16/11/2022.
Ενημέρωση: 19/11/2022
Ενημέρωση: 19/11/2022
ΓΛΟΥΤΈΝΗ ΑΥΤΙΣΜΌΣ
|
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ 2. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ (2) 3. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΕΙΣ / ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ (4) 4. ΣΥΝΟΨΗ 5. λοιπές προσεγγίσεις Παραπομπές (7) |
ΓΛΟΥΤΈΝΗ ΑΥΤΙΣΜΌΣ
|
1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ
Έχει προταθεί ότι τα πεπτίδια από την γλουτένη και την καζεΐνη ίσως έχουν κάποιο ρόλο στην προέλευση του αυτισμού και ότι η φυσιολογία και η ψυχολογία του αυτισμού ίσως μπορούν να εξηγηθούν από την υπερβολική δραστηριότητα οπιοειδών που συνδέεται με αυτά τα πεπτίδια. Έρευνες έχουν αναφέρει μη-φυσιολογικά επίπεδα πεπτιδίων στα ούρα και στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό ατόμων με αυτισμό.
Εάν ισχύουν τα ανωτέρω, τότε η διατροφή χωρίς γλουτένη ή/και χωρίς καζεΐνη θα οδηγούν σε μείωση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τον αυτισμό (1).
2. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ
1. 2002
Μια δοκιμή διάρκειας 1 έτους συνέκρινε τις επιδράσεις μίας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη έναντι της συνήθους διατροφής σε παιδιά που είχαν διαγνωστεί με αυτιστικό σύνδρομο και μη-φυσιολογικά πεπτίδια ούρων (1).
Mια μικρή μελέτη ανέφερε ευρήματα σε τέσσερα εξεταζόμενα σημεία.
Τα αποτελέσματα για τρία από αυτά (γνωστικές δεξιότητες, γλωσσική ικανότητα και κινητική ικανότητα) είχαν μηδενικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, για το τέταρτο εξεταζόμενο σημείο, η μείωση των αυτιστικών χαρακτηριστικών, αναφέρθηκε μια σημαντική ευεργετική επίδραση για την συνδυαστική διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη.
Αυτό το ένα σημαντικό αποτέλεσμα παρέχει μία πρώιμη υποστήριξη στις ανεκδοτολογικές αναφορές των οικογενειών για βελτιώσεις στην συμπεριφορά και στην γνωστική ικανότητα των μελών της οικογένειας με διαταραχή αυτιστικού φάσματος μετά την έναρξη μιας διατροφής χωρίς γλουτένη ή/και χωρίς καζεΐνη.
Ωστόσο, αυτά τα είδη διατροφής συνεπάγονται πρόσθετο οικονομικό κόστος, καθώς και περιορισμούς στα τρόφιμα που μπορούν να καταναλωθούν, ενώ δεν μπορεί να συσταθεί η χρήση αυτων των διατροφών βασιζομένη μόνο σε αυτήν την μικρή μελέτη.
Αν και τα αποτελέσματα αυτής της μικρής μελέτης προσθέτουν βάρος στα υπάρχοντα ανεκδοτολογικά στοιχεία για μια διατροφή χωρίς γλουτένη ή/και χωρίς καζεΐνη για τον αυτισμό, δεν υπάρχουν ακόμη επαρκή στοιχεία ώστε οι κλινικοί ιατροί να συμβουλεύουν την χρήση τους σε περιπτώσεις διαταραχής αυτιστικού φάσματος.
Απαιτούνται επειγόντως τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές με καλό σχεδιασμό και με επαρκή αριθμό ατόμων (1).
2. 2006
Αυτή η τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή κλινική μελέτη εξέτασε την αποτελεσματικότητα μιας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη στην αντιμετώπιση του αυτισμού (2).
Συμμετείχαν 15 παιδιά ηλικίας 2-16 ετών με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού και η διάρκεια της μελέτης ήταν 12 εβδομάδες.
Δεδομένα για τα αυτιστικά συμπτώματα και τα επίπεδα πεπτιδίων στα ούρα συλλέχθηκαν στα σπίτια των παιδιών που έκαναν την διατροφή.
