19/5/2021
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
To 2010 δημοσιεύτηκε μία μελέτη ορόσημο, η οποία διερεύνησε το συνολικό αντιοξειδωτικό περιεχόμενο σε περισσότερα από 3.100 τρόφιμα που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως.
Ένα από τα ευρήματα τους ήταν ότι "τα μπαχαρικά, τα βότανα και τα συμπληρώματα διατροφής ήταν τα πιο πλούσια σε αντιοξειδωτικά".
Ωστόσο, στην επιστημονική βιβλιογραφία αναφέρονται παρενέργειες από τα συμπληρώματα διατροφής, το οποίο σημαίνει ότι υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που χρειάζεται να συνεκτιμηθούν.
Ο στόχος αυτού του μικρού άρθρου είναι να επισημάνει ορισμένα αίτια για τις παρενέργειες των συμπληρωμάτων διατροφής.
Τα συμπληρώματα διατροφής χρησιμοποιούνται ευρέως τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως, αλλά πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν τους πιθανούς κρυμμένους κινδύνους και τις δυνητικές παρενέργειες από την χρήση τους.
Όπως αναφέρεται σε μία δημοσίευση του 2016, "πολυάριθμα συμπληρώματα έχουν συσχετιστεί με ηπατοτοξικότητα και τα συμπληρώματα διατροφής και τα συμπληρώματα βοτάνων αποτελούν μια ολοένα και πιο κοινή πηγή οξείας ηπατικής βλάβης" (1).
Η εν λόγω δημοσίευση συνεχίζει αναφέροντας ότι "όταν ένας άνθρωπος παρουσιάζει οξεία ηπατίτιδα ή ηπατική ανεπάρκεια από άγνωστη αιτιολογία, πρέπει να λαμβάνετε προσεκτικό ιστορικό ώστε να διερευνηθεί ένα χρησιμοποιούνται συμπληρώματα διατροφής" (1).
Μία δημοσίευση του 2016, αναφέρει ότι "μία σοβαρή ανησυχία για τα προϊόντα που διατίθενται στο εμπόριο ως συμπληρώματα διατροφής αποτελεί η παρουσία συνθετικών φαρμάκων και ανάλογα φαρμάκων" (2), ενώ μία άλλη δημοσίευση του 2018 (3), αναφέρει ότι "σύμφωνα με την επιστημονική βιβλιογραφία, πολλά από αυτά τα συμπληρώματα διατροφής βρέθηκαν ότι είναι :
- είτε παραποιημένα
- είτε νοθευμένα με δραστικά φαρμακευτικά συστατικά."
Μόνο στις ΗΠΑ, εκτιμάται ότι κάθε χρόνο γίνονται 23.000 νοσηλείες στα επείγοντα, οι οποίες αποδίδονται σε ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με τα συμπληρώματα διατροφής (4).
Συνήθως περιλαμβάνουν (4):
- καρδιαγγειακές εκδηλώσεις από συμπληρώματα διατροφής για απώλεια βάρους ή ενεργειακά προϊόντα μεταξύ νέων ενηλίκων, και
- προβλήματα κατάποσης, μεταξύ των ηλικιωμένων ενηλίκων.
Τι μπορείτε να κάνετε για να προστατευθείτε ;
Αρχικά, όπως επισημαίνει μία δημοσίευση του 2015 "η αγορά για τα συμπληρώματα διατροφής δεν θα πρέπει να γίνεται μέσω αναξιόπιστων ιστοσελίδων διότι ελλοχεύει κίνδυνος για πιθανούς κινδύνους" (5), καθώς και για άλλες παρενέργειες.
Ένα δεύτερο βήμα είναι η ύπαρξη ή όχι πιστοποιήσεων.
