27/12/2021
ΣΚΟΡΔΟ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
- Χημικά συστατικά του σκόρδου
- Φαρμακολογικές δραστικότητες του σκόρδου και των ενώσεων του
- Συνιστώμενη δοσολογία και τοξικές παρενέργειες του σκόρδου
- Ανεπιθύμητες επιδράσεις και τοξικότητα
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
- Χημικά συστατικά του σκόρδου
- Φαρμακολογικές δραστικότητες του σκόρδου και των ενώσεων του
- Συνιστώμενη δοσολογία και τοξικές παρενέργειες του σκόρδου
- Ανεπιθύμητες επιδράσεις και τοξικότητα
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Τα φαρμακευτικά φυτά χρησιμοποιούνται από την αρχαιότητα για την φροντίδα της ανθρώπινης υγείας, με διάφορες μορφές π.χ. παραδοσιακά φάρμακα, μπαχαρικά και άλλα.
Το σκόρδο (Allium sativum L. - Άλλιον το ήμερον) είναι ένα αρωματικό ποώδες φυτό που καταναλώνεται παγκοσμίως ως τροφή και ως παραδοσιακό φάρμακο για διάφορες ασθένειες.
Στα παραδοσιακά συστήματα ιατρικής έχει αναφερθεί ότι διαθέτει διάφορες βιολογικές ιδιότητες, όπως :
- αντικαρκινικές,
- αντιυπερτασικές.
- αντιαθηροσκληρωτικές,
- αντιδιαβητικές,
- νεφροπροστατευτικές,
- αντιοξειδωτικές,
- αντιβακτηριακές, και
- αντιμυκητιασικές.
Το σκόρδο είναι πλούσιο σε πολλές ενώσεις που περιέχουν θείο όπως αλλιίνη, αλλισίνη, φλαβονοειδή (π.χ. κερσετίνη) καθώς και άλλα.
Εκχυλίσματα και απομονωμένες ενώσεις από το σκόρδο έχουν αξιολογηθεί για διάφορες βιολογικές δραστικότητες, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων των εξής:
- αντιβακτηριακές,
- αντιιικές,
- αντιμυκητιασικές,
- αντιπρωτοζωικές,
- αντιοξειδωτικές,
- αντιφλεγμονώδεις, και
- αντικαρκινικές.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Τα φαρμακευτικά φυτά αποτελούν μια καλή πηγή φαρμακολογικά ενεργών μορίων.
Για παράδειγμα, τα φυσικά προϊόντα θα μπορούσαν να είναι μια πιθανή εναλλακτική λύση για τον έλεγχο παθογόνων που σχετίζονται με ασθένειες. Πρόσφατα, τα αντιβιοτικά και τα περισσότερα φάρμακα έχουν δείξει ανεπιθύμητα συμπτώματα, την εμφάνιση ανθεκτικών παθογόνων μικροοργανισμών, τοξικές επιδράσεις, καθώς και προβλήματα απόσυρσης που περιορίζουν την χρήση τους σε πολλές χώρες. Συνεπώς, έχει δοθεί μεγάλη προσοχή στα εκχυλίσματα βοτάνων και στα φαρμακολογικά ενεργά μόρια που εξάγονται από διαφορετικά είδη φυτών που χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή ιατρική.
Πολλά είδη φυτών έχουν αναφερθεί ότι έχουν φαρμακολογικές ιδιότητες λόγω των συστατικών τους όπως γλυκοσίδες, αλκαλοειδή, σαπωνίνες, στεροειδή, φλαβονοειδή, τανίνες και τερπενοειδή (π.χ. μονοτερπένια, διτερπένια και σεσκιτερπένια).
Στις μέρες μας, το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού εξαρτάται από τα παραδοσιακά φάρμακα ως βασική πηγή της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας τους.
Τα φαρμακευτικά φυτικά εκχυλίσματα και τα συστατικά τους διαθέτουν επίσης διάφορες βιολογικές δράσεις, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων των εξής: ιοκτόνων, βακτηριοκτόνων, μυκητοκτόνων, αντιφλεγμονωδών, αναλγητικών, ηρεμιστικών, σπασμολυτικών και τοπικών αναισθητικών.
Το σκόρδο είναι ένα αρωματικό ποώδες ετήσιο μπαχαρικό και είναι ένα από τα παλαιότερα και πιο σημαντικά βότανα που έχουν χρησιμοποιηθεί από την αρχαιότητα ως παραδοσιακό φάρμακο.
