30/6/2021
ΠΕΥΚΗ Η ΔΑΣΙΚΗ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. Λίγα λόγια
2. Παραδοσιακές χρήσεις
3. Συστατικά αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική
1. Λίγα λόγια
2. Παραδοσιακές χρήσεις
3. Συστατικά αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική
1. Λίγα λόγια
Για την Πεύκη τη δασική η αγγλική βοτανική ονομασία της είναι "Pinus sylvestris L." (1), ενώ μία από τις πιο συνηθισμένες ονομασίες της είναι "Σκωτσέζικο πεύκο" (2).
Η Πεύκη η δασική είναι ένα αειθαλές κωνοφόρο δέντρο με ύψος έως 25 μέτρα και διάμετρο κορμού 1 μέτρο, όταν ωριμάζει. Σε πολύ παραγωγικούς χώρους μπορεί να φτάσει σε ύψος 35-45 μέτρα και διάμετρο κορμού 1,7 μέτρα (3).
H Πεύκη η δασική είναι το πιο διαδεδομένο πεύκο λόγω της ικανότητας της να προσαρμόζεται σε διάφορες κλιματολογικές συνθήκες και να αναπτύσσεται σε διαφορετικούς τύπους εδάφους (4).
Είναι γηγενής στην Ευρώπη και στην Ασία, και αποτελεί ένα από τα περίπου 105 είδη πεύκων (τα πεύκα αποτελούν το μεγαλύτερο γένος κωνοφόρων) (5).
H Πεύκη η δασική χαρακτηρίζεται από τον πορτοκαλί κορμό της και αναπτύσσεται σε υψόμετρα που κυμαίνονται από τη στάθμη της θάλασσας έως τα 2600 μέτρα (6), ενώ μπορεί να ζήσει έως 700 χρόνια (7).
Οι πληθυσμοί στη δυτική Σκωτία διακρίνονται γενετικά από εκείνους στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά όχι επαρκώς ώστε να διακριθούν ως ξεχωριστή βοτανική ποικιλία (8).
Τα φυτά που καλλιεργούνται εμπορικώς πωλούνται συνήθως ως Χριστουγεννιάτικα δέντρα (9), ιδίως στις ΗΠΑ (10).
2. Παραδοσιακές χρήσεις
O φλοιός χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική για περισσότερα από 2.000 χρόνια ως συμπλήρωμα διατροφής και ως φυτοχημική θεραπεία.
Η κατανάλωση διαφόρων μερών της, συμπεριλαμβανομένων των βελόνων, του φλοιού, των κώνων και της γύρης πιστεύεται ότι προάγει την υγεία και την πρόληψη ορισμένων χρόνιων ασθενειών που σχετίζονται με τη γήρανση.
Η Πεύκη η δασική είναι από καιρό γνωστή για την ευρεία χρήση του στην φυτοϊατρική, χάρη στις πολλές ευεργετικές της ιδιότητες, συμπεριλαμβανομένων των αντιβακτηριακών και αντιμυκητιασικών δράσεων (11).
3. Συστατικά αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική
Το χημικό προφίλ των αιθέριων ελαίων μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες, π.χ. γεωγραφικές και εποχιακές διακυμάνσεις, περιβαλλοντική κατάσταση ή περίοδος συγκομιδής. Αυτοί οι παράγοντες ίσως επηρεάσουν την ποιότητα.
Επομένως, για τον έλεγχο της αυθεντικότητας των βοτανικών προϊόντων, συνιστάται ιδιαίτερα μια ισχυρή προσέγγιση όπως το χρωματογραφικό προφίλ (chromatographic profiling).
Δεδομένου ότι εξακολουθούν να μην υπάρχουν ακόμα πρότυπα για τα αιθέρια έλαια των πεύκων, το οποίο καθιστά την αξιολόγηση τους δύσκολη, απαιτείται επαλήθευση του χρωματογραφικού προφίλ αυτών των αιθέριων ελαίων σε συνδυασμό με χημειομετρικές μεθόδους (4).
Η Πεύκη η δασική σχετίζεται στενά με άλλα είδη πεύκων, όπως είναι π.χ. το Πεύκο νάνος, Λόγω της μορφολογικής τους ομοιότητας, τα συγγενή πεύκα αναμειγνύονται εύκολα με την Πεύκη τη δασική.
Επιπλέον, η Πεύκη η δασική παρουσιάζει εκτεταμένη γενετική μεταβλητότητα και μπορεί να κατηγοριοποιηθεί κυρίως σε 3 διαφορετικούς χημειοτύπους.
