13/7/2021
ΑΙΘΕΡΙΟ ΕΛΑΙΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ
Το αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλο αναφέρεται στις αμερικάνικες φαρμακοποιίες, και προκύπτει από τα φρέσκα άνθη τεσσάρων ειδών (1):
- Rosa gallica L., γνωστό ως "γαλλικό τριαντάφυλλο", παρόλο που δεν προέρχεται από την Γαλλία (2),
- Rosa damascene Miller, γνωστό ως "Ρόδο Δαμασκού" ή "Ρόδο το δαμασκηνό"
- Rosa alba L., το λευκό τριαντάφυλλο,
- Rosa centifolia L. γνωστό ως "Ρόδο το εκατόφυλλο".
Το 100% φυσικό αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλο είναι ιδιαίτερα ακριβό.
Ενδεικτικά, το αιθέριο έλαιο "Ρόδο το δαμασκηνό" κοστίζει 7.500$ ανά κιλό, και για αυτόν τον λόγο το αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλο ονομάζεται και «υγρός χρυσός».
Η υψηλή τιμή του οφείλεται στις μεγάλες ποσότητες ροδοπέταλων που συνήθως χρειάζονται για την εξαγωγή επαρκών ποσοτήτων ελαίων. Για παράδειγμα, απαιτούνται 4.000 κιλά ροδοπέταλα για να παραχθεί 1 κιλό αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλο (3).
Υπάρχουν άφθονες δημοσιεύσεις για το αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλο. Στην συνέχεια υπάρχει μία ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2021 (2), και εστίασε σχεδόν αποκλειστικά στα 4 προαναφερόμενα είδη τριαντάφυλλου.
Παραθέτω εκείνα τα σημεία που - κατά την γνώμη μου - ήταν τα πιο ενδιαφέροντα. Εάν θέλετε να διαβάσετε ολόκληρη την δημοσίευση, ανατρέξτε στο τέλος του παρόντος συνδέσμου.
- - - - -
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η ομορφιά και το άρωμα των τριαντάφυλλων είναι γνωστά από την αρχαιότητα. Οι πρώτες ιστορικές αναφορές για τα τριαντάφυλλα βρέθηκαν σε παλιά κινέζικα και σανσκριτικά κείμενα.
Ευρήματα απολιθωμάτων που χρονολογούνται πριν από περίπου 40 εκατομμύρια χρόνια δείχνουν ότι τα είδη τριανταφυλλιάς υπήρχαν στον πλανήτη τουλάχιστον από τότε.
Μέχρι σήμερα, η τριανταφυλλιά είναι μια από τις πιο σημαντικές ομάδες καλλωπιστικών φυτών, ένα σημάδι έμπνευσης, αγνότητας, αγάπης, ευτυχίας και ομορφιάς, το οποίο ονομάζεται «Δώρο των αγγέλων» και «Βασίλισσα των λουλουδιών».
Το γένος των Ρόδων (Rosa), προέρχεται από τα αρχαία δάση "Sundarbans" στην Ινδία, το οποίο ονομάζεται «το φαρμακείο του κόσμου», καθώς περισσότερο από το ένα τέταρτο των φαρμάκων που είναι γνωστά σήμερα στην ιατρική βασίζονται σε φυτά που προέρχονται από αυτά τα δάση.
Προς το παρόν, είναι γνωστοί περίπου 1.000 γονότυποι τριαντάφυλλων, αλλά μόνο λίγοι από αυτούς εμφανίζουν το έντονο άρωμα που προτιμάται από τους αρωματοποιούς.
Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί αιθέριου ελαίου τριαντάφυλλου είναι χώρες όπως η Τουρκία, η Κίνα, οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, η Αίγυπτος, το Μαρόκο και η Βουλγαρία.
Το 90% της συνολικής παραγωγής προέρχεται από την Βουλγαρία, την Τουρκία και το Ιράν, αλλά το αιθέριο έλαιο με την καλύτερη ποιότητα είναι το βουλγαρικό αιθέριο έλαιο Ρόδο το δαμασκηνό.
Η χρήση αιθέριων ελαίων τριαντάφυλλου, υδατικών και αλκοολούχων εκχυλισμάτων ροδοπέταλων, ανθέων και στελεχών, όχι μόνο ως αρώματα ή για αρωματοθεραπεία, αλλά και για την αντιμετώπιση και για την πρόληψη διαφόρων ασθενειών και διαταραχών είναι πολύ δημοφιλής στην λαϊκή ιατρική.
Ως εκ τούτου, η αναζήτηση νέων βιολογικών δράσεων από φυτικά εκχυλίσματα σε πολλές περιπτώσεις βασίζεται σε δεδομένα από συνταγές λαϊκών θεραπευτών.
