3/12/2022
ΣΤΑΥΡΑΝΘΉ ΛΑΧΑΝΙΚΆ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ
|
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2. ΣΟΥΛΦΟΡΑΦΑΝΗ 3. ΟΦΕΛΗ α. καρδιοπάθειες β. καρκίνος 4. ένα σημείο προσοχής 5. ΣΤΑΥΡΑΝΘΉ ΛΑΧΑΝΙΚΆ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ (λίστα) Παραπομπές (13) |
ΣΤΑΥΡΑΝΘΉ ΛΑΧΑΝΙΚΆ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ
|
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η διατροφή είναι ένας παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη μη-μεταδοτικών ασθενειών, όπως ο καρκίνος, η παχυσαρκία και οι γαστρεντερικές παθήσεις. Υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία που συνδέουν την δυσβίωση της μικροχλωρίδας με αυτές τις μεταβολικές και γαστρεντερικές ασθένειες που προκαλούνται από την διατροφή (1).
Η ανθρώπινη γαστρεντερική μικροχλωρίδα περιέχει τρισεκατομμύρια βακτήρια που υπάρχουν σε ολόκληρο τον γαστρεντερικό σωλήνα και παρέχουν πολλές μεταβολικές λειτουργίες. Συγκεκριμένα, αυτά τα βακτήρια μπορούν να μεταβολίσουν διατροφικά συστατικά που είναι δύσπεπτα από τα ανθρώπινα πεπτικά ένζυμα, ευθυγραμμίζοντας με αυτόν τον τρόπο την διατροφή ως σημαντικό ρυθμιστή της αλληλεπίδρασης μεταξύ της διατροφής, της μικροχλωρίδας και της ανθρώπινης υγείας (1).
Τα σταυρανθή λαχανικά είναι μια καλή πηγή φυτικών ινών και φυτοθρεπτικών συστατικών και έχουν υψηλή σημασία λόγω της δυνατότητας της μικροχλωρίδας να μεσολαβεί στην βιολογική τους δράση (1).
2. ΣΟΥΛΦΟΡΑΦΑΝΗ
Η σουλφοραφάνη είναι μια φυσική ουσία και υπάρχει στις τροφές και συγκεκριμένα στα σταυρανθή λαχανικά (2).
Τις τελευταίες δεκαετίες, εκτεταμένες μελέτες έχουν αναφέρει την πιθανή χημειοπροληπτική δράση της σουλφοραφάνης. Η σουλφοραφάνη βρέθηκε να είναι δραστική ενάντια σε διάφορες μορφές καρκίνου. Ένας αυξανόμενος όγκος δεδομένων δείχνει ότι η σουλφοραφάνη δρα κατά του καρκίνου σε διαφορετικά επίπεδα (3).
Αν και τα δεδομένα από κλινικές μελέτες είναι περιορισμένα, η σουλφοραφάνη παραμένει ένας καλός υποψήφιος στην επικουρική θεραπεία που βασίζεται σε φυσικά μόρια ενάντια πολλών τύπων καρκίνου (3).
3. ΟΦΕΛΗ
Α. ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ
Μία μετα-ανάλυση του 2017 ανέφερε ότι τα σταυρανθή λαχανικά προστατεύουν από καρδιαγγειακά νοσήματα, μειώνει την θνησιμότητα από κάθε αιτία, και μειώνει τον συνολικό κίνδυνο για καρκίνο (4).
Μία μετα-ανάλυση του 2020 αξιολόγησε την σχέση και λαχανικών και καρδιαγγειακών, και τα ευρήματα έδειξαν ότι υπήρχαν οφέλη, με τα σταυρανθή λαχανικά να ανήκουν σε εκείνες τις ομάδες που έδειξαν ακόμα μεγαλύτερα οφέλη (5).
Β. ΚΑΡΚΙΝΟΣ
Τα σταυρανθή λαχανικά περιέχουν εννέα αντικαρκινικές ενώσεις (13).
- ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ
Αυτή η μετα-ανάλυση αξιολόγησε την σχέση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και του κινδύνου καρκίνου της ουροδόχου κύστης.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι παρατηρήθηκε σημαντικά μειωμένος κίνδυνος για καρκίνο της ουροδόχου κύστης, αν και επισημαίνεται ο περιορισμένος αριθμός μελετών, και ότι απαιτούνται περαιτέρω καλά σχεδιασμένες προοπτικές μελέτες για την διερεύνηση της προστατευτικής επίδρασης από τα σταυρανθή λαχανικά στον καρκίνο της ουροδόχου κύστης (6).
- ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ
Μία δημοσίευση του 2021 ανέφερε προστατευτική συσχέτιση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και του καρκίνου του παγκρέατος, αυτήν την θανατηφόρα κακοήθεια, με σημαντικά χαμηλότερες πιθανότητες, κατά 40%, ενάντια στον καρκίνο του παγκρέατος.
Αυτά τα οφέλη παρατηρήθηκαν στα άτομα που κατανάλωναν >1,5 μερίδες την εβδομάδα ωμά σταυρανθή λαχανικά σε σύγκριση με εκείνα τ άτομα που κατανάλωναν λιγότερο από 0,5 μερίδα την εβδομάδα.
Κάθε επιπλέον μερίδα ανά εβδομάδα (συνολικά, ωμά και μαγειρεμένα σταυρανθή λαχανικά) συσχετίστηκε με σημαντικά χαμηλότερες πιθανότητες καρκίνου του παγκρέατος (7-15%), με την ισχυρότερη συσχέτιση να παρατηρείται στα ωμά σταυρανθή λαχανικά (7).
- ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα σταυρανθή λαχανικά παρουσιάζουν χημειοπροστατευτικές ιδιότητες.
Μία μετα-ανάλυση εξέτασε τα επιδημιολογικά στοιχεία για συσχέτιση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Τα αποτελέσματα της έδειξαν μια στατιστικά σημαντική προστατευτική σχέση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και αυτού του καρκίνου (8).
Μία ακόμα μετα-ανάλυση έδειξε ότι η πρόσληψη σταυρανθών λαχανικών συσχετίστηκε με 10% μείωση του κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου (13).
- ΠΡΟΣΤΑΤΗ
Μία μετα-ανάλυση του 2012 έθεσε ως στόχο να αξιολογήσει την σχέση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και του κινδύνου για καρκίνο του προστάτη.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι τα σταυρανθή λαχανικά σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, αν και λόγω του περιορισμένου αριθμού μελετών, απαιτούνται περαιτέρω προοπτικές μελέτες για την διερεύνηση της προστατευτικής επίδρασης από τα σταυρανθή λαχανικά στον καρκίνο του προστάτη (9).
- ΣΤΗΘΟΥΣ
Μια μετα-ανάλυση δεκατριών επιδημιολογικών μελετών έδειξε ότι η υψηλή κατανάλωση σταυρανθών λαχανικών είχε σημαντική συσχέτιση με 15% μείωση του κινδύνου για καρκίνο του στήθους.
Σε μια άλλη μελέτη με 1.485 γυναίκες, τα ευρήματα έδειξαν ότι τα σταυρανθή λαχανικά μείωσαν σημαντικά τον κίνδυνο για καρκίνο του στήθους κατά σχεδόν 50%.
Σε μια άλλη μελέτη με 1.491 γυναίκες, τα σταυρανθή λαχανικά συσχετίστηκαν με 32% μείωση του κινδύνου για καρκίνο του στήθους.
Μια μετα-ανάλυση μελετών που διεξήχθησαν για περισσότερα από 18 χρόνια με 3.034 ασθενείς έδειξε ότι τα σταυρανθή λαχανικά μείωσαν σημαντικά τον κίνδυνο για καρκίνο του στήθους.
Επιπλέον, σε μια ακόμα μελέτη με 1.463 ασθενείς, αναφέρθηκε μια προστατευτική συσχέτιση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και του καρκίνου του στήθους.
Ομοίως, σε μια άλλη μελέτη με 740 ασθενείς, παρατηρήθηκαν προστατευτικές συσχετίσεις ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και του κινδύνου για καρκίνο του μαστού (10).
4. ΕΝΑ ΣΗΜΕΙΟ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
Παρά τα πολλά οφέλη για την υγεία από τα σταυρανθή λαχανικά, έχει επίσης παρατηρηθεί ένας αρνητικός αντίκτυπος ορισμένων συστατικών τους στο ανθρώπινο σώμα (11).
