
4. ΛΟΓΟΙ ΥΠΟΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ
Ο σκληροατροφικός λειχήνας του αιδοίου συχνά υποαναφέρεται από τις γυναίκες (5).
Η διάγνωση συχνά καθυστερεί λόγω αμηχανίας της γυναίκας ή λανθασμένης διάγνωσης του κλινικού ιατρού. Η έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση είναι απαραίτητη για την μείωση της νοσηρότητας αυτής της πάθησης (6).
5. ΑΙΤΙΑ
Η αιτία του σκληροατροφικού λειχήνα είναι άγνωστη, αλλά υπάρχει ισχυρή συσχέτιση με αυτοάνοσα νοσήματα (4).
Επίσης, προηγούμενες λοιμώξεις ίσως διαδραματίσουν έναν ρόλο στην πρόκληση του, ενώ ο σκληροατροφικός λειχήνας αναφέρεται ότι εμφανίζεται σε γυναίκες με κοσμήματα των γεννητικών οργάνων (3).
Περισσότερες πληροφορίες για παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο πυροδότησης ή επιδείνωσης του λειχήνα των γεννητικών οργάνων, δείτε εδώ την σχετική ανάρτηση.
6. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Εάν η αντιμετώπιση δεν ξεκινήσει έγκαιρα, οι ουλές μετά από την φλεγμονή ίσως οδηγήσουν σε σοβαρές βλάβες, στένωση του κολπικού ανοίγματος και κάλυψη της κλειτορίδας (4).
Επιπρόσθετα, οι γυναίκες με αυτήν την πάθηση έχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου των γεννητικών οργάνων. Ο δια βίου κίνδυνος ανάπτυξης ακανθοκυτταρικού καρκινώματος του αιδοίου στις γυναίκες με σκληροατροφικό λειχήνα είναι 4% έως 5%, ενώ ο αντίστοιχος κίνδυνος στον γενικό πληθυσμό είναι 0,3% (4).
Ο σκληροατροφικός λειχήνας έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής της γυναίκας, παρεμβαίνοντας στην λειτουργία (ιδιαίτερα την σεξουαλική λειτουργία) και την εικόνα του εαυτού της, ενώ η προκύπτουσα δυσφορία και το άγχος είναι άμεσα εμφανή. Πολλές γυναίκες που επηρεάζονται, αισθάνονται αμήχανα και συχνά ανησυχούν για το πώς μπορεί να εξελιχθεί αυτή η διαταραχή (4).
Επίσης, εάν δεν αντιμετωπιστεί, ο σκληροατροφικός λειχήνας του αιδοίου έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει σημαντικές και μόνιμες ουλές και παραμόρφωση της δομής του αιδοίου (7).
Σύμφωνα με μία δημοσίευση του 2008 (13), ο ομαλός λειχήνας αιδοίου μπορεί να εμφανιστεί με ή χωρίς λειχήνα δέρματος. Το 55-65% των γυναικών με ομαλό λειχήνα του αιδοίου μπορεί να αναπτύξει ομαλό λειχήνα.
7. ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΑΙΔΟΙΟΥ ΕΙΚΟΝΕΣ
Στην συνέχεια ακολουθούν πέντε εικόνες για τον σκληροατροφικό λειχήνα αιδοίου.
Ορισμένες ακόμα εικόνες υπάρχουν στην ανάρτηση "σκληροατροφικός λειχήνας θεραπεία", καθώς και στην ανάρτηση "λειχήνες δέρματος εικόνες".
ΚΛΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΚΛΗΡΟΑΤΡΟΦΙΚΟΥ ΛΕΙΧΗΝΑ: ΥΠΟΜΕΛΑΓΧΡΩΣΗ, ΕΚΧΥΜΩΣΗ ΚΑΙ ΟΥΛΕΣ
|
ΜΕΓΑΛΗ ΑΤΡΟΦΙΚΗ ΛΕΥΚΗ ΠΛΑΚΑ ΣΕ ΑΙΔΟΙΟ, ΠΕΡΙΝΕΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΠΡΩΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕ ΟΥΛΕΣ ΚΑΙ ΣΤΕΝΩΣΗ
|
ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΕ ΣΚΛΗΡΟΑΤΡΟΦΙΚΟ ΛΕΙΧΗΝΑ ΑΙΔΟΙΟΥ
|
ΠΡΩΙΜΟ ΣΤΑΔΙΟ ΣΚΛΗΡΟΑΤΡΟΦΙΚΟΥ ΛΕΙΧΗΝΑ
|
ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΣΤΑΔΙΟ ΜΕ ΑΠΩΛΕΙΑ ΜΙΚΡΩΝ ΧΕΙΛΕΩΝ, ΕΛΚΩΔΕΙΣ ΒΛΑΒΕΣ, ΚΑΙ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΤΟΥ ΑΙΔΟΙΟΥ
|
8. ΑΙΜΟΛΗΨΙΑ
Περισσότερες από 70 μελέτες δείχνουν ότι ένας ή περισσότεροι αιματολογικοί δείκτες που συνδέονται άμεσα με την διατροφή, βρίσκονται εκτός των φυσιολογικών ορίων, και αυτό συμβαίνει σε έναν σημαντικό αριθμό ασθενών με λειχήνα. Επιπρόσθετα, ορισμένες από αυτές τις μελέτες δείχνουν ότι όσο μεγαλύτερη είναι η απόκλιση από τα φυσιολογικά όρια, τόσο σοβαρότερα είναι τα συμπτώματα, η ένταση του πόνου και το μέγεθος των βλαβών.
Το θετικό είναι ότι όταν επανέρχονται στα φυσιολογικά επίπεδα, τότε υπάρχει σημαντική βελτίωση και αναστροφή της πάθησης. Μάλιστα, σε ορισμένους ασθενείς υπήρξε ακόμα και 100% αναστροφή με ολική αποκατάσταση.
Συνεπώς, πριν από την έναρξη οποιασδήποτε αντιμετώπισης, χρειάζεται να προηγείται μία αιμοληψία ώστε να εξεταστούν τα επίπεδα τους, και:
- εάν βρίσκονται εκτός των φυσιολογικών ορίων, τότε να διορθώνονται με μερικές απλές διατροφικές επιλογές, ή
- εάν δεν βρίσκονται εκτός των φυσιολογικών ορίων, τότε να εξετάζονται οι υπόλοιπες δυνατότητες για την αντιμετώπιση του λειχήνα.
Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ εδώ.
9. ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΑΙΔΟΙΟΥ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η διαχείριση του σκληροατροφικού λειχήνα έχει θεωρηθεί ότι είναι μια δύσκολη κατάσταση. Ωστόσο, η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει (7), ιδίως όταν επιλεγούν τα φάρμακα που έχουν δείξει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα (4).
Ωστόσο, η διεπιστημονική έρευνα θα πρέπει να στοχεύει σε μία αντιμετώπιση που να είναι περισσότερο αποτελεσματική και με μεγαλύτερη διάρκεια (11), ιδίως όταν η μακροχρόνια χρήση της φαρμακευτικής αγωγής ενέχει και τους κινδύνους των παρενεργειών, οι οποίες συχνά είναι πολυάριθμες.
Ως εκ τούτου, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το γεγονός ότι στην επιστημονική βιβλιογραφία αναφέρονται περιπτώσεις γυναικών που πέτυχαν ακόμα και πλήρη αναστροφή αυτής της νόσου :
- είτε με βότανα,
- είτε με διατροφή.
10. ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΚΟΛΠΟΥ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Εδώ να επισημανθεί ότι στον σκληροατροφικό λειχήνα δεν υπάρχει εμπλοκή του κόλπου (8) ή, όταν υπάρχει εμπλοκή του κόλπου, πρόκειται για σπάνιες περιπτώσεις (9, 12).
Ωστόσο, μία άλλη δημοσίευση αναφέρει ότι ο σκληροατροφικός λειχήνας του κόλπου ίσως είναι πιο συχνός από ότι πιστεύαμε προηγουμένως και αυτό ίσως οφείλεται στο ότι είναι υποδιαγνωσμένος. Γυναίκες με πιο σοβαρή νόσο ή με σημαντική ατροφία του κόλπου ίσως είναι πιο πιθανό να έχουν προσβολή του κόλπου. Επιπλέον, οι γυναίκες με χαλαρότητα των πυελικών οργάνων ίσως διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για εμπλοκή του κόλπου εάν τα κολπικά τους τοιχώματα είναι χρόνια εκτεθειμένα λόγω πρόπτωσης (10).
Σε αντίθεση με τον σκληροατροφικό λειχήνα, στον διαβρωτικό ομαλό λειχήνα υπάρχει εμπλοκή του κόλπου σε έως και 70% των γυναικών (8).