Το σκόρδο έχει χρησιμοποιηθεί στην μαγειρική ως μπαχαρικό που μπορεί να αρωματίσει τα τρόφιμα κατά την διάρκεια της διαδικασίας του μαγειρέματος. Επίσης, διαθέτει ιαματικές ιδιότητες συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης διαταραχών των πνευμόνων, κοκκύτη, στομαχικών διαταραχών, κρυολογήματος, πόνου στο αυτί και βοηθάει στην πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων.
Χημικά συστατικά του σκόρδου
Για το σκόρδο έχει αναφερθεί ότι περιέχει εκατοντάδες φυτοχημικά.
Για το ωμό σκόρδο και τα μεταποιημένα προϊόντα του έχει αναφερθεί ότι περιέχουν διάφορες ενώσεις που έχουν συμπεριληφθεί σε διάφορους τύπους παρασκευασμάτων.
Η αλλισίνη, η πιο βιολογικά ενεργή ένωση του σκόρδου, είναι υπεύθυνη για την μυρωδιά και την γεύση του. Η αλισίνη που μπορεί εύκολα να καταστραφεί με το μαγείρεμα μπορεί να προκαλέσει δυσανεξία, αλλεργικές αντιδράσεις και γαστρεντερικές διαταραχές.
Η αλλιίνη είναι ο κύριος πρόδρομος της αλλισίνης. Η αλλιίνη μετατρέπεται σε αλισίνη μετά την κοπή του σκόρδου.
Φαρμακολογικές δραστικότητες του σκόρδου και των ενώσεων του
Εκχυλίσματα και απομονωμένες ενώσεις από το σκόρδο αναφερθεί ότι διαθέτουν αρκετές βιολογικές ιδιότητες.
Το σκόρδο είναι επίσης γνωστό ότι έχει ανοσοτροποποιητικές και αντιφλεγμονώδεις δραστικότητες.
Παραδοσιακές χρήσεις του σκόρδου
Το σκόρδο είναι ένα από τα πιο σημαντικά βολβώδη λαχανικά. Έχει πικάντικη γεύση και χρησιμοποιείται ευρέως σε ολόκληρο τον κόσμο ως μπαχαρικό και ως αρωματικός παράγοντας.
Το σκόρδο είναι ευρέως γνωστό ότι χρησιμοποιείται στην παρασκευή τροφίμων, ειδικά σε αποξηραμένα τρόφιμα για αποθήκευση και σε ορισμένα είδη σούπας. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο στην φρέσκια όσο και στην αφυδατωμένη του μορφή.
Παραδοσιακά, το σκόρδο και οι σχετικές ενώσεις του έχει αναφερθεί ότι διαθέτουν διάφορες βιολογικές δραστικότητες, συμπεριλαμβανομένων των εξής: αντικαρκινικών, αντιοξειδωτικών, αντιδιαβητικών, νεφροπροστατευτικών, αντιαθηροσκληρωτικών, αντιβακτηριακών, αντιμυκητιασικών και αντιυπερτασικών.
Επιπλέον, το σκόρδο έχει χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή ιατρική για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας, των λοιμώξεων του αναπνευστικού και του ουροποιητικού συστήματος και των καρδιακών διαταραχών. Επίσης έχει δείξει αντιπυρετικές, ηρεμιστικές, αφροδισιακές και διουρητικές επιδράσεις, καθώς και για να διαλύει τα αέρια του στομάχου.
Δραστικότητες που σχετίζονται με λοιμώδη νοσήματα
1. Αντιβακτηριδιακή Δραστικότητα : Η αντιμικροβιακή δραστικότητα του σκόρδου αποδίδεται στην δραστικότητα της αλλισίνης που αναφέρθηκε σε ένα ευρύ φάσμα μικροοργανισμών συμπεριλαμβανομένων των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά, των Gram θετικών και Gram αρνητικών βακτηρίων όπως Shigella, Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Streptococcus mutans, S. faecalis, S. pyogenes, Salmonella enterica, Klebsiella aerogenes, Vibrio, Mycobacteria, Proteus vulgaris και Enterococcus faecalis.
Διάφορα εκχυλίσματα σκόρδου αναφέρθηκαν ότι αναστέλλουν την ανάπτυξη αρκετών παθογόνων βακτηρίων με διάφορους βαθμούς ευαισθησίας.
2. Αντιμυκητιασική δραστικότητα : Τα εκχυλίσματα σκόρδου έχουν δείξει μία ευρέως φάσματος μυκητοκτόνο δραστικότητα ενάντια σε ένα ευρύ φάσμα μυκήτων συμπεριλαμβανομένων των ειδών Candida, Torulopsis, Trichophyton, Cryptococcus, Aspergillus, Trichosporon και Rhodotorula.
