29/6/2021
ΑΙΘΕΡΙΟ ΕΛΑΙΟ ΠΕΥΚΟ ΝΑΝΟΣ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. Λίγα λόγια
2. Παραδοσιακή ιατρική
3. Ιδιότητες Πεύκο νάνος
4. Συστατικά αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος
5. Ιδιότητες αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος
1. Λίγα λόγια
2. Παραδοσιακή ιατρική
3. Ιδιότητες Πεύκο νάνος
4. Συστατικά αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος
5. Ιδιότητες αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος
1. Λίγα λόγια
Από τα αρχαία χρόνια, τα φυτά αποτελούν πηγή διαφορετικών ειδών ενώσεων, τις οποίες οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν για τις πολυάριθμες βιολογικές τους δραστικότητες (1).
Η οικογένεια Πευκοειδή (Pinaceae) περιλαμβάνει 11 γένη και περίπου 230 είδη δέντρων, σπάνια θάμνοι, τα οποία διανέμονται ευρέως στο βόρειο Ημισφαίριο (1).
Η αγγλική ονομασία για το Πεύκο νάνος είναι "Dwarf pine", ενώ η βοτανική ονομασία του είναι "Pinus mugo Turra" (2). Επίσης, αναφέρεται και ως "Πεύκο βουνού" (3).
Το Πεύκο νάνος είναι ένα γηγενές είδος πεύκου που μεγαλώνει με τη μορφή θάμνων, ύψους έως 3,5 μέτρων. Αναπτύσσεται σε μεγάλα υψόμετρα στα βουνά της κεντρικής και νότιας Ευρώπης στα 1.800 έως 2.300 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Οι πληθυσμοί του αντιπροσωπεύουν έναν σημαντικό πλούτο διαθέσιμων πόρων αιθέριου ελαίου.
Λόγω του μεγάλου οικολογικού του εύρους, είναι ένα εξαιρετικά ευνοϊκό είδος για τον αποικισμό των περιοχών που δεν είναι προσβάσιμες από άλλα ξυλώδη φυτά (3).
2. Παραδοσιακή ιατρική
Στην παραδοσιακή ιατρική, το Πεύκο νάνος έχει τεκμηριωθεί για χρήση σε διάφορα φαρμακευτικά πλαίσια, όπως είναι στην επούλωση πληγών και σε πνευμονικές παθήσεις (3).
Επίσης, εμφανίζει ένα σημαντικό εύρος από ιδιότητες (3) όπως:
- αντιβηχικές,
- ρευματικές,
- αντισηπτικές,
- αντιφλεγμονώδεις, και
- αποχρεμπτικές.
3. Ιδιότητες Πεύκο νάνος
Το Πεύκο νάνος έχει μια πλούσια και ποικίλη σύνθεση δευτερογενών μεταβολιτών με διαφορετικές βιολογικές ιδιότητες (3), συμπεριλαμβανομένων των εξής:
- αντιοξειδωτικές,
- εκκριτικές, και
- αντιμικροβιακές.
4. Συστατικά αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος
Γενικά, η χημική σύνθεση των αιθέριων ελαίων μπορεί να ποικίλει από φυτό σε φυτό, αλλά και ακόμη και στο ίδιο είδος. Η χημική σύνθεση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες (1) όπως :
- οι συνθήκες συντήρησης μετά τη συγκομιδή,
- οι μέθοδοι εκχύλισης,
- οι χρόνοι εκχύλισης,
- το μικροκλίμα, και
- η τοποθεσία στην οποία αναπτύσσεται το φυτό.
Σύμφωνα με το ISO 9909 (2003), απαιτείται το ακόλουθο εύρος (%) των κύριων συστατικών για την αξιολόγηση της ποιότητας του αιθέριου ελαίου Πεύκου νάνος (3):
- α-πινένιο (10-30%),
- β-πινένιο (3–14%),
- δ-3-καρένιο (5–25%),
- π-κυμένιο (ίχνη-2,5%),
- λιμονένιο (8–14%),
- τερπινολένιο (1,8%),
- οξικός βορνυλεστέρας (1-5%),
- (Ε)-καρυοφυλλένιο (0,5-5%),
- μυρκένιο (3–11%), και
- β-φελλανδρένη (8-17%).
Στο αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος, έχουν εντοπιστεί συνολικά από 28 (1) έως 62 συστατικά (3).
