ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Το 1ο βήμα - π ρ ι ν από οποιαδήποτε θεραπεία για τον λειχήνα - είναι μία αιμοληψία για συγκεκριμένους δ ι α τ ρ ο φ ι κ ο ύ ς δείκτες (συνταγογραφείται). Για λεπτομέρειες, κάντε ΚΛΙΚ ΕΔΩ.
Εναλλακτικά, δείτε και τα οφέλη από το φαρμακευτικό μανιτάρι Κόρντισεπς σίνενσις κάνοντας ΚΛΙΚ ΕΔΩ.
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ 2. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ 1. Τί δείχνουν τα επιστημονικά δεδομένα ; 2. Αντίλογος 3. Σημαντική έως Πλήρης Αναστροφή 4. Δέκα Αιματολογικοί Δείκτες 5. Σε Πόσο Καιρό Θα Έχω Αποτελέσματα ; 6. Πολύπλευρη Προσέγγιση 7. Αντιμετώπιση Συμπτωμάτων ή Αιτιών ; 8. Σημαντική Διευκρίνιση 9. Με ποιον τρόπο μπορούμε να επιτύχουμε ενισχυμένα αποτελέσματα ; 10. Έναρξη Παραπομπές (24) => Για να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των άρθρων, χρησιμοποιώ μόνο αξιόπιστες πηγές, όπως δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, ιδρύματα (νοσοκομεία, πανεπιστήμια κ.ά.), αναρτήσεις/βιβλία από επαγγελματίες υγείας κ.ο.κ. |
1. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ
ομαλός λειχήνας:
Ο ομαλός λειχήνας [Lichen planus] είναι μια κοινή χρόνια φλεγμονώδης ασθένεια που μπορεί να επηρεάσει το δέρμα και τους βλεννογόνους, συμπεριλαμβανομένου του στοματικού βλεννογόνου (1, 2).
Ο αγγλικός όρος "lichen" προέρχεται από την ελληνική λέξη "λειχήνας" και αντανακλά την ομοιότητα που έχουν οι δερματικές βλάβες με τα άλγη που παρατηρούνται σε δέντρα και ξύλινες κατοικίες. Ο όρος "planus" αναφέρεται στο ότι οι δερματικές βλάβες είναι επίπεδες (3).
Ο ομαλός λειχήνας μπορεί να επηρεάσει διάφορα σημεία του σώματος, τα οποία συμπεριλαμβάνουν μεταξύ άλλων την στοματική κοιλότητα.
ομαλός λειχήνας στόματος:
Ο ομαλός λειχήνας στόματος είναι μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από υποτροπές και υφέσεις (4). Μπορεί να εμπλέκεται οποιαδήποτε περιοχή του στοματικού βλεννογόνου και συνήθως υπάρχουν πολλαπλές περιοχές προσβολής (5). Κλινικά έχουν αναγνωριστεί 6 διαφορετικοί τύποι για τον ομαλό λειχήνα στόματος (6).
παγκόσμιος επιπολασμός:
Μία μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2021 αναφέρει ότι :
- ο παγκόσμιος επιπολασμός ήταν 1,01% με τον υψηλότερο να αναφέρεται στην Ευρώπη (1,43%).
- από την ηλικία των 40 ετών, ο επιπολασμός αυξάνεται σημαντικά και προοδευτικά.
- οι ειδικοί στοματικής ιατρικής/στοματικής παθολογίας αναφέρουν σημαντικά υψηλότερο επιπολασμό (1,80%) από τους οδοντιάτρους (0,61%) και τους δερματολόγους (0,33%), το οποίο καθιστά εμφανές την αναγκαιότητα βελτίωσης της γνώσης του ομαλού λειχήνα στόματος μεταξύ των οδοντιάτρων και των δερματολόγων μέσω της συνεχούς εκπαίδευσης (7).
Ο ομαλός λειχήνας στόματος τείνει να επηρεάζει τις γυναίκες πιο συχνά από τους άνδρες, με μια τυπικά πιο χρόνια πορεία και μεγαλύτερη πιθανότητα σημαντικής νοσηρότητας (2).
Μία δημοσίευση του 2011 ανέφερε ότι στις γυναίκες εμφανίζεται 40% πιο συχνά (8), αν και μία πρόσφατη μετα-ανάλυση του 2021 ανέφερε ότι αυτό το ποσοστό είναι μεγαλύτερο, εμφανίζεται 63% πιο συχνά στις γυναίκες (4), ενώ το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins αναφέρει ότι οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να νοσήσουν με ομαλό λειχήνα στόματος (9).
καρκίνος:
Ο ομαλός λειχήνας στόματος εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο κακοήθους μετασχηματισμού και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τον ταξινόμησε το 2005 στις δυνητικά κακοήθεις διαταραχές (10). Ο κακοήθης μετασχηματισμός κυμαίνεται μεταξύ 0% και 12,5% (4).
Η Αμερικανική Ακαδημία Ωτορινολαρυγγολογίας αναφέρει ότι είναι σημαντικό για τους ασθενείς με αυτήν την πάθηση να συμβουλεύονται τον ιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης τους σχετικά με την πιθανή έναρξη φροντίδας με ωτορινολαρυγγολόγο (11), ενώ το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins συστήνει την επίσκεψη στον οδοντίατρο σας για στοματική εξέταση τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο (9).
Περισσότερες πληροφορίες για τον ομαλό λειχήνα στόματος και τον καρκίνο φαίνονται εδώ.
σε ποια άλλα σημεία εκδηλώνεται ο ομαλός λειχήνας:
Σύμφωνα με το νοσοκομείο Brigham and Women’s Hospital, ο ομαλός λειχήνας περιστασιακά (σε 10% έως 20% των ασθενών) ίσως εκδηλωθεί στο δέρμα και στην περιοχή των γεννητικών οργάνων (12), ενώ σύμφωνα με την εθνική υπηρεσία πληροφοριών υγείας της Σκωτίας, το στόμα επηρεάζεται περίπου στο 50% όλων των περιπτώσεων ομαλού λειχήνα (13). Οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα δέρματος εκτιμάται ότι εμφανίζουν βλάβες στο στόμα σε έως και 60% των περιπτώσεων (6).
Περίπου το 15% των ασθενών με ομαλό λειχήνα στόματος αναπτύσσουν δερματικές βλάβες και περίπου το 20% των ασθενών με ομαλό λειχήνα στόματος έχουν ταυτόχρονες βλάβες των γεννητικών οργάνων (6).
Όσον αφορά τα παιδιά, σύμφωνα με την Βρετανική Ένωση Δερματολόγων, τα παιδιά σπάνια επηρεάζονται από τον ομαλό λειχήνα στόματος (14).