Ενώ τα σταυρανθή λαχανικά ίσως προωθούνται σε μεγάλο βαθμό για τις αντικαρκινικές επιδράσεις τους, αυτά τα οφέλη θα μπορούσαν να διατρέχουν τον κίνδυνο να προκαλέσουν κατάσταση υποθυρεοειδισμού, ειδικά εάν συνοδεύονται από ανεπάρκεια ιωδίου (Δική μου παρατήρηση: φροντίζουμε να λαμβάνουμε την Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη ιωδίου).
Το μαγείρεμα τους θα μπορούσε να είναι ένας ευεργετικός τρόπος, καθώς μετουσιώνει τις βρογχογόνες ενώσεις του (goitrogenic) ένωση σε λιγότερο επιβλαβείς μεταβολίτες.
Δεν υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα δεδομένα που να καθορίζουν την ποσότητα για τα σταυρανθή λαχανικά που απαιτείται για την πρόκληση δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς (12).
5. ΣΤΑΥΡΑΝΘΉ ΛΑΧΑΝΙΚΆ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ (λίστα)
Υπάρχουν περισσότερα από 33 σταυρανθή λαχανικά.
Πολλά από αυτά δεν είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα, όπως είναι για παράδειγμα το Τσόι σουμ [Choy sum], ενώ κάποια άλλα είναι διαθέσιμα, όμως, είναι δυσεύρετα, όπως είναι για παράδειγμα το τατσόι [Tatsoi].
Συνεπώς, για να απλοποιηθεί η λίστα με τα σταυρανθή λαχανικά, επέλεξα εκείνα που είναι ευρέως διαθέσιμα.
Στην συνέχεια φαίνονται με αλφαβητική σειρά τα κυριότερα σταυρανθή λαχανικά.
Σταυρανθή λαχανικά ποια είναι:
1. γογγύλι ή ρέβα
2. κέιλ
3. κουνουπίδι
4. λαχανάκια Βρυξελλών
5. λάχανο κινέζικο
6. λάχανο λευκό
7. λάχανο μωβ
8. μουστάρδα (φύλλα)
9. μπρόκολο
10. νεροκάρδαμο (watercress)
11. ραπανάκι
12. ρόκα
Η διατροφή είναι ένας παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη μη-μεταδοτικών ασθενειών, όπως ο καρκίνος, η παχυσαρκία και οι γαστρεντερικές παθήσεις. Υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία που συνδέουν την δυσβίωση της μικροχλωρίδας με αυτές τις μεταβολικές και γαστρεντερικές ασθένειες που προκαλούνται από την διατροφή (1).
Η ανθρώπινη γαστρεντερική μικροχλωρίδα περιέχει τρισεκατομμύρια βακτήρια που υπάρχουν σε ολόκληρο τον γαστρεντερικό σωλήνα και παρέχουν πολλές μεταβολικές λειτουργίες. Συγκεκριμένα, αυτά τα βακτήρια μπορούν να μεταβολίσουν διατροφικά συστατικά που είναι δύσπεπτα από τα ανθρώπινα πεπτικά ένζυμα, ευθυγραμμίζοντας με αυτόν τον τρόπο την διατροφή ως σημαντικό ρυθμιστή της αλληλεπίδρασης μεταξύ της διατροφής, της μικροχλωρίδας και της ανθρώπινης υγείας (1).
Τα σταυρανθή λαχανικά είναι μια καλή πηγή φυτικών ινών και φυτοθρεπτικών συστατικών και έχουν υψηλή σημασία λόγω της δυνατότητας της μικροχλωρίδας να μεσολαβεί στην βιολογική τους δράση (1).
2. ΣΟΥΛΦΟΡΑΦΑΝΗ
Η σουλφοραφάνη είναι μια φυσική ουσία και υπάρχει στις τροφές και συγκεκριμένα στα σταυρανθή λαχανικά (2).