Πρόσφατα, το εκχύλισμα σκόρδου βρέθηκε ότι αναστέλλει την ανάπτυξη των Meyerozyma guilliermondii και Rhodotorula mucilaginosa.
3. Αντιπρωτοζωϊκή δραστικότητα : Διάφορες μελέτες έχουν αναφέρει την αντιπρωτοζωική δραστικότητα των εκχυλισμάτων σκόρδου και των φυτοχημικών του ενάντια σε πολλά πρωτοζωικά παράσιτα.
4. Αντιιική δραστικότητα: Η αντιιική δραστικότητα των εκχυλισμάτων σκόρδου έχει αξιολογηθεί έναντι της γρίπης Β, του ανθρώπινου ρινοϊού τύπου 2, του ανθρώπινου κυτταρομεγαλοϊού, του ιού της παραγρίπης τύπου 3, του απλού έρπητα τύπου 1 και 2, του ιού της δαμαλίτιδας και του ιού της φυσαλιδώδους στοματίτιδας
Αντιοξειδωτικές και Αντιφλεγμονώδεις Δραστικότητες
1. Αντιοξειδωτική Δραστικότητα: Έχει αναφερθεί ότι η συχνή πρόσληψη σκόρδου προάγει τις εσωτερικές αντιοξειδωτικές δραστικότητες και μειώνει τις δυσμενείς επιπτώσεις της οξείδωσης.
Επίσης, έχει δειχθεί ότι το σκόρδο προστατεύει από την ηπατοτοξικότητα που προκαλείται από τη γενταμυκίνη και από την ακεταμινοφαίνη.
2. Αντιφλεγμονώδης Δραστικότητα : Για τα εκχυλίσματα σκόρδου και τα φυτοχημικά του έχει αναφερθεί ότι διαθέτουν αντιφλεγμονώδη δραστικότητα.
Αντικαρκινική Δραστικότητα
Εκχύλισμα σκόρδου βρέθηκε ότι είναι το πιο αποτελεσματικό και εξαιρετικά ειδικό αντικαρκινικό φάρμακο σε σύγκριση με 33 εκχυλίσματα φυτών έναντι διαφορετικών καρκινικών κυττάρων χωρίς να επηρεάζει τα μη-καρκινικά κύτταρα.
Άλλη μελέτη ανέφερε ότι το σκόρδο μείωσε τις συγκεντρώσεις του φαρμάκου saquinavir στο πλάσμα κατά περίπου 50% σε υγιή άτομα, μετά από 3 εβδομάδες πρόσληψης συμπληρώματος σκόρδου.
Επίδραση στην δυσλιπιδαιμία
Διάφορα δεδομένα ενθαρρύνουν τον σημαντικό και κρίσιμο ρόλο των παρασκευασμάτων σκόρδου και των φυτοχημικών του στην αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας.
Σε κλινικές δοκιμές σε ασθενείς, δύο μελέτες έδειξαν ότι η ημερήσια χορήγηση σκόρδου σε δοσολογία 300 και 60 mg για 12 μήνες και 12 εβδομάδες, αντίστοιχα, μείωσε την ολική χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και την LDL χοληστερόλη ενώ αύξησε την HDL χοληστερόλη.
Επιπλέον, άλλη μελέτη έδειξε ότι η χορήγηση δισκίων σκόρδου σε ημερήσια δοσολογία 600 mg για 12 εβδομάδες σε διαβητικούς ασθενείς με δυσλιπιδαιμία είχε ως αποτέλεσμα υψηλά επίπεδα HDL και χαμηλά επίπεδα LDL και ολικής χοληστερόλης.
Επίδραση στον σακχαρώδη διαβήτη
Μια άλλη κλινική μελέτη εξέτασε την αντιδιαβητική επίδραση της ημερήσιας χορήγησης χαπιών σκόρδου 900 mg σε ασθενείς με διαβήτη τύπου II και υπερλιπιδαιμία, και ανέφεραν μείωση της χοληστερόλης, των λιπιδίων ορού και του σακχάρου νηστείας.
Αντιυπερτασική δραστικότητα
Μελέτη ανέφερε την ουσιώδη λειτουργία του σκόρδου στον έλεγχο των παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου καθώς είναι γνωστό ότι μειώνει σημαντικά την συστολική καθώς και την διαστολική αρτηριακή πίεση.