Έχουν αναφερθεί επίσης διαφορές στο περιεχόμενο και στην χημική σύνθεση όχι μόνο μεταξύ των πληθυσμών αλλά και στα φυτικά όργανα (βελόνες, κλαδιά και κώνοι) (1, 3, 4).
Επιπρόσθετα, ορισμένες από τις κύριες ενώσεις ανιχνεύθηκαν στη φάση ατμού του αιθέριου ελαίου, ενώ σε αυτήν την φάση το α-πινένιο έφτασε σε υψηλότερα σχετικά ποσοστά σε σύγκριση με την υδατική φάση (1).
5. Ιδιότητες αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος
Οι βιολογικές δραστικότητες των αιθέριων ελαίων από την οικογένεια Πευκοειδή αντικατοπτρίζουν τον πλούτο στην χημική τους σύνθεση.
Αντιοξειδωτικές, αντιβακτηριακές, αντιμυκητιασικές, προνυμφοκτόνες εντόμων, αντιφλεγμονώδεις και αντιπολλαπλασιαστικές δραστικότητες αναφέρονται για διάφορα γένη αυτής της οικογένειας (1).
Το αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος αναφέρεται στις ευρωπαϊκές φαρμακοποιίες, και προκύπτει από τα φρέσκα φύλλα και τα κλαδιά του (2).
Το αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος έχει παρουσιάσει αντιοξειδωτική δράση (1).
Επίσης, το αιθέριο έλαιο από τις βελόνες και τα κλαδιά ασκούν σημαντική αντιφλεγμονώδη δράση, ενώ τα κλαδιά έδειξαν υψηλότερη αντιφλεγμονώδη δράση σε σύγκριση με τις βελόνες ή με τους κώνους (4).
Η αύξηση του φαινομένου αντοχής στα αντιβιοτικά στις παθολογίες ανθρώπων και ζώων έχει οδηγήσει σε εντατικοποίηση της έρευνας για νέες φυσικές αντιμικροβιακές ουσίες, και αρκετές μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί για τη διερεύνηση των βιολογικών δράσεων από τα αιθέρια έλαια της οικογένειας των Πευκοειδών (1).
Μία από αυτές έδειξε ότι το αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος ήταν αποτελεσματικό έναντι των βακτηριακών στελεχών που διερευνήθηκαν, τα οποία ήταν συνολικά πέντε: τρία Gram-αρνητικά βακτήρια (Escherichia coli, Pseudomonas fluorescens, και Acinetobacter bohemicus) και δύο Gram-θετικά βακτήρια (Kocuria marina και Bacillus cereus) (1).
Μάλιστα, η φάση ατμού του αιθέριου ελαίου ήταν πιο ενεργή από την υδατική φάση (1).
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
1. Pharmaceuticals (Basel). 2021 Feb 8;14(2):134. doi: 10.3390/ph14020134. Liquid and Vapor Phase of Four Conifer-Derived Essential Oils: Comparison of Chemical Compositions and Antimicrobial and Antioxidant Properties Stefania Garzoli, Valentina Laghezza Masci, Valentina Caradonna, Antonio Tiezzi, Pierluigi Giacomello, Elisa Ovidi
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33567501/
2. Review Molecules. 2017 Jan 1;22(1):70. doi: 10.3390/molecules22010070. Biological Activities of Essential Oils: From Plant Chemoecology to Traditional Healing Systems Javad Sharifi-Rad, Antoni Sureda, Gian Carlo Tenore, Maria Daglia, Mehdi Sharifi-Rad, Marco Valussi, Rosa Tundis, Marzieh Sharifi-Rad, Monica R Loizzo, Adedayo Oluwaseun Ademiluyi, Razieh Sharifi-Rad, Seyed Abdulmajid Ayatollahi, Marcello Iriti.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28045446/
3. Springerplus. 2015 Dec 30;4:828. doi: 10.1186/s40064-015-1611-5. eCollection 2015. Essential oil composition variability among natural populations of Pinus mugo Turra in Kosovo Avni Hajdari, Behxhet Mustafa, Gresa Ahmeti, Bledar Pulaj, Brigitte Lukas, Alban Ibraliu, Gjoshe Stefkov, Cassandra L Quave, Johannes Novak
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26753115/
4. Pharm Biol. 2017 Dec;55(1):1553-1560. doi: 10.1080/13880209.2017.1309555. Phytochemical composition, anti-inflammatory activity and cytotoxic effects of essential oils from three Pinus spp Mimoza Basholli-Salihu, Roswitha Schuster, Avni Hajdari, Dafina Mulla, Helmut Viernstein, Behxhet Mustafa, Monika Mueller
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28385055/
Από τα αρχαία χρόνια, τα φυτά αποτελούν πηγή διαφορετικών ειδών ενώσεων, τις οποίες οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν για τις πολυάριθμες βιολογικές τους δραστικότητες (1).