συμπτώματα (15):
Εμφάνιση, οι βλάβες ίσως εμφανιστούν ως:
Τοποθεσία, οι βλάβες ίσως εμφανιστούν:
Πόνος ή δυσφορία.
Οι λευκές, δαντελωτές κηλίδες ιστών ίσως να μην προκαλούν ενόχληση όταν εμφανίζονται στο εσωτερικό των μάγουλων. Ωστόσο, τα συμπτώματα που συνοδεύουν τα κόκκινα, πρησμένα "μπαλώματα" ιστών και οι ανοιχτές πληγές ίσως περιλαμβάνουν:
Ομαλός λειχήνας έναντι λευκοπλακίας: Ποια είναι η διαφορά ; (16)
Η λευκοπλακία και ο ομαλός λειχήνας στόματος είναι και οι δύο διαταραχές που επηρεάζουν τον βλεννογόνο μέσα στο στόμα σας. Και οι δύο καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν λευκό αποχρωματισμό στα εσωτερικά μάγουλα, στα ούλα και μερικές φορές στη γλώσσα σας. Αλλά αυτές οι δύο διαταραχές είναι πολύ διαφορετικές:
διάγνωση:
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Στοματικής Ιατρικής, η διάγνωση πρέπει να ληφθεί από εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας. Συνήθως, συνιστάται η βιοψία για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση και να αποκλειστεί το ενδεχόμενο για άλλες ασθένειες (17).
Η Αμερικανική Ακαδημία Ωτορινολαρυγγολογίας συστήνει (11), μεταξύ άλλων, να θέσετε στον ιατρό σας τις εξής ερωτήσεις :
αίτια:
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Παθολογίας, παρά το γεγονός ότι είναι μια από τις πιο κοινές ασθένειες του στοματικού βλεννογόνου και έχει αναγνωριστεί ήδη από το 1866, ο ομαλός λειχήνας στόματος εξακολουθεί να είναι μια ασθένεια χωρίς σαφή αιτιολογία ή παθογένεση (18).
Η τρέχουσα βιβλιογραφία υποδηλώνει ότι πρόκειται για μια μη-φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος (19), αν και στην σχετική ανάρτηση από την Αμερικάνικη Ακαδημία Στοματικής Ιατρικής αναφέρεται ότι είναι πρόωρο να ταξινομηθεί ως αυτοάνοση διαταραχή (17).
Επιπλέον, βαρέα μέταλλα όπως ο μόλυβδος, ο κασσίτερος, το αρσενικό και το βισμούθιο μπορούν να δημιουργήσουν φλεγμονώδεις και αλλεργικές αντιδράσεις που μπορεί να προδιαθέσουν στο σχηματισμό του ομαλού λειχήνα (19).
μεταδίδεται ;
Είναι ο ομαλός λειχήνας στόματος μεταδοτικός ;
Όχι, δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Δεν θα "κολλήσετε" κάποιον συνάνθρωπο σας, ούτε εσείς το κολλήσατε από κάποιον άλλον άνθρωπο (12, 16, 17).
κληρονομείται ;
Ο ομαλός λειχήνας στόματος είναι κληρονομικός ;
Όπως αναφέρει το Βασιλικό Κολλέγιο Χειρουργών της Αγγλίας, δεν κληρονομείται, δεν μεταβιβάζεται δηλαδή από τους γονείς στα παιδιά (20), ενώ η Βρετανική Ένωση Δερματολόγων συμπληρώνει ότι αν και ίσως υπάρχει μία γενετική βάση, είναι ασυνήθιστο για περισσότερα από ένα μέλη μιας οικογένειας να προσβάλλονται από ομαλό λειχήνα στόματος (14).
περιοδοντίτιδα:
Υπάρχει συχνά μια στενή σχέση μεταξύ του ομαλού λειχήνα στόματος και της περιοδοντικής νόσου (22).
Μία μελέτη σε 25 ασθενείς διαπίστωσε ότι ο ομαλός λειχήνας στόματος θα μπορούσε να επηρεάσει την ανάπτυξη της περιοδοντικής νόσου (23), ενώ μία μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε το 2022 ανέφερε ότι, παρόλο που απαιτούνται περαιτέρω μελέτες, τα ευρήματα από 6 δημοσιεύσεις υποδηλώνουν σημαντική σχέση μεταξύ της σοβαρότητας της περιοδοντικής νόσου και της παρουσίας ομαλού λειχήνα στόματος (24).
Συνεπώς, αυτά τα δεδομένα αποτελούν έναν ακόμα λόγο για να μην αμεληθεί η αντιμετώπιση του ομαλού λειχήνα στόματος.
Φωτογραφίες:
Ακολουθούν ορισμένες φωτογραφίες από τις σχετικές αναρτήσεις της Αμερικανικής Ακαδημίας Στοματικής Ιατρικής και του Εθνικού Συστήματος Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (17, 21).
ομαλός λειχήνας:
Ο ομαλός λειχήνας [Lichen planus] είναι μια κοινή χρόνια φλεγμονώδης ασθένεια που μπορεί να επηρεάσει το δέρμα και τους βλεννογόνους, συμπεριλαμβανομένου του στοματικού βλεννογόνου (1, 2).
Ο αγγλικός όρος "lichen" προέρχεται από την ελληνική λέξη "λειχήνας" και αντανακλά την ομοιότητα που έχουν οι δερματικές βλάβες με τα άλγη που παρατηρούνται σε δέντρα και ξύλινες κατοικίες. Ο όρος "planus" αναφέρεται στο ότι οι δερματικές βλάβες είναι επίπεδες (3).
Ο ομαλός λειχήνας μπορεί να επηρεάσει διάφορα σημεία του σώματος, τα οποία συμπεριλαμβάνουν μεταξύ άλλων την στοματική κοιλότητα.
ομαλός λειχήνας στόματος:
Ο ομαλός λειχήνας στόματος είναι μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από υποτροπές και υφέσεις (4). Μπορεί να εμπλέκεται οποιαδήποτε περιοχή του στοματικού βλεννογόνου και συνήθως υπάρχουν πολλαπλές περιοχές προσβολής (5). Κλινικά έχουν αναγνωριστεί 6 διαφορετικοί τύποι για τον ομαλό λειχήνα στόματος (6).
παγκόσμιος επιπολασμός:
Μία μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2021 αναφέρει ότι :
- ο παγκόσμιος επιπολασμός ήταν 1,01% με τον υψηλότερο να αναφέρεται στην Ευρώπη (1,43%).
- από την ηλικία των 40 ετών, ο επιπολασμός αυξάνεται σημαντικά και προοδευτικά.
