16/11/2022
ΒΡΩΜΗ ΓΛΟΥΤΕΝΗ
Σε μία διατροφή χωρίς γλουτένη, ένα από τα πιο συνηθισμένα ερωτήματα που τίθεται είναι το εάν περιέχει η βρώμη γλουτένη.
Στην συνέχεια φαίνονται 2 σχετικές πηγές:
- Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, και
- Άτομα με κοιλιοκάκη στην Αυστραλία.
1. Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου
Η βρώμη δεν περιέχει γλουτένη, αλλά πολλοί άνθρωποι με κοιλιοκάκη αποφεύγουν να την καταναλώσουν γιατί μπορεί να έχει επιμολυνθεί με άλλα δημητριακά που περιέχουν γλουτένη.
Υπάρχουν επίσης κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι ένας πολύ μικρός αριθμός ατόμων ίσως να εξακολουθεί να είναι ευαίσθητος σε προϊόντα που :
- δεν περιέχουν γλουτένη, και
- δεν περιέχουν βρώμη που έχει επιμολυνθεί με γλουτένη.
Αυτό συμβαίνει επειδή η βρώμη περιέχει μια πρωτεΐνη που ονομάζεται αβενίνη, η οποία είναι κατάλληλη για τα περισσότερα άτομα με κοιλιοκάκη, αλλά ίσως προκαλέσει συμπτώματα σε λίγα άτομα.
Εάν, αφού το συζητήσετε με τον επαγγελματία υγείας που σας παρακολουθεί, θέλετε να συμπεριλάβετε την βρώμη στην διατροφή σας, βεβαιωθείτε ότι η βρώμη που προμηθεύεστε είναι καθαρή και ότι δεν υπάρχει πιθανότητα επιμόλυνσης της με γλουτένη.
Θα πρέπει να αποφεύγετε να καταναλώνετε βρώμη έως ότου η διατροφή χωρίς γλουτένη που ακολουθείτε, να έχει εφαρμοστεί πλήρως και τα συμπτώματα σας να έχουν επιλυθεί. Μόλις απαλλαγείτε από τα συμπτώματα, επαναφέρετε σταδιακά την βρώμη στην διατροφή χωρίς γλουτένη που ακολουθείτε.
Εάν εμφανίσετε ξανά συμπτώματα, τότε σταματήστε να καταναλώνετε βρώμη.
2. Άτομα με κοιλιοκάκη στην Αυστραλία
Βρώμη και διατροφή χωρίς γλουτένη
Η τοξικότητα της βρώμης για άτομα με κοιλιοκάκη είναι αμφιλεγόμενη και έχει οδηγήσει σε διαφορετικές συστάσεις ως προς την καταλληλότητα που μπορεί να έχει η βρώμη ως μέρος μιας διατροφής χωρίς γλουτένη.
Ο όρος «γλουτένη» χρησιμοποιείται για να περιγράψει συλλογικά τις πρωτεΐνες σιτηρών («προλαμίνες») από το σιτάρι, την σίκαλη και το κριθάρι που είναι τοξικές για άτομα με κοιλιοκάκη. Οι προλαμίνες ονομάζονται γλιαδίνη (από σιτάρι), ορδεΐνη (από κριθάρι) και σεκαλίνη (από σίκαλη). Σε άτομα με κοιλιοκάκη, η κατανάλωση αυτών των προλαμινών είναι επιβλαβείς.
Η βρώμη περιέχει μια πρωτεΐνη που συγγενεύει σε μικρό βαθμό με την προλαμίνη, και η οποία ονομάζεται αβενίνη. Παραμένει κάποια αβεβαιότητα σχετικά με το εάν η αβενίνη από την βρώμη είναι επιβλαβής στα άτομα με κοιλιοκάκη.
Σήμανση χωρίς γλουτένη
Το Αυστραλιανό Πρότυπο Τροφίμων απαγορεύει την χρήση του ισχυρισμού «χωρίς γλουτένη» σε προϊόντα που περιέχουν βρώμη.
Το Αυστραλιανό Πρότυπο Τροφίμων διαφέρει από τους κανονισμούς στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, όπου η βρώμη μπορεί να διατεθεί στο εμπόριο ως προϊόν «χωρίς γλουτένη».