Η οικογένεια Πευκοειδή (Pinaceae) περιλαμβάνει 11 γένη και περίπου 230 είδη δέντρων, σπάνια θάμνοι, τα οποία διανέμονται ευρέως στο βόρειο Ημισφαίριο (1).
Η αγγλική ονομασία για το Πεύκο νάνος είναι "Dwarf pine", ενώ η βοτανική ονομασία του είναι "Pinus mugo Turra" (2). Επίσης, αναφέρεται και ως "Πεύκο βουνού" (3).
Το Πεύκο νάνος είναι ένα γηγενές είδος πεύκου που μεγαλώνει με τη μορφή θάμνων, ύψους έως 3,5 μέτρων. Αναπτύσσεται σε μεγάλα υψόμετρα στα βουνά της κεντρικής και νότιας Ευρώπης στα 1.800 έως 2.300 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Οι πληθυσμοί του αντιπροσωπεύουν έναν σημαντικό πλούτο διαθέσιμων πόρων αιθέριου ελαίου.
Λόγω του μεγάλου οικολογικού του εύρους, είναι ένα εξαιρετικά ευνοϊκό είδος για τον αποικισμό των περιοχών που δεν είναι προσβάσιμες από άλλα ξυλώδη φυτά (3).
2. Παραδοσιακή ιατρική
Στην παραδοσιακή ιατρική, το Πεύκο νάνος έχει τεκμηριωθεί για χρήση σε διάφορα φαρμακευτικά πλαίσια, όπως είναι στην επούλωση πληγών και σε πνευμονικές παθήσεις (3).
Επίσης, εμφανίζει ένα σημαντικό εύρος από ιδιότητες (3) όπως:
- αντιβηχικές,
- ρευματικές,
- αντισηπτικές,
- αντιφλεγμονώδεις, και
- αποχρεμπτικές.
3. Ιδιότητες Πεύκο νάνος
Το Πεύκο νάνος έχει μια πλούσια και ποικίλη σύνθεση δευτερογενών μεταβολιτών με διαφορετικές βιολογικές ιδιότητες (3), συμπεριλαμβανομένων των εξής:
- αντιοξειδωτικές,
- εκκριτικές, και
- αντιμικροβιακές.
4. Συστατικά αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος
Γενικά, η χημική σύνθεση των αιθέριων ελαίων μπορεί να ποικίλει από φυτό σε φυτό, αλλά και ακόμη και στο ίδιο είδος. Η χημική σύνθεση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες (1) όπως :
- οι συνθήκες συντήρησης μετά τη συγκομιδή,
- οι μέθοδοι εκχύλισης,
- οι χρόνοι εκχύλισης,
- το μικροκλίμα, και
- η τοποθεσία στην οποία αναπτύσσεται το φυτό.
Σύμφωνα με το ISO 9909 (2003), απαιτείται το ακόλουθο εύρος (%) των κύριων συστατικών για την αξιολόγηση της ποιότητας του αιθέριου ελαίου Πεύκου νάνος (3):
- α-πινένιο (10-30%),
- β-πινένιο (3–14%),
- δ-3-καρένιο (5–25%),
- π-κυμένιο (ίχνη-2,5%),
- λιμονένιο (8–14%),
- τερπινολένιο (1,8%),
- οξικός βορνυλεστέρας (1-5%),
- (Ε)-καρυοφυλλένιο (0,5-5%),
- μυρκένιο (3–11%), και
- β-φελλανδρένη (8-17%).
Στο αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος, έχουν εντοπιστεί συνολικά από 28 (1) έως 62 συστατικά (3).
Έχουν αναφερθεί επίσης διαφορές στο περιεχόμενο και στην χημική σύνθεση όχι μόνο μεταξύ των πληθυσμών αλλά και στα φυτικά όργανα (βελόνες, κλαδιά και κώνοι) (1, 3, 4).