- οι ειδικοί στοματικής ιατρικής/στοματικής παθολογίας αναφέρουν σημαντικά υψηλότερο επιπολασμό (1,80%) από τους οδοντιάτρους (0,61%) και τους δερματολόγους (0,33%), το οποίο καθιστά εμφανές την αναγκαιότητα βελτίωσης της γνώσης του ομαλού λειχήνα στόματος μεταξύ των οδοντιάτρων και των δερματολόγων μέσω της συνεχούς εκπαίδευσης (7).
Ο ομαλός λειχήνας στόματος τείνει να επηρεάζει τις γυναίκες πιο συχνά από τους άνδρες, με μια τυπικά πιο χρόνια πορεία και μεγαλύτερη πιθανότητα σημαντικής νοσηρότητας (2).
Μία δημοσίευση του 2011 ανέφερε ότι στις γυναίκες εμφανίζεται 40% πιο συχνά (8), αν και μία πρόσφατη μετα-ανάλυση του 2021 ανέφερε ότι αυτό το ποσοστό είναι μεγαλύτερο, εμφανίζεται 63% πιο συχνά στις γυναίκες (4), ενώ το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins αναφέρει ότι οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να νοσήσουν με ομαλό λειχήνα στόματος (9).
καρκίνος:
Ο ομαλός λειχήνας στόματος εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο κακοήθους μετασχηματισμού και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τον ταξινόμησε το 2005 στις δυνητικά κακοήθεις διαταραχές (10). Ο κακοήθης μετασχηματισμός κυμαίνεται μεταξύ 0% και 12,5% (4).
Η Αμερικανική Ακαδημία Ωτορινολαρυγγολογίας αναφέρει ότι είναι σημαντικό για τους ασθενείς με αυτήν την πάθηση να συμβουλεύονται τον ιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης τους σχετικά με την πιθανή έναρξη φροντίδας με ωτορινολαρυγγολόγο (11), ενώ το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins συστήνει την επίσκεψη στον οδοντίατρο σας για στοματική εξέταση τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο (9).
Περισσότερες πληροφορίες για τον ομαλό λειχήνα στόματος και τον καρκίνο φαίνονται εδώ.
σε ποια άλλα σημεία εκδηλώνεται ο ομαλός λειχήνας:
Σύμφωνα με το νοσοκομείο Brigham and Women’s Hospital, ο ομαλός λειχήνας περιστασιακά (σε 10% έως 20% των ασθενών) ίσως εκδηλωθεί στο δέρμα και στην περιοχή των γεννητικών οργάνων (12), ενώ σύμφωνα με την εθνική υπηρεσία πληροφοριών υγείας της Σκωτίας, το στόμα επηρεάζεται περίπου στο 50% όλων των περιπτώσεων ομαλού λειχήνα (13). Οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα δέρματος εκτιμάται ότι εμφανίζουν βλάβες στο στόμα σε έως και 60% των περιπτώσεων (6).
Περίπου το 15% των ασθενών με ομαλό λειχήνα στόματος αναπτύσσουν δερματικές βλάβες και περίπου το 20% των ασθενών με ομαλό λειχήνα στόματος έχουν ταυτόχρονες βλάβες των γεννητικών οργάνων (6).
Όσον αφορά τα παιδιά, σύμφωνα με την Βρετανική Ένωση Δερματολόγων, τα παιδιά σπάνια επηρεάζονται από τον ομαλό λειχήνα στόματος (14).
συμπτώματα (15):
Εμφάνιση, οι βλάβες ίσως εμφανιστούν ως:
- Δαντελωτές, λευκές κηλίδες ιστών
- Κόκκινα, πρησμένα "μπαλώματα" ιστών
- Ανοιχτές πληγές
Τοποθεσία, οι βλάβες ίσως εμφανιστούν:
- Στα εσωτερικά μάγουλα (το πιο κοινό σημείο)
- Ούλα
- Γλώσσα
- Εσωτερικοί ιστοί των χειλιών
- Ουρανίσκος
Πόνος ή δυσφορία.
Οι λευκές, δαντελωτές κηλίδες ιστών ίσως να μην προκαλούν ενόχληση όταν εμφανίζονται στο εσωτερικό των μάγουλων. Ωστόσο, τα συμπτώματα που συνοδεύουν τα κόκκινα, πρησμένα "μπαλώματα" ιστών και οι ανοιχτές πληγές ίσως περιλαμβάνουν:
- Αίσθημα καύσου ή πόνος
- Ευαισθησία σε ζεστά, όξινα ή πικάντικα τρόφιμα
- Αιμορραγία και ερεθισμός με το βούρτσισμα των δοντιών
- Φλεγμονή των ούλων (ουλίτιδα)
- Επώδυνα, παχύρρευστα "μπαλώματα" στη γλώσσα
- Δυσφορία κατά την ομιλία, την μάσηση ή την κατάποση (15)
Ομαλός λειχήνας έναντι λευκοπλακίας: Ποια είναι η διαφορά ; (16)
Η λευκοπλακία και ο ομαλός λειχήνας στόματος είναι και οι δύο διαταραχές που επηρεάζουν τον βλεννογόνο μέσα στο στόμα σας. Και οι δύο καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν λευκό αποχρωματισμό στα εσωτερικά μάγουλα, στα ούλα και μερικές φορές στη γλώσσα σας. Αλλά αυτές οι δύο διαταραχές είναι πολύ διαφορετικές:
- Ομαλός λειχήνας στόματος: ύπαρξη λευκών, δαντελωτών βλαβών που μοιάζουν με νήματα ή έντονο κόκκινο ιστό των ούλων. Η αιτία δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά ίσως υπάρχει σύνδεση με αυτοάνοσα νοσήματα.
- Λευκοπλακία: έχει ως αποτέλεσμα παχιά, λευκά "μπαλώματα". Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν πληγές στο στόμα και λευκή γλώσσα. Αυτή η κατάσταση μπορεί να είναι αποτέλεσμα καπνίσματος, μάσησης καπνού ή μεγάλης χρήσης αλκοόλ (16).
διάγνωση:
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Στοματικής Ιατρικής, η διάγνωση πρέπει να ληφθεί από εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας. Συνήθως, συνιστάται η βιοψία για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση και να αποκλειστεί το ενδεχόμενο για άλλες ασθένειες (17).
Η Αμερικανική Ακαδημία Ωτορινολαρυγγολογίας συστήνει (11), μεταξύ άλλων, να θέσετε στον ιατρό σας τις εξής ερωτήσεις :
- Πρόκειται για ομαλό λειχήνα στόματος, ή θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο;
- Αυτή η βλάβη φαίνεται καρκινική ή προκαρκινική ; Χρειάζομαι βιοψία ;
αίτια:
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Παθολογίας, παρά το γεγονός ότι είναι μια από τις πιο κοινές ασθένειες του στοματικού βλεννογόνου και έχει αναγνωριστεί ήδη από το 1866, ο ομαλός λειχήνας στόματος εξακολουθεί να είναι μια ασθένεια χωρίς σαφή αιτιολογία ή παθογένεση (18).