Σε μία επιστημονική βάση, η εμπειρική γνώση της λαϊκής ιατρικής είναι μια σημαντική πτυχή των ολοένα και περισσότερων in vitro και in vivo μελετών, συμπεριλαμβανομένων προκλινικών και κλινικών δοκιμών.
Αυτές οι δοκιμές διερευνούν και εξηγούν την ιαματική αποτελεσματικότητα των προϊόντων τριαντάφυλλου και των συστατικών του, τα οποία εμφανίζουν διάφορες επιδράσεις όπως:
- αντικαταθλιπτικές,
- ψυχολογική χαλάρωση,
- βελτίωση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας,
- αντιοξειδωτικές,
- αντιμικροβιακές,
- αντιμυκητιασικές,
- προβιοτικές
- αντιπυρετικές,
- χαλάρωση των λείων μυών,
- μείωση των λιπιδίων,
- ενάντια στα έλκη, και άλλες.
Τα αιθέρια έλαια και τα εκχυλίσματα τριαντάφυλλου με τις ιαματικές τους ιδιότητες ως αντισηπτικά του αναπνευστικού, αντιφλεγμονώδεις, βλεννολυτικές, αποχρεμπτικές, αποσυμφορητικές, αντιοξειδωτικές, είναι ικανά να δράσουν ως φάρμακα και προφυλακτικά στα συμπτώματα, και με αυτόν τον τρόπο να ανακουφίζουν από δραματικά δεινά κατά την διάρκεια σοβαρών ασθενειών.
Τα έλαια τριαντάφυλλου συνιστώνται όχι μόνο για εισπνοή και τοπική εφαρμογή (στην αρωματοθεραπεία και στην δερματολογία) αλλά και για χορήγηση από του στόματος σε συγκεκριμένες δοσολογίες.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει την αντικαρκινική δράση των ελαίων τριαντάφυλλου και την δυνατότητα τους να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά στην αντιμετώπιση των όγκων.
Το έλαιο τριαντάφυλλου είναι επίσης γνωστό για τις αντιβακτηριακές ιδιότητες του καθώς και για τις δράσεις του ενάντια στον HIV.
Τα φυτά από την οικογένεια Ροδοειδή (Rosaceae) είναι πλούσια σε φυσικά μόρια με ευεργετικές βιολογικές ιδιότητες και χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία των τροφίμων, την αρωματοποιία και τα καλλυντικά.
Σε αυτήν την ανασκόπηση, εξετάζονται τα λεγόμενα "παλιά τριαντάφυλλα":
- Rosa damascena Mill.: το ρόδο της Δαμασκού με τριάντα φύλλα
- Rosa alba L. (ή Rosa damascena Mill. var. alba): είναι γνωστό ως το λευκό τριαντάφυλλο της Βουλγαρίας. Θεωρείται γόνος του Rosa damascena.
- Rosa gallica L.: είναι ένα από τα αρχαία τριαντάφυλλα που φέρουν έλαια, και αναφέρεται ως γονέας σχεδόν όλων των ειδών στην κατηγορία Gallicanae.
- Rosa centifolia L.: ένα ρόδο με εκατό φύλλα. Αυτό το τριαντάφυλλο είναι γνωστό από την αρχαιότητα και εξακολουθεί μέχρι σήμερα να βρίσκεται στην άγρια φύση.
Καθώς η περιεκτικότητα του σε αιθέριο έλαιο στα άνθη του είναι πολύ χαμηλή, χρησιμοποιείται κυρίως για τους αποξηραμένους καρπούς του που έχουν υψηλή ιαματική αξία και περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, τα αποξηραμένα άνθη, το ροδόνερο, καθώς και ως absolute και concrete
ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
Τα τριαντάφυλλα έχουν ευεργετικές ιαματικές ιδιότητες λόγω :
- του πλούτου των ευεργετικών συστατικών τους,
- των δευτερευόντων μεταβολιτών όπως τα φλαβονοειδή (π.χ. φλαβόνες, φλαβονόλες, ανθοκυανίνες),
- αρωματικών συστατικών (αιθέρια έλαια, π.χ. μονοτερπένια, σεσκιτερπένια), και
- υδρολυόμενες και συμπυκνωμένες τανίνες.
Το κυρίαρχο είδος τριαντάφυλλου που χρησιμοποιείται παγκοσμίως για να παραχθεί το έλαιο τριαντάφυλλου είναι το Rosa damascena Mill. forma trigintipetala Dieck.
Η απόδοση και η σύνθεση που θα έχει το έλαιο τριαντάφυλλου είναι γνωστό ότι επηρεάζεται έντονα από την γεωγραφική περιοχή, το έδαφος, το κλίμα, την στιγμή της συλλογής, τις συνθήκες αποθήκευσης και τις τεχνολογικές παραμέτρους.