Επιπρόσθετα, ορισμένες από τις κύριες ενώσεις ανιχνεύθηκαν στη φάση ατμού του αιθέριου ελαίου, ενώ σε αυτήν την φάση το α-πινένιο έφτασε σε υψηλότερα σχετικά ποσοστά σε σύγκριση με την υδατική φάση (1).
5. Ιδιότητες αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος
Οι βιολογικές δραστικότητες των αιθέριων ελαίων από την οικογένεια Πευκοειδή αντικατοπτρίζουν τον πλούτο στην χημική τους σύνθεση.
Αντιοξειδωτικές, αντιβακτηριακές, αντιμυκητιασικές, προνυμφοκτόνες εντόμων, αντιφλεγμονώδεις και αντιπολλαπλασιαστικές δραστικότητες αναφέρονται για διάφορα γένη αυτής της οικογένειας (1).
Το αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος αναφέρεται στις ευρωπαϊκές φαρμακοποιίες, και προκύπτει από τα φρέσκα φύλλα και τα κλαδιά του (2).
Το αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος έχει παρουσιάσει αντιοξειδωτική δράση (1).
Επίσης, το αιθέριο έλαιο από τις βελόνες και τα κλαδιά ασκούν σημαντική αντιφλεγμονώδη δράση, ενώ τα κλαδιά έδειξαν υψηλότερη αντιφλεγμονώδη δράση σε σύγκριση με τις βελόνες ή με τους κώνους (4).
Η αύξηση του φαινομένου αντοχής στα αντιβιοτικά στις παθολογίες ανθρώπων και ζώων έχει οδηγήσει σε εντατικοποίηση της έρευνας για νέες φυσικές αντιμικροβιακές ουσίες, και αρκετές μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί για τη διερεύνηση των βιολογικών δράσεων από τα αιθέρια έλαια της οικογένειας των Πευκοειδών (1).
Μία από αυτές έδειξε ότι το αιθέριο έλαιο Πεύκο νάνος ήταν αποτελεσματικό έναντι των βακτηριακών στελεχών που διερευνήθηκαν, τα οποία ήταν συνολικά πέντε: τρία Gram-αρνητικά βακτήρια (Escherichia coli, Pseudomonas fluorescens, και Acinetobacter bohemicus) και δύο Gram-θετικά βακτήρια (Kocuria marina και Bacillus cereus) (1).
Μάλιστα, η φάση ατμού του αιθέριου ελαίου ήταν πιο ενεργή από την υδατική φάση (1).
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
1. Pharmaceuticals (Basel). 2021 Feb 8;14(2):134. doi: 10.3390/ph14020134. Liquid and Vapor Phase of Four Conifer-Derived Essential Oils: Comparison of Chemical Compositions and Antimicrobial and Antioxidant Properties Stefania Garzoli, Valentina Laghezza Masci, Valentina Caradonna, Antonio Tiezzi, Pierluigi Giacomello, Elisa Ovidi
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33567501/
2. Review Molecules. 2017 Jan 1;22(1):70. doi: 10.3390/molecules22010070. Biological Activities of Essential Oils: From Plant Chemoecology to Traditional Healing Systems Javad Sharifi-Rad, Antoni Sureda, Gian Carlo Tenore, Maria Daglia, Mehdi Sharifi-Rad, Marco Valussi, Rosa Tundis, Marzieh Sharifi-Rad, Monica R Loizzo, Adedayo Oluwaseun Ademiluyi, Razieh Sharifi-Rad, Seyed Abdulmajid Ayatollahi, Marcello Iriti.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28045446/
3. Springerplus. 2015 Dec 30;4:828. doi: 10.1186/s40064-015-1611-5. eCollection 2015. Essential oil composition variability among natural populations of Pinus mugo Turra in Kosovo Avni Hajdari, Behxhet Mustafa, Gresa Ahmeti, Bledar Pulaj, Brigitte Lukas, Alban Ibraliu, Gjoshe Stefkov, Cassandra L Quave, Johannes Novak
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26753115/
4. Pharm Biol. 2017 Dec;55(1):1553-1560. doi: 10.1080/13880209.2017.1309555. Phytochemical composition, anti-inflammatory activity and cytotoxic effects of essential oils from three Pinus spp Mimoza Basholli-Salihu, Roswitha Schuster, Avni Hajdari, Dafina Mulla, Helmut Viernstein, Behxhet Mustafa, Monika Mueller
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28385055/