Η τρέχουσα βιβλιογραφία υποδηλώνει ότι πρόκειται για μια μη-φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος (19), αν και στην σχετική ανάρτηση από την Αμερικάνικη Ακαδημία Στοματικής Ιατρικής αναφέρεται ότι είναι πρόωρο να ταξινομηθεί ως αυτοάνοση διαταραχή (17).
Επιπλέον, βαρέα μέταλλα όπως ο μόλυβδος, ο κασσίτερος, το αρσενικό και το βισμούθιο μπορούν να δημιουργήσουν φλεγμονώδεις και αλλεργικές αντιδράσεις που μπορεί να προδιαθέσουν στο σχηματισμό του ομαλού λειχήνα (19).
μεταδίδεται ;
Είναι ο ομαλός λειχήνας στόματος μεταδοτικός ;
Όχι, δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Δεν θα "κολλήσετε" κάποιον συνάνθρωπο σας, ούτε εσείς το κολλήσατε από κάποιον άλλον άνθρωπο (12, 16, 17).
κληρονομείται ;
Ο ομαλός λειχήνας στόματος είναι κληρονομικός ;
Όπως αναφέρει το Βασιλικό Κολλέγιο Χειρουργών της Αγγλίας, δεν κληρονομείται, δεν μεταβιβάζεται δηλαδή από τους γονείς στα παιδιά (20), ενώ η Βρετανική Ένωση Δερματολόγων συμπληρώνει ότι αν και ίσως υπάρχει μία γενετική βάση, είναι ασυνήθιστο για περισσότερα από ένα μέλη μιας οικογένειας να προσβάλλονται από ομαλό λειχήνα στόματος (14).
περιοδοντίτιδα:
Υπάρχει συχνά μια στενή σχέση μεταξύ του ομαλού λειχήνα στόματος και της περιοδοντικής νόσου (22).
Μία μελέτη σε 25 ασθενείς διαπίστωσε ότι ο ομαλός λειχήνας στόματος θα μπορούσε να επηρεάσει την ανάπτυξη της περιοδοντικής νόσου (23), ενώ μία μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε το 2022 ανέφερε ότι, παρόλο που απαιτούνται περαιτέρω μελέτες, τα ευρήματα από 6 δημοσιεύσεις υποδηλώνουν σημαντική σχέση μεταξύ της σοβαρότητας της περιοδοντικής νόσου και της παρουσίας ομαλού λειχήνα στόματος (24).
Συνεπώς, αυτά τα δεδομένα αποτελούν έναν ακόμα λόγο για να μην αμεληθεί η αντιμετώπιση του ομαλού λειχήνα στόματος.
Φωτογραφίες:
Ακολουθούν ορισμένες φωτογραφίες από τις σχετικές αναρτήσεις της Αμερικανικής Ακαδημίας Στοματικής Ιατρικής και του Εθνικού Συστήματος Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (17, 21).
2. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Σε σύγκριση με τον ομαλό λειχήνα δέρματος, ο ομαλός λειχήνας στόματος είναι πιο ανθεκτικός στη θεραπεία (5). Η αντιμετώπιση του λειχήνα μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση και αναγνώριση αυτής της πάθησης προάγει τις προόδους στην θεραπεία και στην κατανόηση μας για αυτήν την ασθένεια. Θεραπευτικά οφέλη μπορούν να επιτευχθούν με διάφορα τοπικά και συστημικά φάρμακα (2).
Ωστόσο, η θεραπεία με τα φάρμακα συχνά απαιτείται να είναι μακροχρόνια, το οποίο με την σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες παρενέργειες, οι οποίες, ενίοτε, είναι αρκετά σοβαρές. Ως εκ τούτου, η αναζήτηση νέων τρόπων θεραπείας με λιγότερες ή καθόλου παρενέργειες αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της επιστημονικής έρευνας τα τελευταία χρόνια.
1. Τί δείχνουν τα επιστημονικά δεδομένα ;
Τα τελευταία χρόνια μία ολοένα αυξανόμενη επιστημονική βιβλιογραφία - περισσότερες από 70 μελέτες (!) - διαπιστώνει ότι οι άνθρωποι που έχουν διαγνωστεί με λειχήνα (τόσο οι ενήλικες όσο και τα παιδιά) έχουν ε κ τ ό ς των φυσιολογικών ορίων 1 ή περισσότερους διατροφικούς αιματολογικούς δείκτες. Μάλιστα, κάποιες μελέτες έδειξαν ότι όσο μ ε γ α λ ύ τ ε ρ η είναι η απόκλιση από τα φυσιολογικά όρια, τόσο σ ο β α ρ ό τ ε ρ η είναι η νόσος.
Για παράδειγμα:
- αυξημένα συμπτώματα,
- υψηλότερη ένταση του πόνου, και
- μεγαλύτερο μέγεθος των βλαβών.
Συνεπώς, π ρ ι ν από την έναρξη οποιασδήποτε αντιμετώπισης του λειχήνα, χρειάζεται να προηγείται μία στοχευμένη αιμοληψία (συνταγογραφείται).
2. Αντίλογος:
Βέβαια, σε αυτό το σημείο υπάρχει ένας εύλογος αντίλογος, ο οποίος είναι ο εξής:
Το ότι κάποιοι αιματολογικοί δείκτες βρίσκονται εκτός φυσιολογικών ορίων, αυτό δ ε ν σημαίνει απαραίτητα ότι έχουν α ι τ ι ώ δ η σχέση με την έναρξη ή την επιδείνωση του λειχήνα.
Σωστά.
Για αυτόν τον λόγο, το βασικό ερώτημα που χρειάζεται να απαντηθεί είναι το εξής:
"η ε π α ν α φ ο ρ ά αυτών των αιματολογικών δεικτών ε ν τ ό ς των φυσιολογικών επιπέδων οδηγεί σε σημαντική ή πλήρη αναστροφή του λειχήνα ;"
3. Σημαντική έως Πλήρης Αναστροφή:
Αυτό ακριβώς το ερώτημα κλήθηκαν να απαντήσουν 11 κλινικές δοκιμές (1.004 άτομα), και η απάντηση ήταν κ α τ α φ α τ ι κ ή !
Τα ευρήματα έδειξαν ότι η επαναφορά στα φυσιολογικά επίπεδα, οδήγησε σε σ η μ α ν τ ι κ ή ή ακόμα και π λ ή ρ η αναστροφή του λειχήνα.