Όσον αφορά την ποσοτικοποίηση, η Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία (European Pharmacopeia) χρησιμοποιεί στοχευμένη αέρια χρωματογραφία σε συνδυασμό με τον ανιχνευτή ιονισμού φλόγας (Gas Chromatography-Flame Ionization Detector / GC-FID) που αξιολογεί 11 ενώσεις (α-πινένιο, καμπφένιο, β-πινένιο, 3-καρένιο, β-μυρκένιο, λιμονένιο, β-φελανδρένη, π-κυμένιο, τερπινολένιο, οξικός βορνυλεστέρας και β-καρυοφυλλένιο) (4).
4. Ιδιότητες αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική
Το αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική αναφέρεται στις ευρωπαϊκές φαρμακοποιίες, και προκύπτει από τα φρέσκα φύλλα και τα κλαδιά της (1).
Αρχικά, να αναφερθεί ότι όσον αφορά τις βελόνες υπάρχουν αυξανόμενα δεδομένα για το ότι μπορούν να ασκήσουν επιδράσεις αντιοξειδωτικές, αντιμεταλλαξιογόνες και αντιπολλαπλασιαστικές στα καρκινικά κύτταρα (5).
Το αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική είναι γνωστό ότι έχει βιολογικές δράσεις κατά παθογόνων (3). Επίσης, έδειξε υψηλή δραστικότητα έναντι αρκετών στελεχών κάντιντα (Candida), ιδίως στο στέλεχος κάντιντα άλμπικανς (12).
Επιπρόσθετα, η αντιμικροβιακή δράση του αιθέριου ελαίου Πεύκη η δασική είναι καλά τεκμηριωμένη.
Επιπλέον, το αιθέριο έλαιο της έχει δείξει ότι έναντι της φρουτόμυγας (Drosophila melanogaster Meigen) εμφανίζει υψηλότερο δυναμικό προνυμφοκτόνου, σε σύγκριση με άλλα είδη Πεύκου.
Η υψηλή αντιμικροβιακή δράση της ίσως οφείλεται στα α- και β-πινένιο, τα οποία έχουν ήδη συνδυαστεί με εμπορικά αντιμικροβιακά για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα τους και να μειωθεί η τοξικότητα τους (13).
Φιλικές προς το περιβάλλον αλλά φτηνές στρατηγικές για την καταπολέμηση της απειλής των κουνουπιών είναι επιθυμητές και αναγκαίες.
Τα αποτελέσματα μελέτης έδειξαν ότι το αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική πέτυχαν πάνω από 85% θνησιμότητα στις προνύμφες κοινών κουνουπιών εντός 24 ωρών. Τα ευρήματα αυτά καταδεικνύουν τις δυνατότητες που έχει το αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική και μπορεί να ενσωματωθεί στα μέτρα καταπολέμησης τους (3).
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
1. Review Molecules. 2017 Jan 1;22(1):70. doi: 10.3390/molecules22010070. Biological Activities of Essential Oils: From Plant Chemoecology to Traditional Healing Systems Javad Sharifi-Rad, Antoni Sureda, Gian Carlo Tenore, Maria Daglia, Mehdi Sharifi-Rad, Marco Valussi, Rosa Tundis, Marzieh Sharifi-Rad, Monica R Loizzo, Adedayo Oluwaseun Ademiluyi, Razieh Sharifi-Rad, Seyed Abdulmajid Ayatollahi, Marcello Iriti.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28045446/
2.The Gymnosperm Database, Edited by Christopher J. Earle, Last Modified 2021-02-21, Pinus sylvestris Linnaeus 1753, p. 1000
https://www.conifers.org/pi/Pinus_sylvestris.php
3. Asian Pac J Trop Biomed. 2014 Jan;4(1):30-4. doi: 10.1016/S2221-1691(14)60204-5. Larvicidal efficacies and chemical composition of essential oils of Pinus sylvestris and Syzygium aromaticum against mosquitoes Kehinde Adenike Fayemiwo, Monsuru Adebayo Adeleke, Ovie Princewill Okoro, Shola Hezekiah Awojide, Ilias Olufemi Awoniyi
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24144127/
4. Molecules. 2020 Jun 28;25(13):2973. doi: 10.3390/molecules25132973. Verification of Chromatographic Profile of Primary Essential Oil of Pinus sylvestris L. Combined with Chemometric Analysis Martina Allenspach, Claudia Valder, Daniela Flamm, Francesca Grisoni, Christian Steuer
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32605289/
