26/1/2023.
Ενημέρωση 13/2/2023
Ενημέρωση 13/2/2023
ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ
Τα κατάγματα αντιπροσωπεύουν την κύρια κλινική συνέπεια της οστεοπόρωσης και είναι ιδιαίτερα δαπανηρά
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ 2. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ (ΗΠΑ, Ευρώπη, Ελλάδα) 3. ΚΟΣΤΟΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ 4. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Παραπομπές (8) |
1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ
Η οστεοπόρωση, η πιο κοινή μεταβολική νόσος των οστών (1), αποτελεί μια προοδευτική, συστημική σκελετική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από χαμηλή οστική μάζα και φθορά των οστών, με επακόλουθη αύξηση της ευθραυστότητας των οστών και της ευπάθειας σε κατάγματα (2), τα οποία αντιπροσωπεύουν την κύρια κλινική συνέπεια της οστεοπόρωσης (3).
Τα οστεοπορωτικά κατάγματα, ως μία καταστροφική συνέπεια της οστεοπόρωσης (2), συνδέονται με σημαντικό πόνο και ταλαιπωρία, αναπηρία και ακόμη και θάνατο για τους πάσχοντες (3). Μάλιστα, τα οστεοπορωτικά κατάγματα στο ισχίο, στην σπονδυλική στήλη και στον καρπό είναι υπεύθυνα για μεγαλύτερη θνησιμότητα ακόμα και από ορισμένους κοινούς καρκίνους (2).
2. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ (ΗΠΑ, Ευρώπη, Ελλάδα)
Επιπρόσθετα, η οστεοπόρωση ευθύνεται για σημαντική οικονομική επιβάρυνση (4). Τα οστεοπορωτικά κατάγματα είναι δαπανηρά τόσο ως προς τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται, όσο και ως προς την χρήση της υγειονομικής περίθαλψης.
ΗΠΑ
Μία ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε το 2012 έθεσε ως στόχο να αξιολογήσει το άμεσο κόστος για την αντιμετώπιση των καταγμάτων που σχετίζονται με την οστεοπόρωση (5).
Τα ευρήματα έδειξαν ότι τα κατάγματα που σχετίζονται με την οστεοπόρωση σχετίζονται με υψηλό συνολικό ιατρικό και νοσηλευτικό κόστος. Πιο συγκεκριμένα:
- για τους 12 μήνες που ακολούθησαν μετά από ένα κάταγμα, το ιατρικό κόστος και το κόστος νοσηλείας ήταν 1,6 έως 6,2 υψηλότερα σε σύγκριση με το κόστος πριν από το κάταγμα.
- η ανάλυση του κόστους νοσηλείας ανά τύπο οστεοπορωτικού κατάγματος έδειξε ότι τα κατάγματα ισχίου αποτελούν τον ακριβότερο τύπο κατάγματος (εύρος κόστους ανά κάταγμα 8.358$ έως 32.195$), ενώ τα κατάγματα καρπού και αντιβραχίου ήταν τα λιγότερο ακριβά (εύρος κόστους ανά κάταγμα 1.885$ έως 12.136$).
- το συνολικό κόστος υγειονομικής περίθαλψης για τα κατάγματα ήταν υψηλότερο για τον γυναικείο πληθυσμό μεγαλύτερης ηλικίας, αλλά το κόστος ανά κάταγμα στις γυναίκες δεν βρέθηκε να είναι σταθερά υψηλότερο από τους άνδρες (5).
ΕΥΡΩΠΗ
Μία έκθεση που δημοσιεύθηκε το 2013 περιέγραψε την επιδημιολογία, την επιβάρυνση και την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (3).
- στις γυναίκες, περίπου το 50% των θανάτων που σχετίζονται αιτιωδώς με κατάγματα οφείλονταν σε κατάγματα ισχίου, ενώ στους άντρες το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 47%.
- σε όλη την Ευρώπη, η οικονομική επιβάρυνση των καταγμάτων υπολογίστηκε σε 37 δισεκατομμύρια ευρώ, για το 2010. Το κόστος αναμένεται να αυξηθεί κατά 25% το 2025.