Το διεθνές πρότυπο ISO 9842 θέτει όρια στα κύρια συστατικά για το έλαιο από το Rosa damascena Mill. Λόγω της πολυπλοκότητας της σύνθεσης του, το ανωτέρω πρότυπο είναι ένα απαραίτητο αλλά ανεπαρκές κριτήριο ποιότητας και χρησιμεύει μάλλον ως ένας αδρός οδηγός για τον χαρακτηρισμό του ελαίου.
Χημικά, είναι ένα μείγμα από σχεδόν 300 ενώσεις.
- Το έλαιο από το Rosa damascena χαρακτηρίζεται από υψηλή περιεκτικότητα σε τερπενικές αλκοόλες, η πλειονότητα των οποίων είναι η κιτρονελόλη, ακολουθούμενη από την γερανιόλη, τη νερόλη και την λιναλοόλη. Η σχέση μεταξύ τους είναι επίσης σημαντική. Τα έλαια με αναλογία κιτρονελόλης/γερανιόλης 2,5:4,3 ή 1,25:1,30 θεωρούνται υψηλής ποιότητας.
- Στην περίπτωση του λευκού τριαντάφυλλου, παρατηρούνται διαφορετικές δυναμικές στα συστατικά.
- Στο Rosa gallica L. και στο Rosa alba L., το έλαιο έχει ένα τυπικό μοτίβο γερανιόλης. Η ποιότητα αυτών των δύο τύπων αιθέριων ελαίων δεν μπορεί να συγκριθεί με την ποιότητα από το Rosa damascena Mill. και το Rosa alba L.
Παρά τις διαφορές στην σύνθεση των ελαίων τριαντάφυλλου, τα κύρια συστατικά τους είναι γερανιόλη, κιτρονελόλη και νερόλη. Αυτά τα κυρίαρχα συστατικά είναι και ο λόγος για την ομοιότητα των βιολογικών δράσεων που εμφανίζουν αυτά τα αιθέρια έλαια.
Το ροδόνερο είναι ένα υποπροϊόν στην απόσταξη του τριαντάφυλλου ή λαμβάνεται χρησιμοποιώντας λιγότερη πρώτη ύλη. Περιέχει ελάχιστη ποσότητα ελαίου (περίπου 0,02-0,09%).
ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΕΣ
Οι περισσότεροι από τους εκπροσώπους της οικογένειας Ροδοειδή είναι ιδιαίτερα πολύτιμοι για την γεύση τους και χρησιμοποιούνται ως τρόφιμα, ως μπαχαρικά ή με τη μορφή τσαγιού.
Ορισμένα έχουν χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή ιατρική σε πολλές χώρες επί χιλιάδες έτη, ενώ άλλα χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία καλλυντικών για διάφορες κρέμες, αρώματα και άλλα προϊόντα.
Ενώσεις που εξάγονται από διαφορετικά μέρη του φυτού αποτελούν μια ατελείωτη πηγή μορίων με ιαματικό δυναμικό.
- τα έλαια και τα εκχυλίσματα των εκπροσώπων της οικογένειας Ροδοειδή θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πολλά υποσχόμενοι χημειοθεραπευτικοί παράγοντες στην αντιμετώπιση του καρκίνου, και για την αντιμετώπιση των δευτερογενών νεοπλασματικών διεργασιών που προκύπτουν από τη χημειοθεραπεία.
- Εννέα ενώσεις που απομονώθηκαν από το Rosa damascena έδειξαν δράση κατά του HIV, ενώ η αυξανόμενη έρευνα στην οικογένεια Ροδοειδή σχετικά με τον αντίκτυπο τους σε διαφορετικά είδη ιών, δείχνει ότι θα μπορούσε να οδηγήσει στην φυσική τους χρήση ως αντιιικοί παράγοντες.
Επιπλέον, κατά την διάρκεια μιας σοβαρής επιδημικής κατάστασης, όπως ο κορωναϊός, οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις, παράλληλα με σωματικό και συναισθηματικό στρες. Τα αιθέρια έλαια τριαντάφυλλου με τις πολύτιμες ιαματικές τους ιδιότητες - ως αντισηπτικά του αναπνευστικού, αντιφλεγμονώδη, βλεννολυτικά, αντιβηχικά, αποχρεμπτικά, αποσυμφορητικά και αντιοξειδωτικά - είναι ικανά να λειτουργήσουν ως φάρμακα αντιμετώπισης των συμπτωμάτων και ενδεχομένως να βοηθήσουν με την μόλυνση του κορωναϊού.
- αντιμικροβιακές δραστικότητες από τα αιθέρια έλαια και εκχυλίσματα των 4 ειδών τριαντάφυλλου έναντι πολλών μικροοργανισμών όπως Staphylococcus, B. cereus, S. aureus, S. epidermidis, E. coli και C. albicans
- η εισπνοή ελαίου τριαντάφυλλου μειώνει σημαντικά την συγκέντρωση και την δράση της οξυαιμοσφαιρίνης στον δεξιό προμετωπιαίο εγκεφαλικό φλοιό και αυξάνει τα συναισθήματα άνεσης.