5. Pharmacogn Mag. 2015 Oct;11(Suppl 2):S290-5. doi: 10.4103/0973-1296.166052. Selectivity of Pinus sylvestris extract and essential oil to estrogen-insensitive breast cancer cells Pinus sylvestris against cancer cells Nguyen Thi Hoai, Ho Viet Duc, Do Thi Thao, Anne Orav, Ain Raal
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26664017/
6. Pinus sylvestris, Scots pine, European Forest Genetic Resources Programme
http://www.euforgen.org/species/pinus-sylvestris/
7. Pine, Scots, Woodland Trust
https://www.woodlandtrust.org.uk/trees-woods-and-wildlife/british-trees/a-z-of-british-trees/scots-pine/
8. Pinus sylvestris / Scots pine, american conifer society
https://conifersociety.org/conifers/pinus-sylvestris/
9. Pinus sylvestris, Missouri Botanical Garden
http://www.missouribotanicalgarden.org/PlantFinder/PlantFinderDetails.aspx?kempercode=c229
10.Pinus sylvestris L. Scotch Pine, Southern Research Station, U.S. Forest Service Research and Development organization
https://www.srs.fs.usda.gov/pubs/misc/ag_654/volume_1/pinus/sylvestris.htm
11. BMC Complement Altern Med. 2018 May 3;18(1):143. doi: 10.1186/s12906-018-2219-4. Use of Pinus sylvestris L. (Pinaceae), Origanum vulgare L. (Lamiaceae), and Thymus vulgaris L. (Lamiaceae) essential oils and their main components to enhance itraconazole activity against azole susceptible/not-susceptible Cryptococcus neoformans strains Daniela Scalas, Narcisa Mandras, Janira Roana, Roberta Tardugno, Anna Maria Cuffini, Valeria Ghisetti, Stefania Benvenuti, Vivian Tullio
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29724221/
12. BMC Complement Altern Med. 2016 Aug 30;16(1):330. doi: 10.1186/s12906-016-1316-5. Liquid and vapour-phase antifungal activities of essential oils against Candida albicans and non-albicans Candida Narcisa Mandras, Antonia Nostro, Janira Roana, Daniela Scalas, Giuliana Banche, Valeria Ghisetti, Simonetta Del Re, Giacomo Fucale, Anna Maria Cuffini, Vivian Tullio
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27576581/
13. Molecules. 2019 Aug 5;24(15):2847. doi: 10.3390/molecules24152847. Phytotoxic Effects of Commercial Eucalyptus citriodora, Lavandula angustifolia, and Pinus sylvestris Essential Oils on Weeds, Crops, and Invasive Species María Dolores Ibáñez, María Amparo Blázquez
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31387317/
Για την Πεύκη τη δασική η αγγλική βοτανική ονομασία της είναι "Pinus sylvestris L." (1), ενώ μία από τις πιο συνηθισμένες ονομασίες της είναι "Σκωτσέζικο πεύκο" (2).
Η Πεύκη η δασική είναι ένα αειθαλές κωνοφόρο δέντρο με ύψος έως 25 μέτρα και διάμετρο κορμού 1 μέτρο, όταν ωριμάζει. Σε πολύ παραγωγικούς χώρους μπορεί να φτάσει σε ύψος 35-45 μέτρα και διάμετρο κορμού 1,7 μέτρα (3).
H Πεύκη η δασική είναι το πιο διαδεδομένο πεύκο λόγω της ικανότητας της να προσαρμόζεται σε διάφορες κλιματολογικές συνθήκες και να αναπτύσσεται σε διαφορετικούς τύπους εδάφους (4).
Είναι γηγενής στην Ευρώπη και στην Ασία, και αποτελεί ένα από τα περίπου 105 είδη πεύκων (τα πεύκα αποτελούν το μεγαλύτερο γένος κωνοφόρων) (5).
H Πεύκη η δασική χαρακτηρίζεται από τον πορτοκαλί κορμό της και αναπτύσσεται σε υψόμετρα που κυμαίνονται από τη στάθμη της θάλασσας έως τα 2600 μέτρα (6), ενώ μπορεί να ζήσει έως 700 χρόνια (7).
Οι πληθυσμοί στη δυτική Σκωτία διακρίνονται γενετικά από εκείνους στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά όχι επαρκώς ώστε να διακριθούν ως ξεχωριστή βοτανική ποικιλία (8).
Τα φυτά που καλλιεργούνται εμπορικώς πωλούνται συνήθως ως Χριστουγεννιάτικα δέντρα (9), ιδίως στις ΗΠΑ (10).
2. Παραδοσιακές χρήσεις
O φλοιός χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική για περισσότερα από 2.000 χρόνια ως συμπλήρωμα διατροφής και ως φυτοχημική θεραπεία.