Για παράδειγμα, μία δημοσίευση του 2009 (6), αναφέρει ότι "προκειμένου να διασφαλιστεί ο έλεγχος ποιότητας και η τυποποίηση των προϊόντων, είναι συνετό να κατασκευάζονται από εταιρείες που συμμορφώνονται με τα πρότυπα των φαρμακευτικών (Ορθή Παρασκευαστική Πρακτική, Good Manufacturing Practice - GMP)"
Εκτός από την πιστοποίηση Ορθής Παρασκευαστικής Πρακτικής GMP, άλλες πιστοποιήσεις που αποτελούν ενδείξεις ότι τα συμπληρώματα διατροφής που σας ενδιαφέρουν είναι υψηλότερης ποιότητας είναι οι εξής:
- η πιστοποίηση ISO (International Organization for Standardization, Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης),
- η πιστοποίηση Bio (βιολογική καλλιέργεια)
Παραπομπές
1. Case Reports Ann Hepatol. Jan-Feb 2016;15(1):123-6. doi: 10.5604/16652681.1184287. Acute liver failure associated with Garcinia cambogia use Rebecca Corey, K Tuesday Werner, Andrew Singer, Adyr Moss, Maxwell Smith, Jessica Noelting, Jorge Rakela
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26626648/
2. Drug Test Anal. Mar-Apr 2016;8(3-4):418-23. doi: 10.1002/dta.1940. Epub 2016 Feb 9. Dietary supplements quality analysis tools from the United States Pharmacopeia Nandakumara Sarma, Gabriel Giancaspro, Jaap Venema
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26857794/
3. J Diet Suppl. 2018 Sep 3;15(5):789-804. doi: 10.1080/19390211.2017.1360976. Epub 2017 Oct 11. Adulteration and Counterfeiting of Online Nutraceutical Formulations in the United States: Time for Intervention? Mohamed Ismail Nounou, Yamin Ko, Nada A Helal, Jeremy F Boltz
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29020476/
4. N Engl J Med. 2015 Oct 15;373(16):1531-40. doi: 10.1056/NEJMsa1504267. Emergency Department Visits for Adverse Events Related to Dietary Supplements Andrew I Geller, Nadine Shehab, Nina J Weidle, Maribeth C Lovegrove, Beverly J Wolpert, Babgaleh B Timbo, Robert P Mozersky, Daniel S Budnitz
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26465986/
5. BMC Complement Altern Med. 2015 Dec 4;15(1):430. doi: 10.1186/s12906-015-0955-2. Study on health hazards through medicines purchased on the Internet: a cross-sectional investigation of the quality of anti-obesity medicines containing crude drugs as active ingredients Naoko Yoshida, Midori Numano, Yoko Nagasaka, Kaori Ueda, Hirohito Tsuboi, Tsuyoshi Tanimoto, Kazuko Kimura
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26637485/
6. Aesthet Surg J. Mar-Apr 2009;29(2):150-7. doi: 10.1016/j.asj.2009.01.002. Perioperative risks and benefits of herbal supplements in aesthetic surgery David J Rowe, Arden C Baker
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19371848/
Ένα από τα ευρήματα τους ήταν ότι "τα μπαχαρικά, τα βότανα και τα συμπληρώματα διατροφής ήταν τα πιο πλούσια σε αντιοξειδωτικά".
Ωστόσο, στην επιστημονική βιβλιογραφία αναφέρονται παρενέργειες από τα συμπληρώματα διατροφής, το οποίο σημαίνει ότι υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που χρειάζεται να συνεκτιμηθούν.
Ο στόχος αυτού του μικρού άρθρου είναι να επισημάνει ορισμένα αίτια για τις παρενέργειες των συμπληρωμάτων διατροφής.
Τα συμπληρώματα διατροφής χρησιμοποιούνται ευρέως τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως, αλλά πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν τους πιθανούς κρυμμένους κινδύνους και τις δυνητικές παρενέργειες από την χρήση τους.
Όπως αναφέρεται σε μία δημοσίευση του 2016, "πολυάριθμα συμπληρώματα έχουν συσχετιστεί με ηπατοτοξικότητα και τα συμπληρώματα διατροφής και τα συμπληρώματα βοτάνων αποτελούν μια ολοένα και πιο κοινή πηγή οξείας ηπατικής βλάβης" (1).
Η εν λόγω δημοσίευση συνεχίζει αναφέροντας ότι "όταν ένας άνθρωπος παρουσιάζει οξεία ηπατίτιδα ή ηπατική ανεπάρκεια από άγνωστη αιτιολογία, πρέπει να λαμβάνετε προσεκτικό ιστορικό ώστε να διερευνηθεί ένα χρησιμοποιούνται συμπληρώματα διατροφής" (1).
Μία δημοσίευση του 2016, αναφέρει ότι "μία σοβαρή ανησυχία για τα προϊόντα που διατίθενται στο εμπόριο ως συμπληρώματα διατροφής αποτελεί η παρουσία συνθετικών φαρμάκων και ανάλογα φαρμάκων" (2), ενώ μία άλλη δημοσίευση του 2018 (3), αναφέρει ότι "σύμφωνα με την επιστημονική βιβλιογραφία, πολλά από αυτά τα συμπληρώματα διατροφής βρέθηκαν ότι είναι :
- είτε παραποιημένα
- είτε νοθευμένα με δραστικά φαρμακευτικά συστατικά."
