3/4/2023
ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ HPV
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
Α. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Β. ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ 1. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ 2. ΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV) 3. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ HPV 4. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Παραπομπές (17) |
Α. ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο ομαλός λειχήνας στόματος αποτελεί μια χρόνια φλεγμονώδη διαταραχή άγνωστης αιτιολογίας με υποτροπές και υφέσεις.
Τα περισσότερα άτομα με HPV δεν γνωρίζουν ότι έχουν τη μόλυνση. Η λοίμωξη από τον HPV είναι η κύρια αιτία μιας ξεχωριστής μορφής στοματοφαρυγγικού ακανθοκυτταρικού καρκινώματος.
Ήδη από το 1987, αναφέρθηκε η συσχέτιση ανάμεσα στον ιό HPV και στον ομαλό λειχήνα στόματος. Μάλιστα, και οι 3 μετα-αναλύσεις συμφωνούν: σε σύγκριση με υγιή άτομα, οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος είχαν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης από τον HPV, περίπου 5 έως 7 φορές υψηλότερο, ενώ ο επιπολασμός του HPV στον ομαλό λειχήνα του στόματος είναι σχεδόν 1 στους 4 ασθενείς.
Δείτε και την ανάρτηση με τίτλο "Αιματολογικοί Δείκτες για Ομαλός Λειχήνας Στόματος" κάνοντας κλικ εδώ ή στο παρακάτω κουμπί.
Ο ομαλός λειχήνας στόματος αποτελεί μια χρόνια φλεγμονώδη διαταραχή άγνωστης αιτιολογίας με υποτροπές και υφέσεις.
Τα περισσότερα άτομα με HPV δεν γνωρίζουν ότι έχουν τη μόλυνση. Η λοίμωξη από τον HPV είναι η κύρια αιτία μιας ξεχωριστής μορφής στοματοφαρυγγικού ακανθοκυτταρικού καρκινώματος.
Ήδη από το 1987, αναφέρθηκε η συσχέτιση ανάμεσα στον ιό HPV και στον ομαλό λειχήνα στόματος. Μάλιστα, και οι 3 μετα-αναλύσεις συμφωνούν: σε σύγκριση με υγιή άτομα, οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος είχαν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης από τον HPV, περίπου 5 έως 7 φορές υψηλότερο, ενώ ο επιπολασμός του HPV στον ομαλό λειχήνα του στόματος είναι σχεδόν 1 στους 4 ασθενείς.
Δείτε και την ανάρτηση με τίτλο "Αιματολογικοί Δείκτες για Ομαλός Λειχήνας Στόματος" κάνοντας κλικ εδώ ή στο παρακάτω κουμπί.
Β. ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ
1. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ
Ο ομαλός λειχήνας στόματος [Oral lichen planus] αποτελεί μια φλεγμονώδη βλάβη (1) και εμφανίζεται σε έως και 3% του πληθυσμού (2).
Ο ορισμός που προτείνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τον ομαλό λειχήνα στόματος είναι «Μια χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή άγνωστης αιτιολογίας με χαρακτηριστικές υποτροπές και υφέσεις, που εμφανίζει λευκές δικτυωτές βλάβες, συνοδευόμενες ή όχι από ατροφικές, διαβρωτικές και ελκώδεις περιοχές ή/και τύπου πλάκας. Οι βλάβες είναι συχνά αμφοτερόπλευρα συμμετρικές. Η αποφλοιωτική ουλίτιδα ίσως αποτελεί ένα χαρακτηριστικό της» (3).
Η αιτιολογία του ομαλού λειχήνα στόματος παραμένει αβέβαιη και η παθογένεια του εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο πολλών εικασιών (4).
Ωστόσο, η γενετική ευαισθησία, οι ασθένειες του ανοσοποιητικού, η κακή θρέψη, η ψυχολογική πίεση και η μόλυνση θεωρούνται πιθανότατοι αιτιολογικοί παράγοντες (3).
Τί είναι ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human papillomavirus - HPV) ;
2. ΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV)
Οι ιοί των θηλωμάτων είναι από τους παλαιότερους ιούς που είναι γνωστοί και χρονολογούνται πριν από 330 εκατομμύρια χρόνια. Κατά την διάρκεια αυτής της μακράς εξέλιξης τους, οι ιοί των έχουν εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό όπου μπορούν να εισέλθουν στον οργανισμό, παρακάμπτοντας το ανοσοποιητικό σύστημα, και στην συνέχεια αναπαράγονται και παραμένουν σιωπηλοί (10).
Τα περισσότερα άτομα με HPV δεν γνωρίζουν ότι έχουν τη μόλυνση. Δεν αναπτύσσουν ποτέ συμπτώματα ή προβλήματα υγείας από αυτό. Ένα άτομο με HPV μπορεί να μεταδώσει την λοίμωξη σε ένα άλλο άτομο, ακόμη και όταν δεν έχει συμπτώματα (11).