Τα σκευάσματα σκόρδου έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως για την αναστολή και την ανακούφιση καρδιαγγειακών διαταραχών όπως η υπέρταση, η αρρυθμία, η θρόμβωση, η υπερλιπιδαιμία και η αθηροσκλήρωση.
Αρκετές μελέτες ανέφεραν την αντιυπερτασική δράση των εκχυλισμάτων σκόρδου και των παραγόμενων βιοενεργών μορίων του. Για παράδειγμα, μία μελέτη έδειξε την ινωδολυτική δράση του πλάσματος από τα εκχυλίσματα σκόρδου, και διαπιστώθηκε ότι αύξησε την ινωδολυτική δραστικότητα τόσο σε υγιείς όσο και σε ασθενείς με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Συνιστώμενη δοσολογία και τοξικές παρενέργειες του σκόρδου
Συνιστώμενη δοσολογία
Η γενικά συνιστώμενη δοσολογία της ημερήσιας πρόσληψης σκόρδου για τους ηλικιωμένους είναι 4 γραμμάρια ωμού σκόρδου ή 7,2 γραμμάρια εκχυλίσματος αποξηραμένου σκόρδου ή ένα δισκίο αποξηραμένου σκόρδου σε σκόνη δύο έως τρεις φορές την ημέρα.
Ανεπιθύμητες επιδράσεις και τοξικότητα
Η αλλισίνη, η δραστική ουσία του σκόρδου, μπορεί να προκαλέσει γαστρική διέγερση, ειδικά εάν χορηγείται σε υψηλή δοσολογία.
Αν και ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) θεωρεί το σκόρδο ασφαλές για τον άνθρωπο, μπορεί να προκαλέσει γαστρική διέγερση, ειδικά εάν καταναλωθεί σε υψηλή δοσολογία από ευαίσθητα άτομα.
Για την αξιολόγηση της ασφάλειας του σκόρδου, πραγματοποιήθηκαν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, και παρατηρήθηκαν παρενέργειες όπως αϋπνία, έμετος, καούρα, ζάλη, διάρροια, ταχυκαρδία, ναυτία, φούσκωμα, έξαψη, πονοκέφαλος, ήπια ορθοστατική υπόταση, εφίδρωση, και μετεωρισμός.
Το ωμό σκόρδο σε υψηλή δοσολογία με άδειο στομάχι μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στην εντερική χλωρίδα, μετεωρισμό και γαστρεντερικές διαταραχές.
Επιπλέον, δερματίτιδα με φουσκάλες και εγκαύματα παρατηρήθηκαν από τοπικές εφαρμογές ωμού σκόρδου.
Πολλοί χειρουργοί σύστηναν την διακοπή κατανάλωσης σκόρδου σε υψηλή δοσολογία μέχρι και 7 έως 10 ημέρες πριν από την επέμβαση λόγω της επίδρασης του στην παράταση του χρόνου αιμορραγίας που παρατηρήθηκε σε έναν ασθενή με αυτόματο επισκληρίδιο αιμάτωμα.
Έχουν υπάρξει αναφορές για τις καρδιαγγειακές επιδράσεις του σκόρδου συμπεριλαμβανομένης της δυνητικά μη-αναστρέψιμης αντιαιμοπεταλιακής δράσης, αντιπηκτικής, ινωδολυτικής δράσης, αξιοσημείωτης μείωσης στην συσσώρευση αιμοπεταλίων.
Κλινικές μελέτες ανέφεραν ότι το σκόρδο σε χαμηλή δοσολογία είναι ασφαλές, ενώ οι θεραπευτικές δοσολογίες ίσως προκαλέσουν ήπιες γαστρεντερικές διαταραχές, ενώ η υψηλή δοσολογία έχει αναφερθεί ότι προκαλεί ηπατική βλάβη.
Επιπλέον, για το σκόρδο έχει αναφερθεί ότι επηρεάζει την φαρμακοκινητική των αντιρετροϊκών φαρμάκων, καθώς και των αντιπηκτικών. Συνεπώς, αυτά τα στοιχεία πρέπει να συνεκτιμούνται όταν το σκόρδο χρησιμοποιείται ως φάρμακο για την αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών.
Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε στο πλήρες κείμενο και την ενότητα "Συνδυαστική θεραπεία με φάρμακα".