- σε υγιείς ενήλικες γυναίκες, η εισπνοή ατμών ελαίου τριαντάφυλλου μείωσε την σχετική δραστηριότητα του συμπαθητική νευρικού συστήματος
- έχει αναφερθεί ότι η εισπνοή του αιθέριου ελαίου τριαντάφυλλου μπορεί επίσης να γίνει αφού ψεκαστουν μια ή δύο σταγόνες από το έλαιο σε ένα ύφασμα ή μαντίλι. Η εισπνοή του ελαίου τριαντάφυλλου έδειξε προστατευτικές επιδράσεις έναντι βλαβών που προκαλούνται από δηλητηρίαση με φορμαλδεΰδη στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα.
- Τα φυτά της οικογένειας Ροδοειδή είναι πλούσια σε φυτοχημικά με πολλά υποσχόμενη χημική δομή για διάφορες βιολογικές δράσεις, συμπεριλαμβανομένων των αντιοξειδωτικών επιδράσεων. Το έλαιο Rosa damascena Mill. παρουσιάζει καλές αντιοξειδωτικές επιδράσεις
- Οι διαταραχές του ύπνου είναι από τις πιο συχνές ιατρικές αναφορές από καρκινοπαθείς. Πραγματοποιήθηκε μια τυχαιοποιημένη, μονή-τυφλή ελεγχόμενη κλινική δοκιμή στην οποία οι ασθενείς μύριζαν αιθέριο έλαιο για 20 λεπτά.
Η ποιότητα του ύπνου βελτιώθηκε σημαντικά με έλαιο 5% και 10% σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, όσον αφορά την καθυστέρηση και την διάρκεια του ύπνου.
Αυτό το αποτέλεσμα θα μπορούσε να οφείλεται στις ιδιότητες κατά του άγχους και κατά του στρες από τα έλαια τριαντάφυλλου που έχουν αναφερθεί στο παρελθόν.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Παρά τους κοινούς προγόνους τους, τα τέσσερα παλιά είδη τριαντάφυλλου διαφέρουν ως προς το χρώμα, την μορφολογία των χρωμάτων και το περιεχόμενο των αιθέριων ελαίων και των εκχυλισμάτων τους, καθώς και στις αντιμικροβιακές, αντιιικές και αντιοξειδωτικές επιδράσεις τους.
Αυτή η ανασκόπηση δείχνει ότι τα αιθέρια έλαια, τα υδρολύματα και τα εκχυλίσματα αυτών των τεσσάρων ειδών τριαντάφυλλου, καθώς και οι κύριες ενώσεις τους, εμφανίζουν ένα πολλά υποσχόμενο βιολογικό δυναμικό.
Τα φυσικά προϊόντα έπαιζαν πάντα καθοριστικό ρόλο στην ανακάλυψη νέων φαρμάκων.
Λόγω του ότι εμφανίζουν πολύτιμες ιαματικές ιδιότητες, αυτά τα μελετημένα παλιά είδη τριαντάφυλλου είναι σε θέση να λειτουργούν ως φάρμακα αντιμετώπισης συμπτωμάτων, καθώς και στην προφύλαξη και στην αντιμετώπιση πολλών ασθενειών.
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
1. Review Molecules. 2017 Jan 1;22(1):70. doi: 10.3390/molecules22010070. Biological Activities of Essential Oils: From Plant Chemoecology to Traditional Healing Systems Javad Sharifi-Rad, Antoni Sureda, Gian Carlo Tenore, Maria Daglia, Mehdi Sharifi-Rad, Marco Valussi, Rosa Tundis, Marzieh Sharifi-Rad, Monica R Loizzo, Adedayo Oluwaseun Ademiluyi, Razieh Sharifi-Rad, Seyed Abdulmajid Ayatollahi, Marcello Iriti.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28045446/
2. Review Biomolecules. 2021 Jan 19;11(1):127. doi: 10.3390/biom11010127. Rose Flowers-A Delicate Perfume or a Natural Healer? Milka Mileva, Yana Ilieva, Gabriele Jovtchev, Svetla Gateva, Maya Margaritova Zaharieva, Almira Georgieva, Lyudmila Dimitrova, Ana Dobreva, Tsveta Angelova, Nelly Vilhelmova-Ilieva, Violeta Valcheva, Hristo Najdenski
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33478154/
3. Sensors (Basel). 2016 May 4;16(5):636. doi: 10.3390/s16050636. Performance Comparison of Fuzzy ARTMAP and LDA in Qualitative Classification of Iranian Rosa damascena Essential Oils by an Electronic Nose Abbas Gorji-Chakespari, Ali Mohammad Nikbakht, Fatemeh Sefidkon, Mahdi Ghasemi-Varnamkhasti, Jesús Brezmes, Eduard Llobet
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27153069/
- Rosa gallica L., γνωστό ως "γαλλικό τριαντάφυλλο", παρόλο που δεν προέρχεται από την Γαλλία (2),
- Rosa damascene Miller, γνωστό ως "Ρόδο Δαμασκού" ή "Ρόδο το δαμασκηνό"
- Rosa alba L., το λευκό τριαντάφυλλο,
- Rosa centifolia L. γνωστό ως "Ρόδο το εκατόφυλλο".