Ο HPV είναι η αιτία ενός αυξανόμενου ποσοστού καρκίνων κεφαλής και τραχήλου (12). Ο καρκίνος του στόματος είναι ο 11ος πιο συχνός καρκίνος παγκοσμίως, με 4 εδραιωμένους κύριους παράγοντες κινδύνου: το κάπνισμα, ο ξηρός καρπός areca ή betel, το αλκοόλ και οι τύποι 16 και 18 του HPV (13).
Η λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων είναι η κύρια αιτία μιας ξεχωριστής μορφής στοματοφαρυγγικού ακανθοκυτταρικού καρκινώματος.
Μια μελέτη στις Ηνωμένες Πολιτείες έδειξε ότι ο αριθμός των σεξουαλικών συντρόφων και ο αριθμός τσιγάρων που καπνίζονται ανά ημέρα συσχετίστηκαν ανεξάρτητα με τη στοματική μόλυνση από τον HPV (14).
Οι στοματικές λοιμώξεις από τον HPV έχουν συνδεθεί με την σεξουαλική συμπεριφορά, αλλά πρόσφατα στοιχεία υποστηρίζουν την οριζόντια μετάδοση τους από στόμα σε στόμα. Οι περισσότερες λοιμώξεις από HPV στα βρέφη αποκτώνται κάθετα από τη μητέρα κατά την διάρκεια της ενδομήτριας περιόδου, κατά την διάρκεια του τοκετού ή αργότερα μέσω του σάλιου (10).
Υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στον ομαλό λειχήνα στόματος και τον HPV ;
Ας δούμε ορισμένα δεδομένα.
3. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ HPV
Αρχικά, να επισημανθεί ότι ήδη από το 1987, αναφέρθηκε η συσχέτιση ανάμεσα στον ιό HPV (Human PapillomaVirus) και στον ομαλό λειχήνα στόματος (5).
Ανάλογα με την ευαισθησία της μεθόδου ανίχνευσης που χρησιμοποιείται, το 0-87% των ασθενών με ομαλό λειχήνα στόματος αναφέρθηκε ότι έχουν μολυνθεί από τον HPV 16 ή 18 (6).
Μία μικρή μελέτη σε 7 ασθενείς βρήκε λοιμώξεις με τους τύπους HPV υψηλού κινδύνου (16, 18, 31) στο 42% των ασθενών με ομαλό λειχήνα στόματος (6).
Μία μεγαλύτερη μελέτη διαπίστωσε ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της λοίμωξης από HPV και του ομαλού λειχήνα στόματος, δεδομένου ότι
ο HPV ανιχνεύθηκε στο 44,6% των ασθενών (41 από 92) (7).
Μία άλλη μελέτη βρήκε ότι οι 21 από τους 30 ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος (70%) ήταν θετικοί στον HPV-16. Η ερευνητική ομάδα συμπληρώνει "λαμβάνοντας υπ'όψιν ότι ο HPV-16 ανήκει στους ογκογόνους τύπους, οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος θα πρέπει να ελέγχονται για την παρουσία αυτού του ιού" (8).
Μία συστηματική ανασκόπηση του 2011,
ανέφερε ότι η σύνδεση μεταξύ του HPV και του ομαλού λειχήνα στόματος ήταν 5 φορές συχνότερη
Ο HPV συσχετίστηκε με ομαλό λειχήνα στόματος (OR = 5,12) (9).
Παρόλο που τα προαναφερόμενα αποτελέσματα δείχνουν μία ισχυρή συσχέτιση, τα δεδομένα παραμένουν περιορισμένα και χρειάζεται μια πιο ολοκληρωμένη ανάλυση.
Μέχρι σήμερα, στην Αμερικάνικη Ιατρική Βιβλιοθήκη (PubMed.gov) υπάρχουν 3 σχετικές μετα-αναλύσεις.
Μετα-αναλύσεις:
Η πρώτη μετα-ανάλυση δημοσιεύθηκε το 2016 και ανέλυσε δεδομένα από 12 χώρες, οι 6 εξ'αυτών ήταν Ευρωπαϊκές (Ιταλία, Ουγγαρία, Αγγλία, Γερμανία, Ιρλανδία και Σουηδία).
Τα ευρήματα της έδειξαν μια σημαντικά ισχυρή συσχέτιση μεταξύ του ομαλού λειχήνα στόματος και του HPV. Σε σύγκριση με υγιή άτομα, οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος είχαν περίπου 7 φορές υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης από τον HPV.
Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο HPV ίσως διαδραματίζει σημαντικό αιτιώδη ρόλο στον ομαλό λειχήνα στόματος και στην κακοήθη εξέλιξη του (15).