Πηγή:
Review Nutrients . 2020 Mar 24;12(3):872. doi: 10.3390/nu12030872. Chemical Constituents and Pharmacological Activities of Garlic ( Allium sativum L.): A Review Gaber El-Saber Batiha, Amany Magdy Beshbishy, Lamiaa G Wasef, Yaser H A Elewa, Ahmed A Al-Sagan, Mohamed E Abd El-Hack, Ayman E Taha, Yasmina M Abd-Elhakim, Hari Prasad Devkota
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32213941/
Τα φαρμακευτικά φυτά χρησιμοποιούνται από την αρχαιότητα για την φροντίδα της ανθρώπινης υγείας, με διάφορες μορφές π.χ. παραδοσιακά φάρμακα, μπαχαρικά και άλλα.
Το σκόρδο (Allium sativum L. - Άλλιον το ήμερον) είναι ένα αρωματικό ποώδες φυτό που καταναλώνεται παγκοσμίως ως τροφή και ως παραδοσιακό φάρμακο για διάφορες ασθένειες.
Στα παραδοσιακά συστήματα ιατρικής έχει αναφερθεί ότι διαθέτει διάφορες βιολογικές ιδιότητες, όπως :
- αντικαρκινικές,
- αντιυπερτασικές.
- αντιαθηροσκληρωτικές,
- αντιδιαβητικές,
- νεφροπροστατευτικές,
- αντιοξειδωτικές,
- αντιβακτηριακές, και
- αντιμυκητιασικές.
Το σκόρδο είναι πλούσιο σε πολλές ενώσεις που περιέχουν θείο όπως αλλιίνη, αλλισίνη, φλαβονοειδή (π.χ. κερσετίνη) καθώς και άλλα.
Εκχυλίσματα και απομονωμένες ενώσεις από το σκόρδο έχουν αξιολογηθεί για διάφορες βιολογικές δραστικότητες, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων των εξής:
- αντιβακτηριακές,
- αντιιικές,
- αντιμυκητιασικές,
- αντιπρωτοζωικές,
- αντιοξειδωτικές,
- αντιφλεγμονώδεις, και
- αντικαρκινικές.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Τα φαρμακευτικά φυτά αποτελούν μια καλή πηγή φαρμακολογικά ενεργών μορίων.
Για παράδειγμα, τα φυσικά προϊόντα θα μπορούσαν να είναι μια πιθανή εναλλακτική λύση για τον έλεγχο παθογόνων που σχετίζονται με ασθένειες. Πρόσφατα, τα αντιβιοτικά και τα περισσότερα φάρμακα έχουν δείξει ανεπιθύμητα συμπτώματα, την εμφάνιση ανθεκτικών παθογόνων μικροοργανισμών, τοξικές επιδράσεις, καθώς και προβλήματα απόσυρσης που περιορίζουν την χρήση τους σε πολλές χώρες. Συνεπώς, έχει δοθεί μεγάλη προσοχή στα εκχυλίσματα βοτάνων και στα φαρμακολογικά ενεργά μόρια που εξάγονται από διαφορετικά είδη φυτών που χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή ιατρική.
Πολλά είδη φυτών έχουν αναφερθεί ότι έχουν φαρμακολογικές ιδιότητες λόγω των συστατικών τους όπως γλυκοσίδες, αλκαλοειδή, σαπωνίνες, στεροειδή, φλαβονοειδή, τανίνες και τερπενοειδή (π.χ. μονοτερπένια, διτερπένια και σεσκιτερπένια).
Στις μέρες μας, το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού εξαρτάται από τα παραδοσιακά φάρμακα ως βασική πηγή της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας τους.
Τα φαρμακευτικά φυτικά εκχυλίσματα και τα συστατικά τους διαθέτουν επίσης διάφορες βιολογικές δράσεις, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων των εξής: ιοκτόνων, βακτηριοκτόνων, μυκητοκτόνων, αντιφλεγμονωδών, αναλγητικών, ηρεμιστικών, σπασμολυτικών και τοπικών αναισθητικών.
Το σκόρδο είναι ένα αρωματικό ποώδες ετήσιο μπαχαρικό και είναι ένα από τα παλαιότερα και πιο σημαντικά βότανα που έχουν χρησιμοποιηθεί από την αρχαιότητα ως παραδοσιακό φάρμακο.
Το σκόρδο έχει χρησιμοποιηθεί στην μαγειρική ως μπαχαρικό που μπορεί να αρωματίσει τα τρόφιμα κατά την διάρκεια της διαδικασίας του μαγειρέματος. Επίσης, διαθέτει ιαματικές ιδιότητες συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης διαταραχών των πνευμόνων, κοκκύτη, στομαχικών διαταραχών, κρυολογήματος, πόνου στο αυτί και βοηθάει στην πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων.