Τα δεδομένα της ομάδας δεν έδειξαν στατιστικά σημαντικά ευρήματα, παρόλο που αρκετοί γονείς ανέφεραν βελτίωση στα παιδιά τους (2).
3. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΕΙΣ / ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ (4)
1. 2019
Η επικαιροποιημένη ανασκόπηση της Cochrane, που αποσύρθηκε, αναφέρει 33 μελέτες που εξαιρέθηκαν από την ανασκόπηση της, κυρίως επειδή δεν πληρούσαν τα κριτήρια σχεδιασμού της μελέτης. Οι λόγοι αποκλεισμού αναφέρονται αναλυτικά στον Πίνακα των αποκλεισμένων μελετών (3).
2. 2021
Ο στόχος ήταν να διερευνηθούν τα οφέλη και η ασφάλεια μιας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη σε παιδιά με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού (4).
Πραγματοποιήθηκε μια συστηματική αναζήτηση βιβλιογραφίας σε Medline, Embase, Cinahl και Cochrane έως τον Ιανουάριο του 2020 για υπάρχουσες συστηματικές ανασκοπήσεις και τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές.
Συμπεριλήφθηκαν μελέτες που διερεύνησαν μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη σε σύγκριση με μια συνήθη διατροφή σε παιδιά ηλικίας 3 έως 17 ετών.
Εντοπίστηκαν έξι σχετικές τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, με 143 παιδιά.
Τα ευρήματα δεν έδειξαν καμμία επίδραση μιας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη στα βασικά συμπτώματα αυτισμού που αναφέρθηκαν από κλινικούς ιατρούς, στο λειτουργικό επίπεδο που αναφέρθηκε από τους γονείς ή στις δυσκολίες συμπεριφοράς.
Αντίθετα, μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη ίσως προκαλέσει δυσμενείς γαστρεντερικές επιπτώσεις.
Η ποιότητα των αποδεικτικών στοιχείων κυμαινόταν από χαμηλή έως πολύ χαμηλή. Ως εκ τούτου, εμποδίζεται η δυνατότητα εξαγωγής οποιουδήποτε ασφαλούς συμπεράσματος και απαιτούνται περισσότερες υψηλής ποιότητας τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές (4).
3. 2022
Έχει προταθεί ότι μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη ίσως μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού και να διευκολύνει την νευροανάπτυξη παιδιών με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού (5).
Οι μέχρι σήμερα μελέτες δεν έχουν καταλήξει σε σαφές συμπέρασμα.
Πηγές δεδομένων: Έγινε αναζήτηση οκτώ ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων, έως τις 27 Μαρτίου 2020, στις εξής βάσεις δεδομένων PubMed, Web of Science, Embase (Ovid), PsycINFO (Ovid), Cochrane Library, CNKI, Wanfang και VIP.
Ευρήματα:
Στο σύνολο των 8 μελετών, με 297 συμμετέχοντες:
- 5 μελέτες ανέφεραν σημαντικές μειώσεις στις στερεοτυπικές συμπεριφορές, και
- 3 μελέτες ανέφεραν βελτιώσεις στην γνωστική λειτουργία,
μετά από την έναρξη μίας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη.
Δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές αλλαγές σε άλλες συμπτωματικές κατηγορίες.
Συμπέρασμα:
Η τρέχουσα μετα-ανάλυση έδειξε ότι μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη μπορεί να μειώσει τις στερεοτυπικές συμπεριφορές και να βελτιώσει τη γνωστική ικανότητα των παιδιών με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού.
Αν και ο σχεδιασμός για τις περισσότερες από τις μελέτες που συμπεριλήφθηκαν ήταν μονή-τυφλή, τα οφέλη μιας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη που έχουν υποδειχθεί είναι πολλά υποσχόμενα. Απαιτούνται πρόσθετες μελέτες σε μεγαλύτερη κλίμακα (5).
4. 2022
Μία ακόμα μετα-ανάλυση διενέργησε αναζήτηση σε 7 βάσεις δεδομένων (Cochrane Library, PubMed, EMBASE, Web of Science, VIP, CNKI, and Wanfang) μέχρι τον Αύγουστο του 2021 (6).