- για τους 12 μήνες που ακολούθησαν μετά από ένα κάταγμα, το κόστος κυμαίνεται από 1,826€ (Βουλγαρία) έως 25,117€ (Δανία). Στην Ελλάδα, αυτό το κόστος ήταν 12,550€ (Πίνκας 39)
- Ετήσιο κόστος νοσηλείας: κυμαίνεται από 4,044€ (Βουλγαρία) έως 64,831€ (Δανία). Στην Ελλάδα αυτό το κόστος ήταν 13,271€ (Πίνακας 40)
- Προσδιορισμός της οστικής πυκνότητας : κυμαίνεται από 5€ (Πορτογαλία, Ρουμανία) έως 187€ (Δανία). Στην Ελλάδα αυτό το κόστος ήταν 115€ (Πίνακας 41)
- Κόστος καταγμάτων για το 2010: κυμαίνεται από 11 εκατομμύρια € (Μάλτα) έως 6,6 δισεκατομμύρια € (Γερμανία). Στην Ελλάδα αυτό το κόστος ήταν 488 εκατομμύρια € (Πίνακας 42)
- Κόστος οστεοπόρωσης ανά είδος κατάγματος : ισχύου 19,2 δισεκατομμύρια € - σπονδυλικό 1,7 δισεκατομμύρια € - πήχης 554 εκατομμύρια € - λοιπά 13,7 δισεκατομμύρια € (Πίνακας 43)
- Το συνολικό κόστος για την οστεοπόρωση συγκρίθηκε με τις συνολικές δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης (Πίνακας 44). Οι δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη διέφεραν σημαντικά μεταξύ των χωρών, κυμαινόμενες από 500 εκατομμύρια € στην Μάλτα έως 281 δισεκατομμύρια € στην Γερμανία.
Η συνολική δαπάνη για την υγειονομική περίθαλψη στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανήλθε σε 1,26 τρισεκατομμύρια €, με το κόστος των οστεοπορωτικών καταγμάτων να αντιπροσωπεύει το 3%. Το μερίδιο διέφερε από χώρα σε χώρα και τα άκρα αντιπροσώπευαν η Κύπρος όπου η επιβάρυνση των καταγμάτων αντιπροσώπευε περίπου το 5% των συνολικών δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη και το Λουξεμβούργο όπου ο αντίστοιχος αριθμός ήταν περίπου 1%. Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι δεν προέρχονται όλα τα έξοδα που σχετίζονται με τα κατάγματα από τους προϋπολογισμούς υγειονομικής περίθαλψης των χωρών (π.χ. μακροχρόνια περίθαλψη).
- Το κατά κεφαλήν κόστος της οστεοπόρωσης φαίνεται στον Πίνακα 45. Η Δανία έχει το υψηλότερο κατά κεφαλήν κόστος οστεοπόρωσης με 190€ ετησίως, ενώ η Ρουμανία και η Βουλγαρία είχαν το χαμηλότερο κατά κεφαλήν κόστος με περίπου 6€ ετησίως. Στην Ελλάδα αυτό το κόστος ήταν 60€.
- Η εισαγωγή των γενοσήμων φαρμάκων, όπως ήταν αναμενόμενο, οδήγησε τις τιμές προς τα κάτω (Πίνακας 61). Ωστόσο, οι τιμές διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών, π.χ. η ετήσια τιμή της γενόσημης αλενδρονάτης κυμαινόταν από 4€ στην Ολλανδία έως 327€ στην Κύπρο. Στην Ελλάδα αυτό το κόστος ήταν 239€ (3)
ΕΛΛΑΔΑ
Πολυδάπανο «κάταγμα» στον σκελετό του Eλληνικού Συστήματος Υγείας αποδεικνύεται η διαχείριση της οστεοπόρωσης και κυρίως των καταγμάτων που οφείλονται σε αυτή, εάν δεν διαγνωστεί έγκαιρα και δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Αυτό προέκυψε από την πρώτη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (6).
Tο μέσο ετήσιο κόστος της εγκατεστημένης οστεοπόρωσης προσεγγίζει τα €2.027,46.