Το 100% φυσικό αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλο είναι ιδιαίτερα ακριβό.
Ενδεικτικά, το αιθέριο έλαιο "Ρόδο το δαμασκηνό" κοστίζει 7.500$ ανά κιλό, και για αυτόν τον λόγο το αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλο ονομάζεται και «υγρός χρυσός».
Η υψηλή τιμή του οφείλεται στις μεγάλες ποσότητες ροδοπέταλων που συνήθως χρειάζονται για την εξαγωγή επαρκών ποσοτήτων ελαίων. Για παράδειγμα, απαιτούνται 4.000 κιλά ροδοπέταλα για να παραχθεί 1 κιλό αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλο (3).
Υπάρχουν άφθονες δημοσιεύσεις για το αιθέριο έλαιο τριαντάφυλλο. Στην συνέχεια υπάρχει μία ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2021 (2), και εστίασε σχεδόν αποκλειστικά στα 4 προαναφερόμενα είδη τριαντάφυλλου.
Παραθέτω εκείνα τα σημεία που - κατά την γνώμη μου - ήταν τα πιο ενδιαφέροντα. Εάν θέλετε να διαβάσετε ολόκληρη την δημοσίευση, ανατρέξτε στο τέλος του παρόντος συνδέσμου.
- - - - -
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η ομορφιά και το άρωμα των τριαντάφυλλων είναι γνωστά από την αρχαιότητα. Οι πρώτες ιστορικές αναφορές για τα τριαντάφυλλα βρέθηκαν σε παλιά κινέζικα και σανσκριτικά κείμενα.
Ευρήματα απολιθωμάτων που χρονολογούνται πριν από περίπου 40 εκατομμύρια χρόνια δείχνουν ότι τα είδη τριανταφυλλιάς υπήρχαν στον πλανήτη τουλάχιστον από τότε.
Μέχρι σήμερα, η τριανταφυλλιά είναι μια από τις πιο σημαντικές ομάδες καλλωπιστικών φυτών, ένα σημάδι έμπνευσης, αγνότητας, αγάπης, ευτυχίας και ομορφιάς, το οποίο ονομάζεται «Δώρο των αγγέλων» και «Βασίλισσα των λουλουδιών».
Το γένος των Ρόδων (Rosa), προέρχεται από τα αρχαία δάση "Sundarbans" στην Ινδία, το οποίο ονομάζεται «το φαρμακείο του κόσμου», καθώς περισσότερο από το ένα τέταρτο των φαρμάκων που είναι γνωστά σήμερα στην ιατρική βασίζονται σε φυτά που προέρχονται από αυτά τα δάση.
Προς το παρόν, είναι γνωστοί περίπου 1.000 γονότυποι τριαντάφυλλων, αλλά μόνο λίγοι από αυτούς εμφανίζουν το έντονο άρωμα που προτιμάται από τους αρωματοποιούς.
Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί αιθέριου ελαίου τριαντάφυλλου είναι χώρες όπως η Τουρκία, η Κίνα, οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, η Αίγυπτος, το Μαρόκο και η Βουλγαρία.
Το 90% της συνολικής παραγωγής προέρχεται από την Βουλγαρία, την Τουρκία και το Ιράν, αλλά το αιθέριο έλαιο με την καλύτερη ποιότητα είναι το βουλγαρικό αιθέριο έλαιο Ρόδο το δαμασκηνό.
Η χρήση αιθέριων ελαίων τριαντάφυλλου, υδατικών και αλκοολούχων εκχυλισμάτων ροδοπέταλων, ανθέων και στελεχών, όχι μόνο ως αρώματα ή για αρωματοθεραπεία, αλλά και για την αντιμετώπιση και για την πρόληψη διαφόρων ασθενειών και διαταραχών είναι πολύ δημοφιλής στην λαϊκή ιατρική.
Ως εκ τούτου, η αναζήτηση νέων βιολογικών δράσεων από φυτικά εκχυλίσματα σε πολλές περιπτώσεις βασίζεται σε δεδομένα από συνταγές λαϊκών θεραπευτών.
Σε μία επιστημονική βάση, η εμπειρική γνώση της λαϊκής ιατρικής είναι μια σημαντική πτυχή των ολοένα και περισσότερων in vitro και in vivo μελετών, συμπεριλαμβανομένων προκλινικών και κλινικών δοκιμών.