Η αναστροφή αφορούσε :
- τόσο τα υποκειμενικά συμπτώματα όπως είναι ο πόνος και το αίσθημα καύσου, το οποίο σημαίνει βελτιωμένη ποιότητα ζωής,
- όσο και τα αντικειμενικά συμπτώματα όπως είναι η σοβαρότητα αλλά και έκταση της βλάβης στους ιστούς, το οποίο σημαίνει μειωμένη δοσολογία φαρμακευτικής αγωγής.
Πιο συγκεκριμένα:
- για 3 διατροφικούς αιματολογικούς δείκτες, τα ευρήματα έδειξαν "σημαντική αναστροφή", ενώ
- για άλλους 2, τα ευρήματα έδειξαν ότι - εκτός από "σημαντική αναστροφή" - σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρξε ακόμα και "πλήρης αναστροφή".
Για παράδειγμα:
- μία μελέτη διάρκειας μ ό λ ι ς 4 εβδομάδων έδειξε βελτίωση πόνου κατά 70% (!) και βλαβών κατά 56% (!).
- μία άλλη μελέτη έδειξε σημαντική αναστροφή σε ό λ η (!) την ομάδα ασθενών, ενώ σε μία μερίδα εξ'αυτών η αναστροφή ήταν α κ ό μ α και 100%.
Αν μη τι άλλο, εντυπωσιακό.
Και, το ευχάριστο είναι ότι αυτά τα αποτελέσματα έχω αρχίσει σιγά-σιγά να τα επιβεβαιώνω και στην πράξη, από ανθρώπους με λειχήνα που επικοινωνούν μαζί μου για να συνεργαστούμε.
Παραφράζοντας το συμπέρασμα μίας επιστημονικής ομάδας: "οι άνθρωποι με λειχήνα χρειάζεται να δίνουν προσοχή σε συγκεκριμένους διατροφικούς αιματολογικούς δείκτες για να αποφεύγουν τέτοιες σοβαρές ασθένειες".
4. Δέκα Αιματολογικοί Δείκτες:
Σε αυτές τις μελέτες, συνολικά ελέγχθηκαν 10 διατροφικοί αιματολογικοί δείκτες, και τα ευρήματα έδειξαν ότι για τους 5 εξ'αυτών, η βελτίωση του λειχήνα ήταν σημαντική ή ακόμα και πλήρης. Πιο συγκεκριμένα:
- για τους 3 εξ'αυτών: τα ευρήματα από 4 κλινικές δοκιμές και αρκετές αναφορές περίπτωσης έδειξαν ότι "υπήρξε σημαντική αναστροφή", ενώ
- για τους 2 εξ'αυτών: τα ευρήματα από 7 κλινικές δοκιμές και 3 αναφορές περίπτωσης έδειξαν ότι επίσης "υπήρξε σημαντική αναστροφή, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρξε ακόμα και ολική αποκατάσταση".
Όλες οι επιστημονικές δημοσιεύσεις (κλινικές δοκιμές και αναφορές περίπτωσης) είναι διαθέσιμες για όσους ανθρώπους επιθυμούν να διαβάσουν απευθείας τα δεδομένα.
5. Σε Πόσο Καιρό Θα Έχω Αποτελέσματα ;
Οι 11 κλινικές δοκιμές είχαν διάρκεια από 4 έως 15 εβδομάδες (!), με τις περισσότερες να διαρκούν 6 εβδομάδες.
Ας το σκεφτούμε για μία στιγμή:
Άνθρωποι που εδώ και χ ρ ό ν ι α υποφέρουν από τον λειχήνα, με αποτέλεσμα να έχει υποβαθμιστεί ραγδαία η ποιότητα της ζωής τους, είναι εφικτό να επιτύχουν ουσιώδη αποτελέσματα σε 4 έως 15 ε β δ ο μ ά δ ε ς.
Και αυτό γιατί συμβαίνει ; Γιατί αυτοί οι άνθρωποι ταλαιπωρούνται ;
Διότι ποτέ δεν τους αναφέρθηκε ότι απλά χρειάζεται να ελέγξουν την διατροφή τους για συγκεκριμένες ελλείψεις.
6. Πολύπλευρη Προσέγγιση:
Να σημειωθεί ότι αυτές οι 11 κλινικές δοκιμές διόρθωσαν μ ό ν ο 1 διατροφικό αιματολογικό δείκτη. Καμμία από αυτές δεν αξιολόγησε τα οφέλη που προκύπτουν όταν διορθώνονται 2 ή π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο ι δείκτες.
Συνεπώς, η παρούσα προσέγγιση είναι μοναδική στο είδος της και - λόγω του ότι είναι π ο λ ύ π λ ε υ ρ η - έχει μεγαλύτερα οφέλη.
7. Αντιμετώπιση Συμπτωμάτων ή Αιτιών ;
Όταν αντιμετωπίζουμε τα σ υ μ π τ ώ μ α τ α με φάρμακα (π.χ. με καταστολή του ανοσοποιητικού), δ ε ν προσφέρουμε ουσιαστική λύση διότι το α ί τ ι ο (διατροφικές ελλείψεις) παραμένουν και συνεχίζουν να προκαλούν βλάβες στον οργανισμό.
Τα φάρμακα δ ε ν μπορούν να καλύψουν τις διατροφικές ελλείψεις. Δεν είναι αυτός ο ρόλος τους.
Για να γίνει πιο σαφές, παραθέτω μία αναλογία:
Βρισκόμαστε εντός νοσοκομείου.
Ξεσπάει φωτιά και αρχίζει ο εκκωφαντικός ήχος της σειρήνας.
Η πυροσβεστική έρχεται α λ λ ά αντί να... σβήσουν την φωτιά το μ ό ν ο που κάνουν είναι να... κλείσουν την σειρήνα, λέγοντας "τώρα, που σταμάτησε ο εκκωφαντικός ήχος, είστε πολύ καλύτερα" και φ ε ύ γ ο υ ν ενώ η φωτιά σ υ ν ε χ ί ζ ε ι να μαίνεται.
Θα θέλαμε μία τέτοια πυροσβεστική ;
Παρόλα αυτά, συχνά συμπεριφερόμαστε με ακριβώς τον ί δ ι ο τρόπο: αντιμετωπίζουμε τα σ υ μ π τ ώ μ α τ α της νόσου (ήχος σειρήνας), παρά την α ι τ ί α που την προκαλεί (φωτιά καθεαυτή).
Για παράδειγμα, όταν έχουμε κάποια έξαρση συμπτωμάτων, ο/η ιατρός μάς δίνει ένα ισχυρό φάρμακο. Ωστόσο, ο πόνος που νιώθουμε ε ί ν α ι η σειρήνα της φωτιάς που ειδοποιεί ότι κάτι δεν πάει καλά στο σώμα μας (διατροφικές ελλείψεις). Το να κατασιγάζουμε τον πόνο με φάρμακα χ ω ρ ί ς να αντιμετωπίσουμε την α ι τ ί α , είναι το ίδιο επικίνδυνο όσο το να κλείνουμε την σειρήνα χ ω ρ ί ς να σβήνουμε την φωτιά.