Μόνο στις ΗΠΑ, εκτιμάται ότι κάθε χρόνο γίνονται 23.000 νοσηλείες στα επείγοντα, οι οποίες αποδίδονται σε ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με τα συμπληρώματα διατροφής (4).
Συνήθως περιλαμβάνουν (4):
- καρδιαγγειακές εκδηλώσεις από συμπληρώματα διατροφής για απώλεια βάρους ή ενεργειακά προϊόντα μεταξύ νέων ενηλίκων, και
- προβλήματα κατάποσης, μεταξύ των ηλικιωμένων ενηλίκων.
Τι μπορείτε να κάνετε για να προστατευθείτε ;
Αρχικά, όπως επισημαίνει μία δημοσίευση του 2015 "η αγορά για τα συμπληρώματα διατροφής δεν θα πρέπει να γίνεται μέσω αναξιόπιστων ιστοσελίδων διότι ελλοχεύει κίνδυνος για πιθανούς κινδύνους" (5), καθώς και για άλλες παρενέργειες.
Ένα δεύτερο βήμα είναι η ύπαρξη ή όχι πιστοποιήσεων.
Για παράδειγμα, μία δημοσίευση του 2009 (6), αναφέρει ότι "προκειμένου να διασφαλιστεί ο έλεγχος ποιότητας και η τυποποίηση των προϊόντων, είναι συνετό να κατασκευάζονται από εταιρείες που συμμορφώνονται με τα πρότυπα των φαρμακευτικών (Ορθή Παρασκευαστική Πρακτική, Good Manufacturing Practice - GMP)"
Εκτός από την πιστοποίηση Ορθής Παρασκευαστικής Πρακτικής GMP, άλλες πιστοποιήσεις που αποτελούν ενδείξεις ότι τα συμπληρώματα διατροφής που σας ενδιαφέρουν είναι υψηλότερης ποιότητας είναι οι εξής:
- η πιστοποίηση ISO (International Organization for Standardization, Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης),
- η πιστοποίηση Bio (βιολογική καλλιέργεια)
Παραπομπές
1. Case Reports Ann Hepatol. Jan-Feb 2016;15(1):123-6. doi: 10.5604/16652681.1184287. Acute liver failure associated with Garcinia cambogia use Rebecca Corey, K Tuesday Werner, Andrew Singer, Adyr Moss, Maxwell Smith, Jessica Noelting, Jorge Rakela
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26626648/
2. Drug Test Anal. Mar-Apr 2016;8(3-4):418-23. doi: 10.1002/dta.1940. Epub 2016 Feb 9. Dietary supplements quality analysis tools from the United States Pharmacopeia Nandakumara Sarma, Gabriel Giancaspro, Jaap Venema
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26857794/
3. J Diet Suppl. 2018 Sep 3;15(5):789-804. doi: 10.1080/19390211.2017.1360976. Epub 2017 Oct 11. Adulteration and Counterfeiting of Online Nutraceutical Formulations in the United States: Time for Intervention? Mohamed Ismail Nounou, Yamin Ko, Nada A Helal, Jeremy F Boltz
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29020476/
4. N Engl J Med. 2015 Oct 15;373(16):1531-40. doi: 10.1056/NEJMsa1504267. Emergency Department Visits for Adverse Events Related to Dietary Supplements Andrew I Geller, Nadine Shehab, Nina J Weidle, Maribeth C Lovegrove, Beverly J Wolpert, Babgaleh B Timbo, Robert P Mozersky, Daniel S Budnitz
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26465986/
5. BMC Complement Altern Med. 2015 Dec 4;15(1):430. doi: 10.1186/s12906-015-0955-2. Study on health hazards through medicines purchased on the Internet: a cross-sectional investigation of the quality of anti-obesity medicines containing crude drugs as active ingredients Naoko Yoshida, Midori Numano, Yoko Nagasaka, Kaori Ueda, Hirohito Tsuboi, Tsuyoshi Tanimoto, Kazuko Kimura
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26637485/
6. Aesthet Surg J. Mar-Apr 2009;29(2):150-7. doi: 10.1016/j.asj.2009.01.002. Perioperative risks and benefits of herbal supplements in aesthetic surgery David J Rowe, Arden C Baker
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19371848/