Αυτές οι δοκιμές διερευνούν και εξηγούν την ιαματική αποτελεσματικότητα των προϊόντων τριαντάφυλλου και των συστατικών του, τα οποία εμφανίζουν διάφορες επιδράσεις όπως:
- αντικαταθλιπτικές,
- ψυχολογική χαλάρωση,
- βελτίωση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας,
- αντιοξειδωτικές,
- αντιμικροβιακές,
- αντιμυκητιασικές,
- προβιοτικές
- αντιπυρετικές,
- χαλάρωση των λείων μυών,
- μείωση των λιπιδίων,
- ενάντια στα έλκη, και άλλες.
Τα αιθέρια έλαια και τα εκχυλίσματα τριαντάφυλλου με τις ιαματικές τους ιδιότητες ως αντισηπτικά του αναπνευστικού, αντιφλεγμονώδεις, βλεννολυτικές, αποχρεμπτικές, αποσυμφορητικές, αντιοξειδωτικές, είναι ικανά να δράσουν ως φάρμακα και προφυλακτικά στα συμπτώματα, και με αυτόν τον τρόπο να ανακουφίζουν από δραματικά δεινά κατά την διάρκεια σοβαρών ασθενειών.
Τα έλαια τριαντάφυλλου συνιστώνται όχι μόνο για εισπνοή και τοπική εφαρμογή (στην αρωματοθεραπεία και στην δερματολογία) αλλά και για χορήγηση από του στόματος σε συγκεκριμένες δοσολογίες.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει την αντικαρκινική δράση των ελαίων τριαντάφυλλου και την δυνατότητα τους να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά στην αντιμετώπιση των όγκων.
Το έλαιο τριαντάφυλλου είναι επίσης γνωστό για τις αντιβακτηριακές ιδιότητες του καθώς και για τις δράσεις του ενάντια στον HIV.
Τα φυτά από την οικογένεια Ροδοειδή (Rosaceae) είναι πλούσια σε φυσικά μόρια με ευεργετικές βιολογικές ιδιότητες και χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία των τροφίμων, την αρωματοποιία και τα καλλυντικά.
Σε αυτήν την ανασκόπηση, εξετάζονται τα λεγόμενα "παλιά τριαντάφυλλα":
- Rosa damascena Mill.: το ρόδο της Δαμασκού με τριάντα φύλλα
- Rosa alba L. (ή Rosa damascena Mill. var. alba): είναι γνωστό ως το λευκό τριαντάφυλλο της Βουλγαρίας. Θεωρείται γόνος του Rosa damascena.
- Rosa gallica L.: είναι ένα από τα αρχαία τριαντάφυλλα που φέρουν έλαια, και αναφέρεται ως γονέας σχεδόν όλων των ειδών στην κατηγορία Gallicanae.
- Rosa centifolia L.: ένα ρόδο με εκατό φύλλα. Αυτό το τριαντάφυλλο είναι γνωστό από την αρχαιότητα και εξακολουθεί μέχρι σήμερα να βρίσκεται στην άγρια φύση.
Καθώς η περιεκτικότητα του σε αιθέριο έλαιο στα άνθη του είναι πολύ χαμηλή, χρησιμοποιείται κυρίως για τους αποξηραμένους καρπούς του που έχουν υψηλή ιαματική αξία και περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, τα αποξηραμένα άνθη, το ροδόνερο, καθώς και ως absolute και concrete
ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
Τα τριαντάφυλλα έχουν ευεργετικές ιαματικές ιδιότητες λόγω :
- του πλούτου των ευεργετικών συστατικών τους,
- των δευτερευόντων μεταβολιτών όπως τα φλαβονοειδή (π.χ. φλαβόνες, φλαβονόλες, ανθοκυανίνες),
- αρωματικών συστατικών (αιθέρια έλαια, π.χ. μονοτερπένια, σεσκιτερπένια), και
- υδρολυόμενες και συμπυκνωμένες τανίνες.
Το κυρίαρχο είδος τριαντάφυλλου που χρησιμοποιείται παγκοσμίως για να παραχθεί το έλαιο τριαντάφυλλου είναι το Rosa damascena Mill. forma trigintipetala Dieck.
Η απόδοση και η σύνθεση που θα έχει το έλαιο τριαντάφυλλου είναι γνωστό ότι επηρεάζεται έντονα από την γεωγραφική περιοχή, το έδαφος, το κλίμα, την στιγμή της συλλογής, τις συνθήκες αποθήκευσης και τις τεχνολογικές παραμέτρους.
Το διεθνές πρότυπο ISO 9842 θέτει όρια στα κύρια συστατικά για το έλαιο από το Rosa damascena Mill. Λόγω της πολυπλοκότητας της σύνθεσης του, το ανωτέρω πρότυπο είναι ένα απαραίτητο αλλά ανεπαρκές κριτήριο ποιότητας και χρησιμεύει μάλλον ως ένας αδρός οδηγός για τον χαρακτηρισμό του ελαίου.