Εδώ χρειάζεται να τονίσω το εξής:
είμαι ε υ γ ν ώ μ ω ν για τα φάρμακα. Προσφέρουν πολύτιμη και αναντικατάστατη υπηρεσία στην ανθρωπότητα. Ωστόσο, τα φάρμακα ναι, μεν, προσφέρουν ανακούφιση από τα συμπτώματα αλλά δ ε ν προσφέρουν Υγεία.
Η διόρθωση των διατροφικών ελλείψεων είναι σε θέση να προσφέρει την Υγεία.
8. Σημαντική Διευκρίνιση:
Οι 11 κλινικές δοκιμές που προανέφερα, αφορούν τον "ομαλό λειχήνα στόματος".
Για τα υπόλοιπα είδη λειχήνα δεν υπάρχουν ακόμα κλινικές δοκιμές, αν και σε ορισμένα είδη λειχήνα υπάρχουν κάποιες δημοσιευμένες αναφορές περίπτωσης που, πράγματι, επιβεβαιώνουν τα οφέλη.
Ως εκ τούτου, υπάρχει πιθανότητα να μην υπάρξει σημαντικό όφελος στα άλλα είδη λειχήνα. Παρόλα αυτά, θεωρώ ότι αυτό το ενδεχόμενο έχει σχεδόν μηδενική πιθανότητα διότι ό λ α τα είδη λειχήνα έχουν ορισμένους κοινούς μηχανισμούς παθογένεσης. Ναι, ο λειχήνας "στόματος" είναι διαφορετικός από άλλα είδη λειχήνα (π.χ. "δέρματος" ή "γεννητικών οργάνων"), αλλά :
- αφενός αποτελούν εκδηλώσεις της ί δ ι ας πάθησης (λειχήνας), και
- αφετέρου έχουν ορισμένα κ ο ι ν ά αίτια, καθώς και κοινές συννοσηρότητες.
9. Με ποιον τρόπο μπορούμε να επιτύχουμε ενισχυμένα αποτελέσματα ;
Ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων με λειχήνα έχουν 1, 2 ή περισσότερες συννοσηρότητες και διακρίνονται:
- είτε σε χρόνιες (π.χ. διαβήτης 2, HPV, καρδιοπάθειες, κεντρική παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση, ηπατική νόσος, νεφρική νόσος, υπερτρίχωση στις γυναίκες, σαρκοείδωση, ηπατίτιδα C και άλλες),
- είτε σε αυτοάνοσες (π.χ. υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός, Χασιμότο, λεύκη, λύκος, ψωρίαση, σύνδρομο Sjogren, δερματομυοσίτιδα, γυροειδής αλωπεκία, νόσος Κρον, ρευματοειδής αρθρίτιδα, διαβήτης 1, φλεγμονώδης νόσος εντέρου, ινομυαλγία, ελκώδης κολίτιδα, κοιλιοκάκη, σκλήρυνση κατά πλάκας, σκληρόδερμα, κακοήθης αναιμία και άλλες).
Επιπρόσθετα, οι άνθρωποι με λειχήνα βιώνουν περισσότερες διαταραχές ύπνου, συμπεριλαμβανομένης της αϋπνίας.
Για ό λ ε ς αυτές τις συννοσηρότητες, η σωστά σχεδιασμένη διατροφή έχει α π ο δ ε ί ξ ε ι ότι προσφέρει από σημαντική έως θεαματική βελτίωση, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις έχει οδηγήσει ακόμα και σε πλήρη αναστροφή.
Επομένως, για να επιτύχουμε καλύτερα αλλά και ταχύτερα αποτελέσματα, επιλέγουμε τον συνδυασμό :
1. στοχευμένης αιμοληψίας, και
2. εξατομικευμένης διατροφής.
10. Έναρξη:
Εάν επιθυμείτε να συνεργαστούμε:
- μόνο για το σκέλος της αιμοληψίας, κάντε κλικ εδώ ή στο κουμπί "Αιματολογικοί Δείκτες Τιμή"
- συνδυαστικά (αιμοληψία + διατροφή), κάντε κλικ εδώ ή στο κουμπί "Λειχήνας Διατροφή".
Επίσης, το φαρμακευτικό μανιτάρι Κόρντισεπς σίνενσις είναι κλινικά αποτελεσματικό ως επικουρική θεραπεία του ομαλού λειχήνα στόματος, ενώ πριν από 2 χρόνια, επιστήμονες συμπέραναν ότι θα μπορούσε να είναι κ ρ ί σ ι μ η επιλογή στην θεραπεία του ομαλού λειχήνα στόματος. Για λεπτομέρειες κάντε ΚΛΙΚ ΕΔΩ.
Σε σύγκριση με τον ομαλό λειχήνα δέρματος, ο ομαλός λειχήνας στόματος είναι πιο ανθεκτικός στη θεραπεία (5). Η αντιμετώπιση του λειχήνα μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση και αναγνώριση αυτής της πάθησης προάγει τις προόδους στην θεραπεία και στην κατανόηση μας για αυτήν την ασθένεια. Θεραπευτικά οφέλη μπορούν να επιτευχθούν με διάφορα τοπικά και συστημικά φάρμακα (2).
Ωστόσο, η θεραπεία με τα φάρμακα συχνά απαιτείται να είναι μακροχρόνια, το οποίο με την σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες παρενέργειες, οι οποίες, ενίοτε, είναι αρκετά σοβαρές. Ως εκ τούτου, η αναζήτηση νέων τρόπων θεραπείας με λιγότερες ή καθόλου παρενέργειες αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της επιστημονικής έρευνας τα τελευταία χρόνια.
1. Τί δείχνουν τα επιστημονικά δεδομένα ;
Τα τελευταία χρόνια μία ολοένα αυξανόμενη επιστημονική βιβλιογραφία - περισσότερες από 70 μελέτες (!) - διαπιστώνει ότι οι άνθρωποι που έχουν διαγνωστεί με λειχήνα (τόσο οι ενήλικες όσο και τα παιδιά) έχουν ε κ τ ό ς των φυσιολογικών ορίων 1 ή περισσότερους διατροφικούς αιματολογικούς δείκτες. Μάλιστα, κάποιες μελέτες έδειξαν ότι όσο μ ε γ α λ ύ τ ε ρ η είναι η απόκλιση από τα φυσιολογικά όρια, τόσο σ ο β α ρ ό τ ε ρ η είναι η νόσος.