Χημικά συστατικά του σκόρδου
Για το σκόρδο έχει αναφερθεί ότι περιέχει εκατοντάδες φυτοχημικά.
Για το ωμό σκόρδο και τα μεταποιημένα προϊόντα του έχει αναφερθεί ότι περιέχουν διάφορες ενώσεις που έχουν συμπεριληφθεί σε διάφορους τύπους παρασκευασμάτων.
Η αλλισίνη, η πιο βιολογικά ενεργή ένωση του σκόρδου, είναι υπεύθυνη για την μυρωδιά και την γεύση του. Η αλισίνη που μπορεί εύκολα να καταστραφεί με το μαγείρεμα μπορεί να προκαλέσει δυσανεξία, αλλεργικές αντιδράσεις και γαστρεντερικές διαταραχές.
Η αλλιίνη είναι ο κύριος πρόδρομος της αλλισίνης. Η αλλιίνη μετατρέπεται σε αλισίνη μετά την κοπή του σκόρδου.
Φαρμακολογικές δραστικότητες του σκόρδου και των ενώσεων του
Εκχυλίσματα και απομονωμένες ενώσεις από το σκόρδο αναφερθεί ότι διαθέτουν αρκετές βιολογικές ιδιότητες.
Το σκόρδο είναι επίσης γνωστό ότι έχει ανοσοτροποποιητικές και αντιφλεγμονώδεις δραστικότητες.
Παραδοσιακές χρήσεις του σκόρδου
Το σκόρδο είναι ένα από τα πιο σημαντικά βολβώδη λαχανικά. Έχει πικάντικη γεύση και χρησιμοποιείται ευρέως σε ολόκληρο τον κόσμο ως μπαχαρικό και ως αρωματικός παράγοντας.
Το σκόρδο είναι ευρέως γνωστό ότι χρησιμοποιείται στην παρασκευή τροφίμων, ειδικά σε αποξηραμένα τρόφιμα για αποθήκευση και σε ορισμένα είδη σούπας. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο στην φρέσκια όσο και στην αφυδατωμένη του μορφή.
Παραδοσιακά, το σκόρδο και οι σχετικές ενώσεις του έχει αναφερθεί ότι διαθέτουν διάφορες βιολογικές δραστικότητες, συμπεριλαμβανομένων των εξής: αντικαρκινικών, αντιοξειδωτικών, αντιδιαβητικών, νεφροπροστατευτικών, αντιαθηροσκληρωτικών, αντιβακτηριακών, αντιμυκητιασικών και αντιυπερτασικών.
Επιπλέον, το σκόρδο έχει χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή ιατρική για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας, των λοιμώξεων του αναπνευστικού και του ουροποιητικού συστήματος και των καρδιακών διαταραχών. Επίσης έχει δείξει αντιπυρετικές, ηρεμιστικές, αφροδισιακές και διουρητικές επιδράσεις, καθώς και για να διαλύει τα αέρια του στομάχου.
Δραστικότητες που σχετίζονται με λοιμώδη νοσήματα
1. Αντιβακτηριδιακή Δραστικότητα : Η αντιμικροβιακή δραστικότητα του σκόρδου αποδίδεται στην δραστικότητα της αλλισίνης που αναφέρθηκε σε ένα ευρύ φάσμα μικροοργανισμών συμπεριλαμβανομένων των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά, των Gram θετικών και Gram αρνητικών βακτηρίων όπως Shigella, Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Streptococcus mutans, S. faecalis, S. pyogenes, Salmonella enterica, Klebsiella aerogenes, Vibrio, Mycobacteria, Proteus vulgaris και Enterococcus faecalis.
Διάφορα εκχυλίσματα σκόρδου αναφέρθηκαν ότι αναστέλλουν την ανάπτυξη αρκετών παθογόνων βακτηρίων με διάφορους βαθμούς ευαισθησίας.
2. Αντιμυκητιασική δραστικότητα : Τα εκχυλίσματα σκόρδου έχουν δείξει μία ευρέως φάσματος μυκητοκτόνο δραστικότητα ενάντια σε ένα ευρύ φάσμα μυκήτων συμπεριλαμβανομένων των ειδών Candida, Torulopsis, Trichophyton, Cryptococcus, Aspergillus, Trichosporon και Rhodotorula.
Πρόσφατα, το εκχύλισμα σκόρδου βρέθηκε ότι αναστέλλει την ανάπτυξη των Meyerozyma guilliermondii και Rhodotorula mucilaginosa.