Τις τελευταίες δεκαετίες, εκτεταμένες μελέτες έχουν αναφέρει την πιθανή χημειοπροληπτική δράση της σουλφοραφάνης. Η σουλφοραφάνη βρέθηκε να είναι δραστική ενάντια σε διάφορες μορφές καρκίνου. Ένας αυξανόμενος όγκος δεδομένων δείχνει ότι η σουλφοραφάνη δρα κατά του καρκίνου σε διαφορετικά επίπεδα (3).
Αν και τα δεδομένα από κλινικές μελέτες είναι περιορισμένα, η σουλφοραφάνη παραμένει ένας καλός υποψήφιος στην επικουρική θεραπεία που βασίζεται σε φυσικά μόρια ενάντια πολλών τύπων καρκίνου (3).
3. ΟΦΕΛΗ
Α. ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ
Μία μετα-ανάλυση του 2017 ανέφερε ότι τα σταυρανθή λαχανικά προστατεύουν από καρδιαγγειακά νοσήματα, μειώνει την θνησιμότητα από κάθε αιτία, και μειώνει τον συνολικό κίνδυνο για καρκίνο (4).
Μία μετα-ανάλυση του 2020 αξιολόγησε την σχέση και λαχανικών και καρδιαγγειακών, και τα ευρήματα έδειξαν ότι υπήρχαν οφέλη, με τα σταυρανθή λαχανικά να ανήκουν σε εκείνες τις ομάδες που έδειξαν ακόμα μεγαλύτερα οφέλη (5).
Β. ΚΑΡΚΙΝΟΣ
Τα σταυρανθή λαχανικά περιέχουν εννέα αντικαρκινικές ενώσεις (13).
- ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ
Αυτή η μετα-ανάλυση αξιολόγησε την σχέση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και του κινδύνου καρκίνου της ουροδόχου κύστης.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι παρατηρήθηκε σημαντικά μειωμένος κίνδυνος για καρκίνο της ουροδόχου κύστης, αν και επισημαίνεται ο περιορισμένος αριθμός μελετών, και ότι απαιτούνται περαιτέρω καλά σχεδιασμένες προοπτικές μελέτες για την διερεύνηση της προστατευτικής επίδρασης από τα σταυρανθή λαχανικά στον καρκίνο της ουροδόχου κύστης (6).
- ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ
Μία δημοσίευση του 2021 ανέφερε προστατευτική συσχέτιση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και του καρκίνου του παγκρέατος, αυτήν την θανατηφόρα κακοήθεια, με σημαντικά χαμηλότερες πιθανότητες, κατά 40%, ενάντια στον καρκίνο του παγκρέατος.
Αυτά τα οφέλη παρατηρήθηκαν στα άτομα που κατανάλωναν >1,5 μερίδες την εβδομάδα ωμά σταυρανθή λαχανικά σε σύγκριση με εκείνα τ άτομα που κατανάλωναν λιγότερο από 0,5 μερίδα την εβδομάδα.
Κάθε επιπλέον μερίδα ανά εβδομάδα (συνολικά, ωμά και μαγειρεμένα σταυρανθή λαχανικά) συσχετίστηκε με σημαντικά χαμηλότερες πιθανότητες καρκίνου του παγκρέατος (7-15%), με την ισχυρότερη συσχέτιση να παρατηρείται στα ωμά σταυρανθή λαχανικά (7).
- ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα σταυρανθή λαχανικά παρουσιάζουν χημειοπροστατευτικές ιδιότητες.
Μία μετα-ανάλυση εξέτασε τα επιδημιολογικά στοιχεία για συσχέτιση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Τα αποτελέσματα της έδειξαν μια στατιστικά σημαντική προστατευτική σχέση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και αυτού του καρκίνου (8).
Μία ακόμα μετα-ανάλυση έδειξε ότι η πρόσληψη σταυρανθών λαχανικών συσχετίστηκε με 10% μείωση του κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου (13).
- ΠΡΟΣΤΑΤΗ
Μία μετα-ανάλυση του 2012 έθεσε ως στόχο να αξιολογήσει την σχέση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και του κινδύνου για καρκίνο του προστάτη.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι τα σταυρανθή λαχανικά σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, αν και λόγω του περιορισμένου αριθμού μελετών, απαιτούνται περαιτέρω προοπτικές μελέτες για την διερεύνηση της προστατευτικής επίδρασης από τα σταυρανθή λαχανικά στον καρκίνο του προστάτη (9).