Για παράδειγμα:
- αυξημένα συμπτώματα,
- υψηλότερη ένταση του πόνου, και
- μεγαλύτερο μέγεθος των βλαβών.
Συνεπώς, π ρ ι ν από την έναρξη οποιασδήποτε αντιμετώπισης του λειχήνα, χρειάζεται να προηγείται μία στοχευμένη αιμοληψία (συνταγογραφείται).
2. Αντίλογος:
Βέβαια, σε αυτό το σημείο υπάρχει ένας εύλογος αντίλογος, ο οποίος είναι ο εξής:
Το ότι κάποιοι αιματολογικοί δείκτες βρίσκονται εκτός φυσιολογικών ορίων, αυτό δ ε ν σημαίνει απαραίτητα ότι έχουν α ι τ ι ώ δ η σχέση με την έναρξη ή την επιδείνωση του λειχήνα.
Σωστά.
Για αυτόν τον λόγο, το βασικό ερώτημα που χρειάζεται να απαντηθεί είναι το εξής:
"η ε π α ν α φ ο ρ ά αυτών των αιματολογικών δεικτών ε ν τ ό ς των φυσιολογικών επιπέδων οδηγεί σε σημαντική ή πλήρη αναστροφή του λειχήνα ;"
3. Σημαντική έως Πλήρης Αναστροφή:
Αυτό ακριβώς το ερώτημα κλήθηκαν να απαντήσουν 11 κλινικές δοκιμές (1.004 άτομα), και η απάντηση ήταν κ α τ α φ α τ ι κ ή !
Τα ευρήματα έδειξαν ότι η επαναφορά στα φυσιολογικά επίπεδα, οδήγησε σε σ η μ α ν τ ι κ ή ή ακόμα και π λ ή ρ η αναστροφή του λειχήνα.
Η αναστροφή αφορούσε :
- τόσο τα υποκειμενικά συμπτώματα όπως είναι ο πόνος και το αίσθημα καύσου, το οποίο σημαίνει βελτιωμένη ποιότητα ζωής,
- όσο και τα αντικειμενικά συμπτώματα όπως είναι η σοβαρότητα αλλά και έκταση της βλάβης στους ιστούς, το οποίο σημαίνει μειωμένη δοσολογία φαρμακευτικής αγωγής.
Πιο συγκεκριμένα:
- για 3 διατροφικούς αιματολογικούς δείκτες, τα ευρήματα έδειξαν "σημαντική αναστροφή", ενώ
- για άλλους 2, τα ευρήματα έδειξαν ότι - εκτός από "σημαντική αναστροφή" - σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρξε ακόμα και "πλήρης αναστροφή".
Για παράδειγμα:
- μία μελέτη διάρκειας μ ό λ ι ς 4 εβδομάδων έδειξε βελτίωση πόνου κατά 70% (!) και βλαβών κατά 56% (!).
- μία άλλη μελέτη έδειξε σημαντική αναστροφή σε ό λ η (!) την ομάδα ασθενών, ενώ σε μία μερίδα εξ'αυτών η αναστροφή ήταν α κ ό μ α και 100%.
Αν μη τι άλλο, εντυπωσιακό.
Και, το ευχάριστο είναι ότι αυτά τα αποτελέσματα έχω αρχίσει σιγά-σιγά να τα επιβεβαιώνω και στην πράξη, από ανθρώπους με λειχήνα που επικοινωνούν μαζί μου για να συνεργαστούμε.
Παραφράζοντας το συμπέρασμα μίας επιστημονικής ομάδας: "οι άνθρωποι με λειχήνα χρειάζεται να δίνουν προσοχή σε συγκεκριμένους διατροφικούς αιματολογικούς δείκτες για να αποφεύγουν τέτοιες σοβαρές ασθένειες".
4. Δέκα Αιματολογικοί Δείκτες:
Σε αυτές τις μελέτες, συνολικά ελέγχθηκαν 10 διατροφικοί αιματολογικοί δείκτες, και τα ευρήματα έδειξαν ότι για τους 5 εξ'αυτών, η βελτίωση του λειχήνα ήταν σημαντική ή ακόμα και πλήρης. Πιο συγκεκριμένα:
- για τους 3 εξ'αυτών: τα ευρήματα από 4 κλινικές δοκιμές και αρκετές αναφορές περίπτωσης έδειξαν ότι "υπήρξε σημαντική αναστροφή", ενώ
- για τους 2 εξ'αυτών: τα ευρήματα από 7 κλινικές δοκιμές και 3 αναφορές περίπτωσης έδειξαν ότι επίσης "υπήρξε σημαντική αναστροφή, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρξε ακόμα και ολική αποκατάσταση".
Όλες οι επιστημονικές δημοσιεύσεις (κλινικές δοκιμές και αναφορές περίπτωσης) είναι διαθέσιμες για όσους ανθρώπους επιθυμούν να διαβάσουν απευθείας τα δεδομένα.
5. Σε Πόσο Καιρό Θα Έχω Αποτελέσματα ;
Οι 11 κλινικές δοκιμές είχαν διάρκεια από 4 έως 15 εβδομάδες (!), με τις περισσότερες να διαρκούν 6 εβδομάδες.
Ας το σκεφτούμε για μία στιγμή:
Άνθρωποι που εδώ και χ ρ ό ν ι α υποφέρουν από τον λειχήνα, με αποτέλεσμα να έχει υποβαθμιστεί ραγδαία η ποιότητα της ζωής τους, είναι εφικτό να επιτύχουν ουσιώδη αποτελέσματα σε 4 έως 15 ε β δ ο μ ά δ ε ς.
Και αυτό γιατί συμβαίνει ; Γιατί αυτοί οι άνθρωποι ταλαιπωρούνται ;
Διότι ποτέ δεν τους αναφέρθηκε ότι απλά χρειάζεται να ελέγξουν την διατροφή τους για συγκεκριμένες ελλείψεις.
6. Πολύπλευρη Προσέγγιση:
Να σημειωθεί ότι αυτές οι 11 κλινικές δοκιμές διόρθωσαν μ ό ν ο 1 διατροφικό αιματολογικό δείκτη. Καμμία από αυτές δεν αξιολόγησε τα οφέλη που προκύπτουν όταν διορθώνονται 2 ή π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο ι δείκτες.
Συνεπώς, η παρούσα προσέγγιση είναι μοναδική στο είδος της και - λόγω του ότι είναι π ο λ ύ π λ ε υ ρ η - έχει μεγαλύτερα οφέλη.
7. Αντιμετώπιση Συμπτωμάτων ή Αιτιών ;
Όταν αντιμετωπίζουμε τα σ υ μ π τ ώ μ α τ α με φάρμακα (π.χ. με καταστολή του ανοσοποιητικού), δ ε ν προσφέρουμε ουσιαστική λύση διότι το α ί τ ι ο (διατροφικές ελλείψεις) παραμένουν και συνεχίζουν να προκαλούν βλάβες στον οργανισμό.