Η κατανάλωση διαφόρων μερών της, συμπεριλαμβανομένων των βελόνων, του φλοιού, των κώνων και της γύρης πιστεύεται ότι προάγει την υγεία και την πρόληψη ορισμένων χρόνιων ασθενειών που σχετίζονται με τη γήρανση.
Η Πεύκη η δασική είναι από καιρό γνωστή για την ευρεία χρήση του στην φυτοϊατρική, χάρη στις πολλές ευεργετικές της ιδιότητες, συμπεριλαμβανομένων των αντιβακτηριακών και αντιμυκητιασικών δράσεων (11).
3. Συστατικά αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική
Το χημικό προφίλ των αιθέριων ελαίων μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες, π.χ. γεωγραφικές και εποχιακές διακυμάνσεις, περιβαλλοντική κατάσταση ή περίοδος συγκομιδής. Αυτοί οι παράγοντες ίσως επηρεάσουν την ποιότητα.
Επομένως, για τον έλεγχο της αυθεντικότητας των βοτανικών προϊόντων, συνιστάται ιδιαίτερα μια ισχυρή προσέγγιση όπως το χρωματογραφικό προφίλ (chromatographic profiling).
Δεδομένου ότι εξακολουθούν να μην υπάρχουν ακόμα πρότυπα για τα αιθέρια έλαια των πεύκων, το οποίο καθιστά την αξιολόγηση τους δύσκολη, απαιτείται επαλήθευση του χρωματογραφικού προφίλ αυτών των αιθέριων ελαίων σε συνδυασμό με χημειομετρικές μεθόδους (4).
Η Πεύκη η δασική σχετίζεται στενά με άλλα είδη πεύκων, όπως είναι π.χ. το Πεύκο νάνος, Λόγω της μορφολογικής τους ομοιότητας, τα συγγενή πεύκα αναμειγνύονται εύκολα με την Πεύκη τη δασική.
Επιπλέον, η Πεύκη η δασική παρουσιάζει εκτεταμένη γενετική μεταβλητότητα και μπορεί να κατηγοριοποιηθεί κυρίως σε 3 διαφορετικούς χημειοτύπους.
Όσον αφορά την ποσοτικοποίηση, η Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία (European Pharmacopeia) χρησιμοποιεί στοχευμένη αέρια χρωματογραφία σε συνδυασμό με τον ανιχνευτή ιονισμού φλόγας (Gas Chromatography-Flame Ionization Detector / GC-FID) που αξιολογεί 11 ενώσεις (α-πινένιο, καμπφένιο, β-πινένιο, 3-καρένιο, β-μυρκένιο, λιμονένιο, β-φελανδρένη, π-κυμένιο, τερπινολένιο, οξικός βορνυλεστέρας και β-καρυοφυλλένιο) (4).
4. Ιδιότητες αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική
Το αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική αναφέρεται στις ευρωπαϊκές φαρμακοποιίες, και προκύπτει από τα φρέσκα φύλλα και τα κλαδιά της (1).
Αρχικά, να αναφερθεί ότι όσον αφορά τις βελόνες υπάρχουν αυξανόμενα δεδομένα για το ότι μπορούν να ασκήσουν επιδράσεις αντιοξειδωτικές, αντιμεταλλαξιογόνες και αντιπολλαπλασιαστικές στα καρκινικά κύτταρα (5).
Το αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική είναι γνωστό ότι έχει βιολογικές δράσεις κατά παθογόνων (3). Επίσης, έδειξε υψηλή δραστικότητα έναντι αρκετών στελεχών κάντιντα (Candida), ιδίως στο στέλεχος κάντιντα άλμπικανς (12).
Επιπρόσθετα, η αντιμικροβιακή δράση του αιθέριου ελαίου Πεύκη η δασική είναι καλά τεκμηριωμένη.
Επιπλέον, το αιθέριο έλαιο της έχει δείξει ότι έναντι της φρουτόμυγας (Drosophila melanogaster Meigen) εμφανίζει υψηλότερο δυναμικό προνυμφοκτόνου, σε σύγκριση με άλλα είδη Πεύκου.
Η υψηλή αντιμικροβιακή δράση της ίσως οφείλεται στα α- και β-πινένιο, τα οποία έχουν ήδη συνδυαστεί με εμπορικά αντιμικροβιακά για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα τους και να μειωθεί η τοξικότητα τους (13).
Φιλικές προς το περιβάλλον αλλά φτηνές στρατηγικές για την καταπολέμηση της απειλής των κουνουπιών είναι επιθυμητές και αναγκαίες.