Μετά από 4 χρόνια, μία άλλη μετα-ανάλυση έδειξε ότι, σε σύγκριση με υγιή άτομα, οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος είχαν ισχυρή συσχέτιση (περίπου 5 φορές υψηλότερη) με λοίμωξη από HPV, ειδικά από τον HPV 16/18 (16).
Κλείνοντας, η τελευταία και πιο πρόσφατη μετα-ανάλυση (2021) διαπίστωσε ότι ο επιπολασμός του HPV στον ομαλό λειχήνα του στόματος ήταν 23% (17).
Ως εκ τούτου, οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος θα πρέπει να ελέγχονται για την παρουσία αυτού του ιού. Δείτε και την ανάρτηση με τίτλο "Ομαλός λειχήνας στόματος και καρκίνος" κάνοντας κλικ εδώ.
4. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Δείτε και την ανάρτηση με τίτλο "Ομαλός λειχήνας στόματος θεραπεία" κάνοντας κλικ εδώ ή στο παρακάτω κουμπί.
Εναλλακτικά, δείτε και τα οφέλη από το φαρμακευτικό μανιτάρι Κόρντισεπς σίνενσις κάνοντας ΚΛΙΚ ΕΔΩ.
1. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ
Ο ομαλός λειχήνας στόματος [Oral lichen planus] αποτελεί μια φλεγμονώδη βλάβη (1) και εμφανίζεται σε έως και 3% του πληθυσμού (2).
Ο ορισμός που προτείνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τον ομαλό λειχήνα στόματος είναι «Μια χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή άγνωστης αιτιολογίας με χαρακτηριστικές υποτροπές και υφέσεις, που εμφανίζει λευκές δικτυωτές βλάβες, συνοδευόμενες ή όχι από ατροφικές, διαβρωτικές και ελκώδεις περιοχές ή/και τύπου πλάκας. Οι βλάβες είναι συχνά αμφοτερόπλευρα συμμετρικές. Η αποφλοιωτική ουλίτιδα ίσως αποτελεί ένα χαρακτηριστικό της» (3).
Η αιτιολογία του ομαλού λειχήνα στόματος παραμένει αβέβαιη και η παθογένεια του εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο πολλών εικασιών (4).
Ωστόσο, η γενετική ευαισθησία, οι ασθένειες του ανοσοποιητικού, η κακή θρέψη, η ψυχολογική πίεση και η μόλυνση θεωρούνται πιθανότατοι αιτιολογικοί παράγοντες (3).
Τί είναι ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human papillomavirus - HPV) ;
2. ΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΘΗΛΩΜΑΤΩΝ (HPV)
Οι ιοί των θηλωμάτων είναι από τους παλαιότερους ιούς που είναι γνωστοί και χρονολογούνται πριν από 330 εκατομμύρια χρόνια. Κατά την διάρκεια αυτής της μακράς εξέλιξης τους, οι ιοί των έχουν εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό όπου μπορούν να εισέλθουν στον οργανισμό, παρακάμπτοντας το ανοσοποιητικό σύστημα, και στην συνέχεια αναπαράγονται και παραμένουν σιωπηλοί (10).
Τα περισσότερα άτομα με HPV δεν γνωρίζουν ότι έχουν τη μόλυνση. Δεν αναπτύσσουν ποτέ συμπτώματα ή προβλήματα υγείας από αυτό. Ένα άτομο με HPV μπορεί να μεταδώσει την λοίμωξη σε ένα άλλο άτομο, ακόμη και όταν δεν έχει συμπτώματα (11).
Ο HPV είναι η αιτία ενός αυξανόμενου ποσοστού καρκίνων κεφαλής και τραχήλου (12). Ο καρκίνος του στόματος είναι ο 11ος πιο συχνός καρκίνος παγκοσμίως, με 4 εδραιωμένους κύριους παράγοντες κινδύνου: το κάπνισμα, ο ξηρός καρπός areca ή betel, το αλκοόλ και οι τύποι 16 και 18 του HPV (13).
Η λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων είναι η κύρια αιτία μιας ξεχωριστής μορφής στοματοφαρυγγικού ακανθοκυτταρικού καρκινώματος.
Μια μελέτη στις Ηνωμένες Πολιτείες έδειξε ότι ο αριθμός των σεξουαλικών συντρόφων και ο αριθμός τσιγάρων που καπνίζονται ανά ημέρα συσχετίστηκαν ανεξάρτητα με τη στοματική μόλυνση από τον HPV (14).
Οι στοματικές λοιμώξεις από τον HPV έχουν συνδεθεί με την σεξουαλική συμπεριφορά, αλλά πρόσφατα στοιχεία υποστηρίζουν την οριζόντια μετάδοση τους από στόμα σε στόμα. Οι περισσότερες λοιμώξεις από HPV στα βρέφη αποκτώνται κάθετα από τη μητέρα κατά την διάρκεια της ενδομήτριας περιόδου, κατά την διάρκεια του τοκετού ή αργότερα μέσω του σάλιου (10).
Υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στον ομαλό λειχήνα στόματος και τον HPV ;
Ας δούμε ορισμένα δεδομένα.
3. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ HPV
Αρχικά, να επισημανθεί ότι ήδη από το 1987, αναφέρθηκε η συσχέτιση ανάμεσα στον ιό HPV (Human PapillomaVirus) και στον ομαλό λειχήνα στόματος (5).
Ανάλογα με την ευαισθησία της μεθόδου ανίχνευσης που χρησιμοποιείται, το 0-87% των ασθενών με ομαλό λειχήνα στόματος αναφέρθηκε ότι έχουν μολυνθεί από τον HPV 16 ή 18 (6).
Μία μικρή μελέτη σε 7 ασθενείς βρήκε λοιμώξεις με τους τύπους HPV υψηλού κινδύνου (16, 18, 31) στο 42% των ασθενών με ομαλό λειχήνα στόματος (6).
Μία μεγαλύτερη μελέτη διαπίστωσε ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της λοίμωξης από HPV και του ομαλού λειχήνα στόματος, δεδομένου ότι
ο HPV ανιχνεύθηκε στο 44,6% των ασθενών (41 από 92) (7).
Μία άλλη μελέτη βρήκε ότι οι 21 από τους 30 ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος (70%) ήταν θετικοί στον HPV-16. Η ερευνητική ομάδα συμπληρώνει "λαμβάνοντας υπ'όψιν ότι ο HPV-16 ανήκει στους ογκογόνους τύπους, οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος θα πρέπει να ελέγχονται για την παρουσία αυτού του ιού" (8).
Μία συστηματική ανασκόπηση του 2011,
ανέφερε ότι η σύνδεση μεταξύ του HPV και του ομαλού λειχήνα στόματος ήταν 5 φορές συχνότερη
Ο HPV συσχετίστηκε με ομαλό λειχήνα στόματος (OR = 5,12) (9).
Παρόλο που τα προαναφερόμενα αποτελέσματα δείχνουν μία ισχυρή συσχέτιση, τα δεδομένα παραμένουν περιορισμένα και χρειάζεται μια πιο ολοκληρωμένη ανάλυση.
Μέχρι σήμερα, στην Αμερικάνικη Ιατρική Βιβλιοθήκη (PubMed.gov) υπάρχουν 3 σχετικές μετα-αναλύσεις.
Μετα-αναλύσεις:
Η πρώτη μετα-ανάλυση δημοσιεύθηκε το 2016 και ανέλυσε δεδομένα από 12 χώρες, οι 6 εξ'αυτών ήταν Ευρωπαϊκές (Ιταλία, Ουγγαρία, Αγγλία, Γερμανία, Ιρλανδία και Σουηδία).
Τα ευρήματα της έδειξαν μια σημαντικά ισχυρή συσχέτιση μεταξύ του ομαλού λειχήνα στόματος και του HPV. Σε σύγκριση με υγιή άτομα, οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος είχαν περίπου 7 φορές υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης από τον HPV.
Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο HPV ίσως διαδραματίζει σημαντικό αιτιώδη ρόλο στον ομαλό λειχήνα στόματος και στην κακοήθη εξέλιξη του (15).
Μετά από 4 χρόνια, μία άλλη μετα-ανάλυση έδειξε ότι, σε σύγκριση με υγιή άτομα, οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος είχαν ισχυρή συσχέτιση (περίπου 5 φορές υψηλότερη) με λοίμωξη από HPV, ειδικά από τον HPV 16/18 (16).
Κλείνοντας, η τελευταία και πιο πρόσφατη μετα-ανάλυση (2021) διαπίστωσε ότι ο επιπολασμός του HPV στον ομαλό λειχήνα του στόματος ήταν 23% (17).
Ως εκ τούτου, οι ασθενείς με ομαλό λειχήνα στόματος θα πρέπει να ελέγχονται για την παρουσία αυτού του ιού. Δείτε και την ανάρτηση με τίτλο "Ομαλός λειχήνας στόματος και καρκίνος" κάνοντας κλικ εδώ.
4. ΟΜΑΛΟΣ ΛΕΙΧΗΝΑΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Δείτε και την ανάρτηση με τίτλο "Ομαλός λειχήνας στόματος θεραπεία" κάνοντας κλικ εδώ ή στο παρακάτω κουμπί.
Εναλλακτικά, δείτε και τα οφέλη από το φαρμακευτικό μανιτάρι Κόρντισεπς σίνενσις κάνοντας ΚΛΙΚ ΕΔΩ.