3. Αντιπρωτοζωϊκή δραστικότητα : Διάφορες μελέτες έχουν αναφέρει την αντιπρωτοζωική δραστικότητα των εκχυλισμάτων σκόρδου και των φυτοχημικών του ενάντια σε πολλά πρωτοζωικά παράσιτα.
4. Αντιιική δραστικότητα: Η αντιιική δραστικότητα των εκχυλισμάτων σκόρδου έχει αξιολογηθεί έναντι της γρίπης Β, του ανθρώπινου ρινοϊού τύπου 2, του ανθρώπινου κυτταρομεγαλοϊού, του ιού της παραγρίπης τύπου 3, του απλού έρπητα τύπου 1 και 2, του ιού της δαμαλίτιδας και του ιού της φυσαλιδώδους στοματίτιδας
Αντιοξειδωτικές και Αντιφλεγμονώδεις Δραστικότητες
1. Αντιοξειδωτική Δραστικότητα: Έχει αναφερθεί ότι η συχνή πρόσληψη σκόρδου προάγει τις εσωτερικές αντιοξειδωτικές δραστικότητες και μειώνει τις δυσμενείς επιπτώσεις της οξείδωσης.
Επίσης, έχει δειχθεί ότι το σκόρδο προστατεύει από την ηπατοτοξικότητα που προκαλείται από τη γενταμυκίνη και από την ακεταμινοφαίνη.
2. Αντιφλεγμονώδης Δραστικότητα : Για τα εκχυλίσματα σκόρδου και τα φυτοχημικά του έχει αναφερθεί ότι διαθέτουν αντιφλεγμονώδη δραστικότητα.
Αντικαρκινική Δραστικότητα
Εκχύλισμα σκόρδου βρέθηκε ότι είναι το πιο αποτελεσματικό και εξαιρετικά ειδικό αντικαρκινικό φάρμακο σε σύγκριση με 33 εκχυλίσματα φυτών έναντι διαφορετικών καρκινικών κυττάρων χωρίς να επηρεάζει τα μη-καρκινικά κύτταρα.
Άλλη μελέτη ανέφερε ότι το σκόρδο μείωσε τις συγκεντρώσεις του φαρμάκου saquinavir στο πλάσμα κατά περίπου 50% σε υγιή άτομα, μετά από 3 εβδομάδες πρόσληψης συμπληρώματος σκόρδου.
Επίδραση στην δυσλιπιδαιμία
Διάφορα δεδομένα ενθαρρύνουν τον σημαντικό και κρίσιμο ρόλο των παρασκευασμάτων σκόρδου και των φυτοχημικών του στην αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας.
Σε κλινικές δοκιμές σε ασθενείς, δύο μελέτες έδειξαν ότι η ημερήσια χορήγηση σκόρδου σε δοσολογία 300 και 60 mg για 12 μήνες και 12 εβδομάδες, αντίστοιχα, μείωσε την ολική χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και την LDL χοληστερόλη ενώ αύξησε την HDL χοληστερόλη.
Επιπλέον, άλλη μελέτη έδειξε ότι η χορήγηση δισκίων σκόρδου σε ημερήσια δοσολογία 600 mg για 12 εβδομάδες σε διαβητικούς ασθενείς με δυσλιπιδαιμία είχε ως αποτέλεσμα υψηλά επίπεδα HDL και χαμηλά επίπεδα LDL και ολικής χοληστερόλης.
Επίδραση στον σακχαρώδη διαβήτη
Μια άλλη κλινική μελέτη εξέτασε την αντιδιαβητική επίδραση της ημερήσιας χορήγησης χαπιών σκόρδου 900 mg σε ασθενείς με διαβήτη τύπου II και υπερλιπιδαιμία, και ανέφεραν μείωση της χοληστερόλης, των λιπιδίων ορού και του σακχάρου νηστείας.
Αντιυπερτασική δραστικότητα
Μελέτη ανέφερε την ουσιώδη λειτουργία του σκόρδου στον έλεγχο των παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου καθώς είναι γνωστό ότι μειώνει σημαντικά την συστολική καθώς και την διαστολική αρτηριακή πίεση.
Τα σκευάσματα σκόρδου έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως για την αναστολή και την ανακούφιση καρδιαγγειακών διαταραχών όπως η υπέρταση, η αρρυθμία, η θρόμβωση, η υπερλιπιδαιμία και η αθηροσκλήρωση.