Για την ακρίβεια, στην Αυστραλία, αυτά τα προϊόντα βρώμης «χωρίς γλουτένη» αποτελούν το ισοδύναμο της βρώμης με την ένδειξη «χωρίς σιτάρι», δηλαδή δεν υπάρχει μετρήσιμη επιμόλυνση με σιτάρι, σίκαλη ή κριθάρι.
Σε μία διατροφή χωρίς γλουτένη, μπορώ να καταναλώνω βρώμη που δεν έχει επιμολυνθεί ;
Πολλές μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η καθαρή (μη-επιμολυσμένη) βρώμη γίνεται με ασφάλεια ανεκτή από τα περισσότερα άτομα με κοιλιοκάκη.
Ωστόσο, σε ορισμένα άτομα με κοιλιοκάκη, η βρώμη μπορεί να προκαλέσει μια δυνητικά επιβλαβή ανοσολογική απόκριση. Εξαιτίας αυτού, η τρέχουσα σύσταση είναι να μην περιλαμβάνεται η βρώμη ως μέρος μιας διατροφής χωρίς γλουτένη.
Η απουσία ανεπιθύμητων συμπτωμάτων ή αλλαγών αντισωμάτων κοιλιοκάκης κατά την κατανάλωση βρώμης δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι ασφαλής. Η βλάβη του εντέρου μπορεί ακόμα να συμβεί χωρίς συμπτώματα ή ανιχνεύσιμα αντισώματα κοιλιοκάκης.
Ως εκ τούτου, τα άτομα που επιθυμούν να καταναλώσουν βρώμη ως μέρος μίας διατροφής χωρίς γλουτένη θα πρέπει να το κάνουν υπό ιατρική επίβλεψη για να διασφαλιστεί η κατάλληλη επανεξέταση και ασφάλεια. Διεξαγωγή γαστροσκόπησης και βιοψιών λεπτού εντέρου πριν και μετά από παρατεταμένη πρόκληση βρώμης (π.χ. 3 μήνες τακτικής κατανάλωσης μη-επιμολυσμένης βρώμης) μπορούν να προσφέρου χρήσιμα δεδομένα που θα καθοδηγήσουν εάν ένα άτομο με κοιλιοκάκη είναι σε θέση να καταναλώνει με ασφάλεια την βρώμη.
Αναμένεται περαιτέρω έρευνα για την παροχή μεγαλύτερης σαφήνειας σχετικά με το ζήτημα της ασφάλειας της βρώμης στην κοιλιοκάκη.
Στην συνέχεια φαίνονται 2 σχετικές πηγές:
- Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, και
- Άτομα με κοιλιοκάκη στην Αυστραλία.
1. Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου
Η βρώμη δεν περιέχει γλουτένη, αλλά πολλοί άνθρωποι με κοιλιοκάκη αποφεύγουν να την καταναλώσουν γιατί μπορεί να έχει επιμολυνθεί με άλλα δημητριακά που περιέχουν γλουτένη.
Υπάρχουν επίσης κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι ένας πολύ μικρός αριθμός ατόμων ίσως να εξακολουθεί να είναι ευαίσθητος σε προϊόντα που :
- δεν περιέχουν γλουτένη, και
- δεν περιέχουν βρώμη που έχει επιμολυνθεί με γλουτένη.
Αυτό συμβαίνει επειδή η βρώμη περιέχει μια πρωτεΐνη που ονομάζεται αβενίνη, η οποία είναι κατάλληλη για τα περισσότερα άτομα με κοιλιοκάκη, αλλά ίσως προκαλέσει συμπτώματα σε λίγα άτομα.
Εάν, αφού το συζητήσετε με τον επαγγελματία υγείας που σας παρακολουθεί, θέλετε να συμπεριλάβετε την βρώμη στην διατροφή σας, βεβαιωθείτε ότι η βρώμη που προμηθεύεστε είναι καθαρή και ότι δεν υπάρχει πιθανότητα επιμόλυνσης της με γλουτένη.
Θα πρέπει να αποφεύγετε να καταναλώνετε βρώμη έως ότου η διατροφή χωρίς γλουτένη που ακολουθείτε, να έχει εφαρμοστεί πλήρως και τα συμπτώματα σας να έχουν επιλυθεί. Μόλις απαλλαγείτε από τα συμπτώματα, επαναφέρετε σταδιακά την βρώμη στην διατροφή χωρίς γλουτένη που ακολουθείτε.
Εάν εμφανίσετε ξανά συμπτώματα, τότε σταματήστε να καταναλώνετε βρώμη.