Για την θεραπεία του λειχήνα που έχει εκδηλωθεί στον κόλπο, δείτε την σχετική ανάρτηση για αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης κάνοντας κλικ ΕΔΩ.
Περισσότερες από 70 μελέτες δείχνουν ότι ένας ή περισσότεροι αιματολογικοί δείκτες που συνδέονται άμεσα με την διατροφή, βρίσκονται εκτός των φυσιολογικών ορίων, και αυτό συμβαίνει σε έναν σημαντικό αριθμό ασθενών με λειχήνα. Επιπρόσθετα, ορισμένες από αυτές τις μελέτες δείχνουν ότι όσο μεγαλύτερη είναι η απόκλιση από τα φυσιολογικά όρια, τόσο σοβαρότερα είναι τα συμπτώματα, η ένταση του πόνου και το μέγεθος των βλαβών.
Το θετικό είναι ότι όταν επανέρχονται στα φυσιολογικά επίπεδα, τότε υπάρχει σημαντική βελτίωση και αναστροφή της πάθησης. Μάλιστα, σε ορισμένους ασθενείς υπήρξε ακόμα και 100% αναστροφή με ολική αποκατάσταση.
Συνεπώς, πριν από την έναρξη οποιασδήποτε αντιμετώπισης, χρειάζεται να προηγείται μία αιμοληψία ώστε να εξεταστούν τα επίπεδα τους, και:
- εάν βρίσκονται εκτός των φυσιολογικών ορίων, τότε να διορθώνονται με μερικές απλές διατροφικές επιλογές, ή
- εάν δεν βρίσκονται εκτός των φυσιολογικών ορίων, τότε να εξετάζονται οι υπόλοιπες δυνατότητες για την αντιμετώπιση του λειχήνα.
Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ εδώ.
9. ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΑΙΔΟΙΟΥ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η διαχείριση του σκληροατροφικού λειχήνα έχει θεωρηθεί ότι είναι μια δύσκολη κατάσταση. Ωστόσο, η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει (7), ιδίως όταν επιλεγούν τα φάρμακα που έχουν δείξει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα (4).
Ωστόσο, η διεπιστημονική έρευνα θα πρέπει να στοχεύει σε μία αντιμετώπιση που να είναι περισσότερο αποτελεσματική και με μεγαλύτερη διάρκεια (11), ιδίως όταν η μακροχρόνια χρήση της φαρμακευτικής αγωγής ενέχει και τους κινδύνους των παρενεργειών, οι οποίες συχνά είναι πολυάριθμες.
Ως εκ τούτου, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το γεγονός ότι στην επιστημονική βιβλιογραφία αναφέρονται περιπτώσεις γυναικών που πέτυχαν ακόμα και πλήρη αναστροφή αυτής της νόσου :
- είτε με βότανα,
- είτε με διατροφή.
10. ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΚΟΛΠΟΥ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Εδώ να επισημανθεί ότι στον σκληροατροφικό λειχήνα δεν υπάρχει εμπλοκή του κόλπου (8) ή, όταν υπάρχει εμπλοκή του κόλπου, πρόκειται για σπάνιες περιπτώσεις (9, 12).
Ωστόσο, μία άλλη δημοσίευση αναφέρει ότι ο σκληροατροφικός λειχήνας του κόλπου ίσως είναι πιο συχνός από ότι πιστεύαμε προηγουμένως και αυτό ίσως οφείλεται στο ότι είναι υποδιαγνωσμένος. Γυναίκες με πιο σοβαρή νόσο ή με σημαντική ατροφία του κόλπου ίσως είναι πιο πιθανό να έχουν προσβολή του κόλπου. Επιπλέον, οι γυναίκες με χαλαρότητα των πυελικών οργάνων ίσως διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για εμπλοκή του κόλπου εάν τα κολπικά τους τοιχώματα είναι χρόνια εκτεθειμένα λόγω πρόπτωσης (10).
Σε αντίθεση με τον σκληροατροφικό λειχήνα, στον διαβρωτικό ομαλό λειχήνα υπάρχει εμπλοκή του κόλπου σε έως και 70% των γυναικών (8).
Για την θεραπεία του λειχήνα που έχει εκδηλωθεί στον κόλπο, δείτε την σχετική ανάρτηση για αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης κάνοντας κλικ ΕΔΩ.