Αρκετές μελέτες ανέφεραν την αντιυπερτασική δράση των εκχυλισμάτων σκόρδου και των παραγόμενων βιοενεργών μορίων του. Για παράδειγμα, μία μελέτη έδειξε την ινωδολυτική δράση του πλάσματος από τα εκχυλίσματα σκόρδου, και διαπιστώθηκε ότι αύξησε την ινωδολυτική δραστικότητα τόσο σε υγιείς όσο και σε ασθενείς με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Συνιστώμενη δοσολογία και τοξικές παρενέργειες του σκόρδου
Συνιστώμενη δοσολογία
Η γενικά συνιστώμενη δοσολογία της ημερήσιας πρόσληψης σκόρδου για τους ηλικιωμένους είναι 4 γραμμάρια ωμού σκόρδου ή 7,2 γραμμάρια εκχυλίσματος αποξηραμένου σκόρδου ή ένα δισκίο αποξηραμένου σκόρδου σε σκόνη δύο έως τρεις φορές την ημέρα.
Ανεπιθύμητες επιδράσεις και τοξικότητα
Η αλλισίνη, η δραστική ουσία του σκόρδου, μπορεί να προκαλέσει γαστρική διέγερση, ειδικά εάν χορηγείται σε υψηλή δοσολογία.
Αν και ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) θεωρεί το σκόρδο ασφαλές για τον άνθρωπο, μπορεί να προκαλέσει γαστρική διέγερση, ειδικά εάν καταναλωθεί σε υψηλή δοσολογία από ευαίσθητα άτομα.
Για την αξιολόγηση της ασφάλειας του σκόρδου, πραγματοποιήθηκαν τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, και παρατηρήθηκαν παρενέργειες όπως αϋπνία, έμετος, καούρα, ζάλη, διάρροια, ταχυκαρδία, ναυτία, φούσκωμα, έξαψη, πονοκέφαλος, ήπια ορθοστατική υπόταση, εφίδρωση, και μετεωρισμός.
Το ωμό σκόρδο σε υψηλή δοσολογία με άδειο στομάχι μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στην εντερική χλωρίδα, μετεωρισμό και γαστρεντερικές διαταραχές.
Επιπλέον, δερματίτιδα με φουσκάλες και εγκαύματα παρατηρήθηκαν από τοπικές εφαρμογές ωμού σκόρδου.
Πολλοί χειρουργοί σύστηναν την διακοπή κατανάλωσης σκόρδου σε υψηλή δοσολογία μέχρι και 7 έως 10 ημέρες πριν από την επέμβαση λόγω της επίδρασης του στην παράταση του χρόνου αιμορραγίας που παρατηρήθηκε σε έναν ασθενή με αυτόματο επισκληρίδιο αιμάτωμα.
Έχουν υπάρξει αναφορές για τις καρδιαγγειακές επιδράσεις του σκόρδου συμπεριλαμβανομένης της δυνητικά μη-αναστρέψιμης αντιαιμοπεταλιακής δράσης, αντιπηκτικής, ινωδολυτικής δράσης, αξιοσημείωτης μείωσης στην συσσώρευση αιμοπεταλίων.
Κλινικές μελέτες ανέφεραν ότι το σκόρδο σε χαμηλή δοσολογία είναι ασφαλές, ενώ οι θεραπευτικές δοσολογίες ίσως προκαλέσουν ήπιες γαστρεντερικές διαταραχές, ενώ η υψηλή δοσολογία έχει αναφερθεί ότι προκαλεί ηπατική βλάβη.
Επιπλέον, για το σκόρδο έχει αναφερθεί ότι επηρεάζει την φαρμακοκινητική των αντιρετροϊκών φαρμάκων, καθώς και των αντιπηκτικών. Συνεπώς, αυτά τα στοιχεία πρέπει να συνεκτιμούνται όταν το σκόρδο χρησιμοποιείται ως φάρμακο για την αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών.
Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε στο πλήρες κείμενο και την ενότητα "Συνδυαστική θεραπεία με φάρμακα".
Πηγή:
Review Nutrients . 2020 Mar 24;12(3):872. doi: 10.3390/nu12030872. Chemical Constituents and Pharmacological Activities of Garlic ( Allium sativum L.): A Review Gaber El-Saber Batiha, Amany Magdy Beshbishy, Lamiaa G Wasef, Yaser H A Elewa, Ahmed A Al-Sagan, Mohamed E Abd El-Hack, Ayman E Taha, Yasmina M Abd-Elhakim, Hari Prasad Devkota
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32213941/