Ανέφερε 2 μελέτες για μία διατροφή χωρίς γλουτένη, οι οποίες ανέφεραν ότι υπήρξε βελτίωση των κοινωνικών συμπεριφορών.
Ωστόσο, λόγω του μικρού μεγέθους τους, απαιτούνται περισσότερες καλά σχεδιασμένες και υψηλής ποιότητας κλινικές δοκιμές για την επικύρωση των παραπάνω συμπερασμάτων (6).
4. ΣΥΝΟΨΗ
Οι δύο κλινικές δοκιμές (1, 2) που αναφέρθηκαν στην πρωτη ανασκόπηση (3) ήταν, συνολικά, προς την θετική κατεύθυνση.
Η πρώτη κλινική δοκιμή ανέφερε μείωση των αυτιστικών χαρακτηριστικών, το οποίο σημαίνει μία πρώτη υποστήριξη στις ανεκδοτολογικές αναφορές από γονείς παιδιών (1).
Η δεύτερη κλινική δοκιμή δεν έδειξαν στατιστικά σημαντικά ευρήματα, αν και αναφέρει ότι αρκετοί γονείς ανέφεραν ότι υπήρξε βελτίωση στα παιδιά τους (2).
Επίσης, η διάρκεια της ήταν μόλις 12 εβδομάδες, ενώ η πρώτη μελέτη, που ανέφερε ενθαρρυντικά ευρήματα, είχε τετραπλάσια διάρκεια (1 έτος). Συνεπώς, εάν και η δεύτερη μελέτη είχε μεγαλύτερη διάρκεια, ίσως, τα ευρήματα να ήταν επίσης θετικά.
Και οι δύο μελέτες χρησιμοποίησαν μία διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη.
Στις υπόλοιπες 3 ανασκοπήσεις, τα ευρήματα ήταν ανάμεικτα.
Η δεύτερη ανασκόπηση (4) ανέφερε ότι τα ευρήματα δεν έδειξαν καμμία ευεργετική επίδραση από την μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη. Επίσης, ανέφερε ότι η διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη ίσως προκαλέσει δυσμενείς γαστρεντερικές επιπτώσεις, αν και θα ήθελα να δω ποιο ακριβώς ήταν το εβδομαδιαίο μενού των οικογενειών που ανέφεραν γαστρεντερικές ενοχλήσεις.
Μήπως αυτές οι οικογένειες βασίζονταν σε μεγαλύτερο ποσοστό σε επεξεργασμένα προϊόντα ;
Ένα αρκετά συνηθισμένο χαρακτηριστικό των οικογενειών που εφαρμόζουν αυτήν την διατροφή είναι ότι έχουν μεγάλη εξάρτηση από τα επεξεργασμένα προϊόντα, τα οποία τείνουν να είναι χαμηλής ποιότητας, ενώ κατά το στάδιο της επεξεργασίας τους χρησιμοποιούνται επιβλαβή πρόσθετα τροφίμων (7).
Συνεπώς, η βέλτιστη διαχείριση είναι, για υποστήριξη και καθοδήγηση, να αναζητούμε πρόγραμμα διατροφής από Διαιτολόγο-Διατροφολόγο με εξειδίκευση σε αυτόν τον τύπο διατροφής.
Συνεχίζοντας, οι άλλες 2 ανασκοπήσεις ανέφεραν ευεργετικές επιδράσεις σε συγκεκριμένους τομείς (5, 6),
Η μία ανασκόπηση ανέφερε επιδράσεις από μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη (5), ενώ η επόμενη ανασκόπηση ανέφερε ευρήματα από μία διατροφή χωρίς γλουτένη (6).
Βέβαια, και οι δύο ανασκοπήσεις επισημαίνουν ότι απαιτούνται περισσότερες μελέτες με μεγαλύτερο αριθμό παιδιών ώστε να επικυρωθούν αυτές οι ευεργετικές επιδράσεις που έχουν αναφερθεί μέχρι σήμερα.