Τα φάρμακα δ ε ν μπορούν να καλύψουν τις διατροφικές ελλείψεις. Δεν είναι αυτός ο ρόλος τους.
Για να γίνει πιο σαφές, παραθέτω μία αναλογία:
Βρισκόμαστε εντός νοσοκομείου.
Ξεσπάει φωτιά και αρχίζει ο εκκωφαντικός ήχος της σειρήνας.
Η πυροσβεστική έρχεται α λ λ ά αντί να... σβήσουν την φωτιά το μ ό ν ο που κάνουν είναι να... κλείσουν την σειρήνα, λέγοντας "τώρα, που σταμάτησε ο εκκωφαντικός ήχος, είστε πολύ καλύτερα" και φ ε ύ γ ο υ ν ενώ η φωτιά σ υ ν ε χ ί ζ ε ι να μαίνεται.
Θα θέλαμε μία τέτοια πυροσβεστική ;
Παρόλα αυτά, συχνά συμπεριφερόμαστε με ακριβώς τον ί δ ι ο τρόπο: αντιμετωπίζουμε τα σ υ μ π τ ώ μ α τ α της νόσου (ήχος σειρήνας), παρά την α ι τ ί α που την προκαλεί (φωτιά καθεαυτή).
Για παράδειγμα, όταν έχουμε κάποια έξαρση συμπτωμάτων, ο/η ιατρός μάς δίνει ένα ισχυρό φάρμακο. Ωστόσο, ο πόνος που νιώθουμε ε ί ν α ι η σειρήνα της φωτιάς που ειδοποιεί ότι κάτι δεν πάει καλά στο σώμα μας (διατροφικές ελλείψεις). Το να κατασιγάζουμε τον πόνο με φάρμακα χ ω ρ ί ς να αντιμετωπίσουμε την α ι τ ί α , είναι το ίδιο επικίνδυνο όσο το να κλείνουμε την σειρήνα χ ω ρ ί ς να σβήνουμε την φωτιά.
Εδώ χρειάζεται να τονίσω το εξής:
είμαι ε υ γ ν ώ μ ω ν για τα φάρμακα. Προσφέρουν πολύτιμη και αναντικατάστατη υπηρεσία στην ανθρωπότητα. Ωστόσο, τα φάρμακα ναι, μεν, προσφέρουν ανακούφιση από τα συμπτώματα αλλά δ ε ν προσφέρουν Υγεία.
Η διόρθωση των διατροφικών ελλείψεων είναι σε θέση να προσφέρει την Υγεία.
8. Σημαντική Διευκρίνιση:
Οι 11 κλινικές δοκιμές που προανέφερα, αφορούν τον "ομαλό λειχήνα στόματος".
Για τα υπόλοιπα είδη λειχήνα δεν υπάρχουν ακόμα κλινικές δοκιμές, αν και σε ορισμένα είδη λειχήνα υπάρχουν κάποιες δημοσιευμένες αναφορές περίπτωσης που, πράγματι, επιβεβαιώνουν τα οφέλη.
Ως εκ τούτου, υπάρχει πιθανότητα να μην υπάρξει σημαντικό όφελος στα άλλα είδη λειχήνα. Παρόλα αυτά, θεωρώ ότι αυτό το ενδεχόμενο έχει σχεδόν μηδενική πιθανότητα διότι ό λ α τα είδη λειχήνα έχουν ορισμένους κοινούς μηχανισμούς παθογένεσης. Ναι, ο λειχήνας "στόματος" είναι διαφορετικός από άλλα είδη λειχήνα (π.χ. "δέρματος" ή "γεννητικών οργάνων"), αλλά :
- αφενός αποτελούν εκδηλώσεις της ί δ ι ας πάθησης (λειχήνας), και
- αφετέρου έχουν ορισμένα κ ο ι ν ά αίτια, καθώς και κοινές συννοσηρότητες.
9. Με ποιον τρόπο μπορούμε να επιτύχουμε ενισχυμένα αποτελέσματα ;
Ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων με λειχήνα έχουν 1, 2 ή περισσότερες συννοσηρότητες και διακρίνονται:
- είτε σε χρόνιες (π.χ. διαβήτης 2, HPV, καρδιοπάθειες, κεντρική παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση, ηπατική νόσος, νεφρική νόσος, υπερτρίχωση στις γυναίκες, σαρκοείδωση, ηπατίτιδα C και άλλες),
- είτε σε αυτοάνοσες (π.χ. υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός, Χασιμότο, λεύκη, λύκος, ψωρίαση, σύνδρομο Sjogren, δερματομυοσίτιδα, γυροειδής αλωπεκία, νόσος Κρον, ρευματοειδής αρθρίτιδα, διαβήτης 1, φλεγμονώδης νόσος εντέρου, ινομυαλγία, ελκώδης κολίτιδα, κοιλιοκάκη, σκλήρυνση κατά πλάκας, σκληρόδερμα, κακοήθης αναιμία και άλλες).
Επιπρόσθετα, οι άνθρωποι με λειχήνα βιώνουν περισσότερες διαταραχές ύπνου, συμπεριλαμβανομένης της αϋπνίας.
Για ό λ ε ς αυτές τις συννοσηρότητες, η σωστά σχεδιασμένη διατροφή έχει α π ο δ ε ί ξ ε ι ότι προσφέρει από σημαντική έως θεαματική βελτίωση, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις έχει οδηγήσει ακόμα και σε πλήρη αναστροφή.
Επομένως, για να επιτύχουμε καλύτερα αλλά και ταχύτερα αποτελέσματα, επιλέγουμε τον συνδυασμό :
1. στοχευμένης αιμοληψίας, και
2. εξατομικευμένης διατροφής.
10. Έναρξη:
Εάν επιθυμείτε να συνεργαστούμε:
- μόνο για το σκέλος της αιμοληψίας, κάντε κλικ εδώ ή στο κουμπί "Αιματολογικοί Δείκτες Τιμή"
- συνδυαστικά (αιμοληψία + διατροφή), κάντε κλικ εδώ ή στο κουμπί "Λειχήνας Διατροφή".
Επίσης, το φαρμακευτικό μανιτάρι Κόρντισεπς σίνενσις είναι κλινικά αποτελεσματικό ως επικουρική θεραπεία του ομαλού λειχήνα στόματος, ενώ πριν από 2 χρόνια, επιστήμονες συμπέραναν ότι θα μπορούσε να είναι κ ρ ί σ ι μ η επιλογή στην θεραπεία του ομαλού λειχήνα στόματος. Για λεπτομέρειες κάντε ΚΛΙΚ ΕΔΩ.