- ΣΤΗΘΟΥΣ
Μια μετα-ανάλυση δεκατριών επιδημιολογικών μελετών έδειξε ότι η υψηλή κατανάλωση σταυρανθών λαχανικών είχε σημαντική συσχέτιση με 15% μείωση του κινδύνου για καρκίνο του στήθους.
Σε μια άλλη μελέτη με 1.485 γυναίκες, τα ευρήματα έδειξαν ότι τα σταυρανθή λαχανικά μείωσαν σημαντικά τον κίνδυνο για καρκίνο του στήθους κατά σχεδόν 50%.
Σε μια άλλη μελέτη με 1.491 γυναίκες, τα σταυρανθή λαχανικά συσχετίστηκαν με 32% μείωση του κινδύνου για καρκίνο του στήθους.
Μια μετα-ανάλυση μελετών που διεξήχθησαν για περισσότερα από 18 χρόνια με 3.034 ασθενείς έδειξε ότι τα σταυρανθή λαχανικά μείωσαν σημαντικά τον κίνδυνο για καρκίνο του στήθους.
Επιπλέον, σε μια ακόμα μελέτη με 1.463 ασθενείς, αναφέρθηκε μια προστατευτική συσχέτιση ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και του καρκίνου του στήθους.
Ομοίως, σε μια άλλη μελέτη με 740 ασθενείς, παρατηρήθηκαν προστατευτικές συσχετίσεις ανάμεσα στα σταυρανθή λαχανικά και του κινδύνου για καρκίνο του μαστού (10).
4. ΕΝΑ ΣΗΜΕΙΟ ΠΡΟΣΟΧΗΣ
Παρά τα πολλά οφέλη για την υγεία από τα σταυρανθή λαχανικά, έχει επίσης παρατηρηθεί ένας αρνητικός αντίκτυπος ορισμένων συστατικών τους στο ανθρώπινο σώμα (11).
Ενώ τα σταυρανθή λαχανικά ίσως προωθούνται σε μεγάλο βαθμό για τις αντικαρκινικές επιδράσεις τους, αυτά τα οφέλη θα μπορούσαν να διατρέχουν τον κίνδυνο να προκαλέσουν κατάσταση υποθυρεοειδισμού, ειδικά εάν συνοδεύονται από ανεπάρκεια ιωδίου (Δική μου παρατήρηση: φροντίζουμε να λαμβάνουμε την Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη ιωδίου).
Το μαγείρεμα τους θα μπορούσε να είναι ένας ευεργετικός τρόπος, καθώς μετουσιώνει τις βρογχογόνες ενώσεις του (goitrogenic) ένωση σε λιγότερο επιβλαβείς μεταβολίτες.
Δεν υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα δεδομένα που να καθορίζουν την ποσότητα για τα σταυρανθή λαχανικά που απαιτείται για την πρόκληση δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς (12).
5. ΣΤΑΥΡΑΝΘΉ ΛΑΧΑΝΙΚΆ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ (λίστα)
Υπάρχουν περισσότερα από 33 σταυρανθή λαχανικά.
Πολλά από αυτά δεν είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα, όπως είναι για παράδειγμα το Τσόι σουμ [Choy sum], ενώ κάποια άλλα είναι διαθέσιμα, όμως, είναι δυσεύρετα, όπως είναι για παράδειγμα το τατσόι [Tatsoi].
Συνεπώς, για να απλοποιηθεί η λίστα με τα σταυρανθή λαχανικά, επέλεξα εκείνα που είναι ευρέως διαθέσιμα.
Στην συνέχεια φαίνονται με αλφαβητική σειρά τα κυριότερα σταυρανθή λαχανικά.
Σταυρανθή λαχανικά ποια είναι:
1. γογγύλι ή ρέβα
2. κέιλ
3. κουνουπίδι
4. λαχανάκια Βρυξελλών
5. λάχανο κινέζικο
6. λάχανο λευκό
7. λάχανο μωβ
8. μουστάρδα (φύλλα)
9. μπρόκολο
10. νεροκάρδαμο (watercress)
11. ραπανάκι
12. ρόκα