5. Εκτός από την διατροφή χωρίς γλουτένη, άλλες αποτελεσματικές προσεγγίσεις είναι οι βιταμίνες, η θεραπεία στο σπίτι, και το χαμομήλι.
Έχει προταθεί ότι τα πεπτίδια από την γλουτένη και την καζεΐνη ίσως έχουν κάποιο ρόλο στην προέλευση του αυτισμού και ότι η φυσιολογία και η ψυχολογία του αυτισμού ίσως μπορούν να εξηγηθούν από την υπερβολική δραστηριότητα οπιοειδών που συνδέεται με αυτά τα πεπτίδια. Έρευνες έχουν αναφέρει μη-φυσιολογικά επίπεδα πεπτιδίων στα ούρα και στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό ατόμων με αυτισμό.
Εάν ισχύουν τα ανωτέρω, τότε η διατροφή χωρίς γλουτένη ή/και χωρίς καζεΐνη θα οδηγούν σε μείωση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με τον αυτισμό (1).
2. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ
1. 2002
Μια δοκιμή διάρκειας 1 έτους συνέκρινε τις επιδράσεις μίας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη έναντι της συνήθους διατροφής σε παιδιά που είχαν διαγνωστεί με αυτιστικό σύνδρομο και μη-φυσιολογικά πεπτίδια ούρων (1).
Mια μικρή μελέτη ανέφερε ευρήματα σε τέσσερα εξεταζόμενα σημεία.
Τα αποτελέσματα για τρία από αυτά (γνωστικές δεξιότητες, γλωσσική ικανότητα και κινητική ικανότητα) είχαν μηδενικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, για το τέταρτο εξεταζόμενο σημείο, η μείωση των αυτιστικών χαρακτηριστικών, αναφέρθηκε μια σημαντική ευεργετική επίδραση για την συνδυαστική διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη.
Αυτό το ένα σημαντικό αποτέλεσμα παρέχει μία πρώιμη υποστήριξη στις ανεκδοτολογικές αναφορές των οικογενειών για βελτιώσεις στην συμπεριφορά και στην γνωστική ικανότητα των μελών της οικογένειας με διαταραχή αυτιστικού φάσματος μετά την έναρξη μιας διατροφής χωρίς γλουτένη ή/και χωρίς καζεΐνη.
Ωστόσο, αυτά τα είδη διατροφής συνεπάγονται πρόσθετο οικονομικό κόστος, καθώς και περιορισμούς στα τρόφιμα που μπορούν να καταναλωθούν, ενώ δεν μπορεί να συσταθεί η χρήση αυτων των διατροφών βασιζομένη μόνο σε αυτήν την μικρή μελέτη.
Αν και τα αποτελέσματα αυτής της μικρής μελέτης προσθέτουν βάρος στα υπάρχοντα ανεκδοτολογικά στοιχεία για μια διατροφή χωρίς γλουτένη ή/και χωρίς καζεΐνη για τον αυτισμό, δεν υπάρχουν ακόμη επαρκή στοιχεία ώστε οι κλινικοί ιατροί να συμβουλεύουν την χρήση τους σε περιπτώσεις διαταραχής αυτιστικού φάσματος.
Απαιτούνται επειγόντως τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές με καλό σχεδιασμό και με επαρκή αριθμό ατόμων (1).
2. 2006
Αυτή η τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή κλινική μελέτη εξέτασε την αποτελεσματικότητα μιας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη στην αντιμετώπιση του αυτισμού (2).
Συμμετείχαν 15 παιδιά ηλικίας 2-16 ετών με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού και η διάρκεια της μελέτης ήταν 12 εβδομάδες.
Δεδομένα για τα αυτιστικά συμπτώματα και τα επίπεδα πεπτιδίων στα ούρα συλλέχθηκαν στα σπίτια των παιδιών που έκαναν την διατροφή.
Τα δεδομένα της ομάδας δεν έδειξαν στατιστικά σημαντικά ευρήματα, παρόλο που αρκετοί γονείς ανέφεραν βελτίωση στα παιδιά τους (2).
3. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΕΙΣ / ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ (4)
1. 2019
Η επικαιροποιημένη ανασκόπηση της Cochrane, που αποσύρθηκε, αναφέρει 33 μελέτες που εξαιρέθηκαν από την ανασκόπηση της, κυρίως επειδή δεν πληρούσαν τα κριτήρια σχεδιασμού της μελέτης. Οι λόγοι αποκλεισμού αναφέρονται αναλυτικά στον Πίνακα των αποκλεισμένων μελετών (3).
2. 2021
Ο στόχος ήταν να διερευνηθούν τα οφέλη και η ασφάλεια μιας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη σε παιδιά με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού (4).
Πραγματοποιήθηκε μια συστηματική αναζήτηση βιβλιογραφίας σε Medline, Embase, Cinahl και Cochrane έως τον Ιανουάριο του 2020 για υπάρχουσες συστηματικές ανασκοπήσεις και τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές.
Συμπεριλήφθηκαν μελέτες που διερεύνησαν μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη σε σύγκριση με μια συνήθη διατροφή σε παιδιά ηλικίας 3 έως 17 ετών.
Εντοπίστηκαν έξι σχετικές τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, με 143 παιδιά.
Τα ευρήματα δεν έδειξαν καμμία επίδραση μιας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη στα βασικά συμπτώματα αυτισμού που αναφέρθηκαν από κλινικούς ιατρούς, στο λειτουργικό επίπεδο που αναφέρθηκε από τους γονείς ή στις δυσκολίες συμπεριφοράς.
Αντίθετα, μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη ίσως προκαλέσει δυσμενείς γαστρεντερικές επιπτώσεις.
Η ποιότητα των αποδεικτικών στοιχείων κυμαινόταν από χαμηλή έως πολύ χαμηλή. Ως εκ τούτου, εμποδίζεται η δυνατότητα εξαγωγής οποιουδήποτε ασφαλούς συμπεράσματος και απαιτούνται περισσότερες υψηλής ποιότητας τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές (4).
3. 2022
Έχει προταθεί ότι μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη ίσως μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού και να διευκολύνει την νευροανάπτυξη παιδιών με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού (5).
Οι μέχρι σήμερα μελέτες δεν έχουν καταλήξει σε σαφές συμπέρασμα.
Πηγές δεδομένων: Έγινε αναζήτηση οκτώ ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων, έως τις 27 Μαρτίου 2020, στις εξής βάσεις δεδομένων PubMed, Web of Science, Embase (Ovid), PsycINFO (Ovid), Cochrane Library, CNKI, Wanfang και VIP.
Ευρήματα:
Στο σύνολο των 8 μελετών, με 297 συμμετέχοντες:
- 5 μελέτες ανέφεραν σημαντικές μειώσεις στις στερεοτυπικές συμπεριφορές, και
- 3 μελέτες ανέφεραν βελτιώσεις στην γνωστική λειτουργία,
μετά από την έναρξη μίας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη.
Δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές αλλαγές σε άλλες συμπτωματικές κατηγορίες.
Συμπέρασμα:
Η τρέχουσα μετα-ανάλυση έδειξε ότι μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη μπορεί να μειώσει τις στερεοτυπικές συμπεριφορές και να βελτιώσει τη γνωστική ικανότητα των παιδιών με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού.
Αν και ο σχεδιασμός για τις περισσότερες από τις μελέτες που συμπεριλήφθηκαν ήταν μονή-τυφλή, τα οφέλη μιας διατροφής χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη που έχουν υποδειχθεί είναι πολλά υποσχόμενα. Απαιτούνται πρόσθετες μελέτες σε μεγαλύτερη κλίμακα (5).
4. 2022
Μία ακόμα μετα-ανάλυση διενέργησε αναζήτηση σε 7 βάσεις δεδομένων (Cochrane Library, PubMed, EMBASE, Web of Science, VIP, CNKI, and Wanfang) μέχρι τον Αύγουστο του 2021 (6).