2. Άτομα με κοιλιοκάκη στην Αυστραλία
Βρώμη και διατροφή χωρίς γλουτένη
Η τοξικότητα της βρώμης για άτομα με κοιλιοκάκη είναι αμφιλεγόμενη και έχει οδηγήσει σε διαφορετικές συστάσεις ως προς την καταλληλότητα που μπορεί να έχει η βρώμη ως μέρος μιας διατροφής χωρίς γλουτένη.
Ο όρος «γλουτένη» χρησιμοποιείται για να περιγράψει συλλογικά τις πρωτεΐνες σιτηρών («προλαμίνες») από το σιτάρι, την σίκαλη και το κριθάρι που είναι τοξικές για άτομα με κοιλιοκάκη. Οι προλαμίνες ονομάζονται γλιαδίνη (από σιτάρι), ορδεΐνη (από κριθάρι) και σεκαλίνη (από σίκαλη). Σε άτομα με κοιλιοκάκη, η κατανάλωση αυτών των προλαμινών είναι επιβλαβείς.
Η βρώμη περιέχει μια πρωτεΐνη που συγγενεύει σε μικρό βαθμό με την προλαμίνη, και η οποία ονομάζεται αβενίνη. Παραμένει κάποια αβεβαιότητα σχετικά με το εάν η αβενίνη από την βρώμη είναι επιβλαβής στα άτομα με κοιλιοκάκη.
Σήμανση χωρίς γλουτένη
Το Αυστραλιανό Πρότυπο Τροφίμων απαγορεύει την χρήση του ισχυρισμού «χωρίς γλουτένη» σε προϊόντα που περιέχουν βρώμη.
Το Αυστραλιανό Πρότυπο Τροφίμων διαφέρει από τους κανονισμούς στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, όπου η βρώμη μπορεί να διατεθεί στο εμπόριο ως προϊόν «χωρίς γλουτένη».
Για την ακρίβεια, στην Αυστραλία, αυτά τα προϊόντα βρώμης «χωρίς γλουτένη» αποτελούν το ισοδύναμο της βρώμης με την ένδειξη «χωρίς σιτάρι», δηλαδή δεν υπάρχει μετρήσιμη επιμόλυνση με σιτάρι, σίκαλη ή κριθάρι.
Σε μία διατροφή χωρίς γλουτένη, μπορώ να καταναλώνω βρώμη που δεν έχει επιμολυνθεί ;
Πολλές μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η καθαρή (μη-επιμολυσμένη) βρώμη γίνεται με ασφάλεια ανεκτή από τα περισσότερα άτομα με κοιλιοκάκη.
Ωστόσο, σε ορισμένα άτομα με κοιλιοκάκη, η βρώμη μπορεί να προκαλέσει μια δυνητικά επιβλαβή ανοσολογική απόκριση. Εξαιτίας αυτού, η τρέχουσα σύσταση είναι να μην περιλαμβάνεται η βρώμη ως μέρος μιας διατροφής χωρίς γλουτένη.
Η απουσία ανεπιθύμητων συμπτωμάτων ή αλλαγών αντισωμάτων κοιλιοκάκης κατά την κατανάλωση βρώμης δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι ασφαλής. Η βλάβη του εντέρου μπορεί ακόμα να συμβεί χωρίς συμπτώματα ή ανιχνεύσιμα αντισώματα κοιλιοκάκης.
Ως εκ τούτου, τα άτομα που επιθυμούν να καταναλώσουν βρώμη ως μέρος μίας διατροφής χωρίς γλουτένη θα πρέπει να το κάνουν υπό ιατρική επίβλεψη για να διασφαλιστεί η κατάλληλη επανεξέταση και ασφάλεια. Διεξαγωγή γαστροσκόπησης και βιοψιών λεπτού εντέρου πριν και μετά από παρατεταμένη πρόκληση βρώμης (π.χ. 3 μήνες τακτικής κατανάλωσης μη-επιμολυσμένης βρώμης) μπορούν να προσφέρου χρήσιμα δεδομένα που θα καθοδηγήσουν εάν ένα άτομο με κοιλιοκάκη είναι σε θέση να καταναλώνει με ασφάλεια την βρώμη.
Αναμένεται περαιτέρω έρευνα για την παροχή μεγαλύτερης σαφήνειας σχετικά με το ζήτημα της ασφάλειας της βρώμης στην κοιλιοκάκη.