Χημικά, είναι ένα μείγμα από σχεδόν 300 ενώσεις.
- Το έλαιο από το Rosa damascena χαρακτηρίζεται από υψηλή περιεκτικότητα σε τερπενικές αλκοόλες, η πλειονότητα των οποίων είναι η κιτρονελόλη, ακολουθούμενη από την γερανιόλη, τη νερόλη και την λιναλοόλη. Η σχέση μεταξύ τους είναι επίσης σημαντική. Τα έλαια με αναλογία κιτρονελόλης/γερανιόλης 2,5:4,3 ή 1,25:1,30 θεωρούνται υψηλής ποιότητας.
- Στην περίπτωση του λευκού τριαντάφυλλου, παρατηρούνται διαφορετικές δυναμικές στα συστατικά.
- Στο Rosa gallica L. και στο Rosa alba L., το έλαιο έχει ένα τυπικό μοτίβο γερανιόλης. Η ποιότητα αυτών των δύο τύπων αιθέριων ελαίων δεν μπορεί να συγκριθεί με την ποιότητα από το Rosa damascena Mill. και το Rosa alba L.
Παρά τις διαφορές στην σύνθεση των ελαίων τριαντάφυλλου, τα κύρια συστατικά τους είναι γερανιόλη, κιτρονελόλη και νερόλη. Αυτά τα κυρίαρχα συστατικά είναι και ο λόγος για την ομοιότητα των βιολογικών δράσεων που εμφανίζουν αυτά τα αιθέρια έλαια.
Το ροδόνερο είναι ένα υποπροϊόν στην απόσταξη του τριαντάφυλλου ή λαμβάνεται χρησιμοποιώντας λιγότερη πρώτη ύλη. Περιέχει ελάχιστη ποσότητα ελαίου (περίπου 0,02-0,09%).
ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΕΣ
Οι περισσότεροι από τους εκπροσώπους της οικογένειας Ροδοειδή είναι ιδιαίτερα πολύτιμοι για την γεύση τους και χρησιμοποιούνται ως τρόφιμα, ως μπαχαρικά ή με τη μορφή τσαγιού.
Ορισμένα έχουν χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή ιατρική σε πολλές χώρες επί χιλιάδες έτη, ενώ άλλα χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία καλλυντικών για διάφορες κρέμες, αρώματα και άλλα προϊόντα.
Ενώσεις που εξάγονται από διαφορετικά μέρη του φυτού αποτελούν μια ατελείωτη πηγή μορίων με ιαματικό δυναμικό.
- τα έλαια και τα εκχυλίσματα των εκπροσώπων της οικογένειας Ροδοειδή θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πολλά υποσχόμενοι χημειοθεραπευτικοί παράγοντες στην αντιμετώπιση του καρκίνου, και για την αντιμετώπιση των δευτερογενών νεοπλασματικών διεργασιών που προκύπτουν από τη χημειοθεραπεία.
- Εννέα ενώσεις που απομονώθηκαν από το Rosa damascena έδειξαν δράση κατά του HIV, ενώ η αυξανόμενη έρευνα στην οικογένεια Ροδοειδή σχετικά με τον αντίκτυπο τους σε διαφορετικά είδη ιών, δείχνει ότι θα μπορούσε να οδηγήσει στην φυσική τους χρήση ως αντιιικοί παράγοντες.
Επιπλέον, κατά την διάρκεια μιας σοβαρής επιδημικής κατάστασης, όπως ο κορωναϊός, οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις, παράλληλα με σωματικό και συναισθηματικό στρες. Τα αιθέρια έλαια τριαντάφυλλου με τις πολύτιμες ιαματικές τους ιδιότητες - ως αντισηπτικά του αναπνευστικού, αντιφλεγμονώδη, βλεννολυτικά, αντιβηχικά, αποχρεμπτικά, αποσυμφορητικά και αντιοξειδωτικά - είναι ικανά να λειτουργήσουν ως φάρμακα αντιμετώπισης των συμπτωμάτων και ενδεχομένως να βοηθήσουν με την μόλυνση του κορωναϊού.
- αντιμικροβιακές δραστικότητες από τα αιθέρια έλαια και εκχυλίσματα των 4 ειδών τριαντάφυλλου έναντι πολλών μικροοργανισμών όπως Staphylococcus, B. cereus, S. aureus, S. epidermidis, E. coli και C. albicans
- η εισπνοή ελαίου τριαντάφυλλου μειώνει σημαντικά την συγκέντρωση και την δράση της οξυαιμοσφαιρίνης στον δεξιό προμετωπιαίο εγκεφαλικό φλοιό και αυξάνει τα συναισθήματα άνεσης.