Τα αποτελέσματα μελέτης έδειξαν ότι το αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική πέτυχαν πάνω από 85% θνησιμότητα στις προνύμφες κοινών κουνουπιών εντός 24 ωρών. Τα ευρήματα αυτά καταδεικνύουν τις δυνατότητες που έχει το αιθέριο έλαιο Πεύκη η δασική και μπορεί να ενσωματωθεί στα μέτρα καταπολέμησης τους (3).
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
1. Review Molecules. 2017 Jan 1;22(1):70. doi: 10.3390/molecules22010070. Biological Activities of Essential Oils: From Plant Chemoecology to Traditional Healing Systems Javad Sharifi-Rad, Antoni Sureda, Gian Carlo Tenore, Maria Daglia, Mehdi Sharifi-Rad, Marco Valussi, Rosa Tundis, Marzieh Sharifi-Rad, Monica R Loizzo, Adedayo Oluwaseun Ademiluyi, Razieh Sharifi-Rad, Seyed Abdulmajid Ayatollahi, Marcello Iriti.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28045446/
2.The Gymnosperm Database, Edited by Christopher J. Earle, Last Modified 2021-02-21, Pinus sylvestris Linnaeus 1753, p. 1000
https://www.conifers.org/pi/Pinus_sylvestris.php
3. Asian Pac J Trop Biomed. 2014 Jan;4(1):30-4. doi: 10.1016/S2221-1691(14)60204-5. Larvicidal efficacies and chemical composition of essential oils of Pinus sylvestris and Syzygium aromaticum against mosquitoes Kehinde Adenike Fayemiwo, Monsuru Adebayo Adeleke, Ovie Princewill Okoro, Shola Hezekiah Awojide, Ilias Olufemi Awoniyi
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24144127/
4. Molecules. 2020 Jun 28;25(13):2973. doi: 10.3390/molecules25132973. Verification of Chromatographic Profile of Primary Essential Oil of Pinus sylvestris L. Combined with Chemometric Analysis Martina Allenspach, Claudia Valder, Daniela Flamm, Francesca Grisoni, Christian Steuer
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32605289/
5. Pharmacogn Mag. 2015 Oct;11(Suppl 2):S290-5. doi: 10.4103/0973-1296.166052. Selectivity of Pinus sylvestris extract and essential oil to estrogen-insensitive breast cancer cells Pinus sylvestris against cancer cells Nguyen Thi Hoai, Ho Viet Duc, Do Thi Thao, Anne Orav, Ain Raal
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26664017/
6. Pinus sylvestris, Scots pine, European Forest Genetic Resources Programme
http://www.euforgen.org/species/pinus-sylvestris/
7. Pine, Scots, Woodland Trust
https://www.woodlandtrust.org.uk/trees-woods-and-wildlife/british-trees/a-z-of-british-trees/scots-pine/
8. Pinus sylvestris / Scots pine, american conifer society
https://conifersociety.org/conifers/pinus-sylvestris/
9. Pinus sylvestris, Missouri Botanical Garden
http://www.missouribotanicalgarden.org/PlantFinder/PlantFinderDetails.aspx?kempercode=c229
10.Pinus sylvestris L. Scotch Pine, Southern Research Station, U.S. Forest Service Research and Development organization
https://www.srs.fs.usda.gov/pubs/misc/ag_654/volume_1/pinus/sylvestris.htm
11. BMC Complement Altern Med. 2018 May 3;18(1):143. doi: 10.1186/s12906-018-2219-4. Use of Pinus sylvestris L. (Pinaceae), Origanum vulgare L. (Lamiaceae), and Thymus vulgaris L. (Lamiaceae) essential oils and their main components to enhance itraconazole activity against azole susceptible/not-susceptible Cryptococcus neoformans strains Daniela Scalas, Narcisa Mandras, Janira Roana, Roberta Tardugno, Anna Maria Cuffini, Valeria Ghisetti, Stefania Benvenuti, Vivian Tullio
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29724221/
12. BMC Complement Altern Med. 2016 Aug 30;16(1):330. doi: 10.1186/s12906-016-1316-5. Liquid and vapour-phase antifungal activities of essential oils against Candida albicans and non-albicans Candida Narcisa Mandras, Antonia Nostro, Janira Roana, Daniela Scalas, Giuliana Banche, Valeria Ghisetti, Simonetta Del Re, Giacomo Fucale, Anna Maria Cuffini, Vivian Tullio
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27576581/
13. Molecules. 2019 Aug 5;24(15):2847. doi: 10.3390/molecules24152847. Phytotoxic Effects of Commercial Eucalyptus citriodora, Lavandula angustifolia, and Pinus sylvestris Essential Oils on Weeds, Crops, and Invasive Species María Dolores Ibáñez, María Amparo Blázquez
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31387317/