Ανέφερε 2 μελέτες για μία διατροφή χωρίς γλουτένη, οι οποίες ανέφεραν ότι υπήρξε βελτίωση των κοινωνικών συμπεριφορών.
Ωστόσο, λόγω του μικρού μεγέθους τους, απαιτούνται περισσότερες καλά σχεδιασμένες και υψηλής ποιότητας κλινικές δοκιμές για την επικύρωση των παραπάνω συμπερασμάτων (6).
4. ΣΥΝΟΨΗ
Οι δύο κλινικές δοκιμές (1, 2) που αναφέρθηκαν στην πρωτη ανασκόπηση (3) ήταν, συνολικά, προς την θετική κατεύθυνση.
Η πρώτη κλινική δοκιμή ανέφερε μείωση των αυτιστικών χαρακτηριστικών, το οποίο σημαίνει μία πρώτη υποστήριξη στις ανεκδοτολογικές αναφορές από γονείς παιδιών (1).
Η δεύτερη κλινική δοκιμή δεν έδειξαν στατιστικά σημαντικά ευρήματα, αν και αναφέρει ότι αρκετοί γονείς ανέφεραν ότι υπήρξε βελτίωση στα παιδιά τους (2).
Επίσης, η διάρκεια της ήταν μόλις 12 εβδομάδες, ενώ η πρώτη μελέτη, που ανέφερε ενθαρρυντικά ευρήματα, είχε τετραπλάσια διάρκεια (1 έτος). Συνεπώς, εάν και η δεύτερη μελέτη είχε μεγαλύτερη διάρκεια, ίσως, τα ευρήματα να ήταν επίσης θετικά.
Και οι δύο μελέτες χρησιμοποίησαν μία διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη.
Στις υπόλοιπες 3 ανασκοπήσεις, τα ευρήματα ήταν ανάμεικτα.
Η δεύτερη ανασκόπηση (4) ανέφερε ότι τα ευρήματα δεν έδειξαν καμμία ευεργετική επίδραση από την μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη. Επίσης, ανέφερε ότι η διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη ίσως προκαλέσει δυσμενείς γαστρεντερικές επιπτώσεις, αν και θα ήθελα να δω ποιο ακριβώς ήταν το εβδομαδιαίο μενού των οικογενειών που ανέφεραν γαστρεντερικές ενοχλήσεις.
Μήπως αυτές οι οικογένειες βασίζονταν σε μεγαλύτερο ποσοστό σε επεξεργασμένα προϊόντα ;
Ένα αρκετά συνηθισμένο χαρακτηριστικό των οικογενειών που εφαρμόζουν αυτήν την διατροφή είναι ότι έχουν μεγάλη εξάρτηση από τα επεξεργασμένα προϊόντα, τα οποία τείνουν να είναι χαμηλής ποιότητας, ενώ κατά το στάδιο της επεξεργασίας τους χρησιμοποιούνται επιβλαβή πρόσθετα τροφίμων (7).
Συνεπώς, η βέλτιστη διαχείριση είναι, για υποστήριξη και καθοδήγηση, να αναζητούμε πρόγραμμα διατροφής από Διαιτολόγο-Διατροφολόγο με εξειδίκευση σε αυτόν τον τύπο διατροφής.
Συνεχίζοντας, οι άλλες 2 ανασκοπήσεις ανέφεραν ευεργετικές επιδράσεις σε συγκεκριμένους τομείς (5, 6),
Η μία ανασκόπηση ανέφερε επιδράσεις από μια διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη (5), ενώ η επόμενη ανασκόπηση ανέφερε ευρήματα από μία διατροφή χωρίς γλουτένη (6).
Βέβαια, και οι δύο ανασκοπήσεις επισημαίνουν ότι απαιτούνται περισσότερες μελέτες με μεγαλύτερο αριθμό παιδιών ώστε να επικυρωθούν αυτές οι ευεργετικές επιδράσεις που έχουν αναφερθεί μέχρι σήμερα.
5. Εκτός από την διατροφή χωρίς γλουτένη, άλλες αποτελεσματικές προσεγγίσεις είναι οι βιταμίνες, η θεραπεία στο σπίτι, και το χαμομήλι.