- σε υγιείς ενήλικες γυναίκες, η εισπνοή ατμών ελαίου τριαντάφυλλου μείωσε την σχετική δραστηριότητα του συμπαθητική νευρικού συστήματος
- έχει αναφερθεί ότι η εισπνοή του αιθέριου ελαίου τριαντάφυλλου μπορεί επίσης να γίνει αφού ψεκαστουν μια ή δύο σταγόνες από το έλαιο σε ένα ύφασμα ή μαντίλι. Η εισπνοή του ελαίου τριαντάφυλλου έδειξε προστατευτικές επιδράσεις έναντι βλαβών που προκαλούνται από δηλητηρίαση με φορμαλδεΰδη στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα.
- Τα φυτά της οικογένειας Ροδοειδή είναι πλούσια σε φυτοχημικά με πολλά υποσχόμενη χημική δομή για διάφορες βιολογικές δράσεις, συμπεριλαμβανομένων των αντιοξειδωτικών επιδράσεων. Το έλαιο Rosa damascena Mill. παρουσιάζει καλές αντιοξειδωτικές επιδράσεις
- Οι διαταραχές του ύπνου είναι από τις πιο συχνές ιατρικές αναφορές από καρκινοπαθείς. Πραγματοποιήθηκε μια τυχαιοποιημένη, μονή-τυφλή ελεγχόμενη κλινική δοκιμή στην οποία οι ασθενείς μύριζαν αιθέριο έλαιο για 20 λεπτά.
Η ποιότητα του ύπνου βελτιώθηκε σημαντικά με έλαιο 5% και 10% σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, όσον αφορά την καθυστέρηση και την διάρκεια του ύπνου.
Αυτό το αποτέλεσμα θα μπορούσε να οφείλεται στις ιδιότητες κατά του άγχους και κατά του στρες από τα έλαια τριαντάφυλλου που έχουν αναφερθεί στο παρελθόν.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Παρά τους κοινούς προγόνους τους, τα τέσσερα παλιά είδη τριαντάφυλλου διαφέρουν ως προς το χρώμα, την μορφολογία των χρωμάτων και το περιεχόμενο των αιθέριων ελαίων και των εκχυλισμάτων τους, καθώς και στις αντιμικροβιακές, αντιιικές και αντιοξειδωτικές επιδράσεις τους.
Αυτή η ανασκόπηση δείχνει ότι τα αιθέρια έλαια, τα υδρολύματα και τα εκχυλίσματα αυτών των τεσσάρων ειδών τριαντάφυλλου, καθώς και οι κύριες ενώσεις τους, εμφανίζουν ένα πολλά υποσχόμενο βιολογικό δυναμικό.
Τα φυσικά προϊόντα έπαιζαν πάντα καθοριστικό ρόλο στην ανακάλυψη νέων φαρμάκων.
Λόγω του ότι εμφανίζουν πολύτιμες ιαματικές ιδιότητες, αυτά τα μελετημένα παλιά είδη τριαντάφυλλου είναι σε θέση να λειτουργούν ως φάρμακα αντιμετώπισης συμπτωμάτων, καθώς και στην προφύλαξη και στην αντιμετώπιση πολλών ασθενειών.
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
1. Review Molecules. 2017 Jan 1;22(1):70. doi: 10.3390/molecules22010070. Biological Activities of Essential Oils: From Plant Chemoecology to Traditional Healing Systems Javad Sharifi-Rad, Antoni Sureda, Gian Carlo Tenore, Maria Daglia, Mehdi Sharifi-Rad, Marco Valussi, Rosa Tundis, Marzieh Sharifi-Rad, Monica R Loizzo, Adedayo Oluwaseun Ademiluyi, Razieh Sharifi-Rad, Seyed Abdulmajid Ayatollahi, Marcello Iriti.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28045446/
2. Review Biomolecules. 2021 Jan 19;11(1):127. doi: 10.3390/biom11010127. Rose Flowers-A Delicate Perfume or a Natural Healer? Milka Mileva, Yana Ilieva, Gabriele Jovtchev, Svetla Gateva, Maya Margaritova Zaharieva, Almira Georgieva, Lyudmila Dimitrova, Ana Dobreva, Tsveta Angelova, Nelly Vilhelmova-Ilieva, Violeta Valcheva, Hristo Najdenski
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33478154/
3. Sensors (Basel). 2016 May 4;16(5):636. doi: 10.3390/s16050636. Performance Comparison of Fuzzy ARTMAP and LDA in Qualitative Classification of Iranian Rosa damascena Essential Oils by an Electronic Nose Abbas Gorji-Chakespari, Ali Mohammad Nikbakht, Fatemeh Sefidkon, Mahdi Ghasemi-Varnamkhasti, Jesús Brezmes, Eduard Llobet
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27153069/