Την μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση προκαλούν τα κατάγματα ισχίου, με μέσο ετήσιο κόστος €4.334,27, τα οποία στο 90% των περιπτώσεων απαιτείται διενέργεια χειρουργικής επέμβασης. Το μέσο ετήσιο κόστος του κλινικού σπονδυλικού κατάγματος ανέρχεται στα €2.723,27 και του κατάγματος καρπού στα €1.731,35.
Συνολικά, το άμεσο ετήσιο κόστος που επωμίζεται το ΕΣΥ για την οστεοπόρωση ανέρχεται στα 890 εκατ. ευρώ (6), το οποίο κατά το έτος 2019 αυξήθηκε στα 980 εκατ. ευρώ (7).
Το κόστος των οστεοπορωτικών καταγμάτων στην Ελλάδα αντιπροσώπευε περίπου το 6,2% των δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη (δηλαδή 0,98 δισ. ευρώ από 14,60 δισ. ευρώ το 2019), το οποίο ήταν σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ27+2 (3,5%). Αυτοί οι αριθμοί υποδεικνύουν μια σημαντική επίδραση των καταγμάτων ευθραυστότητας στον προϋπολογισμό της υγειονομικής περίθαλψης (7).
3. ΚΟΣΤΟΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
Το ετήσιο κόστος της φροντίδας των οστεοπορωτικών καταγμάτων υπερβαίνει αυτό της φροντίδας για το έμφραγμα του μυοκαρδίου, τα εγκεφαλοαγγειακά ατυχήματα και τον καρκίνο του μαστού (8).
Στην ΕΕ των 27, το ετήσιο κοινωνικό κόστος υπολογίστηκε σε 105 δισεκατομμύρια ευρώ για την άνοια, 43 δισεκατομμύρια ευρώ για τον πονοκέφαλο, 15 δισεκατομμύρια ευρώ για την σκλήρυνση κατά πλάκας και 14 δισεκατομμύρια ευρώ για τη νόσο Πάρκινσον (3).
Το κόστος της στεφανιαίας νόσου και της εγκεφαλοαγγειακής νόσου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (25 χώρες) έχει υπολογιστεί σε περίπου 45 δισεκατομμύρια ευρώ και 34 δισεκατομμύρια ευρώ, αντίστοιχα.
Το κόστος της επιληψίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (25 χώρες) έχει υπολογιστεί σε 15 δισεκατομμύρια ευρώ (3).
Ως εκ τούτου, σε σχέση με άλλες κοινές μη-μεταδοτικές ασθένειες, η οστεοπόρωση (37 δις €) έχει μεγάλες οικονομικές συνέπειες για την κοινωνία.
4. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω δεδομένα, η οστεοπόρωση έχει υψηλό κοινωνικό και οικονομικό κόστος. Ως εκ τούτου, είναι επιτακτικό να αφιερώσουμε χρόνο για να ενημερωθούμε για τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης.
Η οστεοπόρωση, η πιο κοινή μεταβολική νόσος των οστών (1), αποτελεί μια προοδευτική, συστημική σκελετική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από χαμηλή οστική μάζα και φθορά των οστών, με επακόλουθη αύξηση της ευθραυστότητας των οστών και της ευπάθειας σε κατάγματα (2), τα οποία αντιπροσωπεύουν την κύρια κλινική συνέπεια της οστεοπόρωσης (3).
Τα οστεοπορωτικά κατάγματα, ως μία καταστροφική συνέπεια της οστεοπόρωσης (2), συνδέονται με σημαντικό πόνο και ταλαιπωρία, αναπηρία και ακόμη και θάνατο για τους πάσχοντες (3). Μάλιστα, τα οστεοπορωτικά κατάγματα στο ισχίο, στην σπονδυλική στήλη και στον καρπό είναι υπεύθυνα για μεγαλύτερη θνησιμότητα ακόμα και από ορισμένους κοινούς καρκίνους (2).
2. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ (ΗΠΑ, Ευρώπη, Ελλάδα)
Επιπρόσθετα, η οστεοπόρωση ευθύνεται για σημαντική οικονομική επιβάρυνση (4). Τα οστεοπορωτικά κατάγματα είναι δαπανηρά τόσο ως προς τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται, όσο και ως προς την χρήση της υγειονομικής περίθαλψης.
ΗΠΑ
Μία ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε το 2012 έθεσε ως στόχο να αξιολογήσει το άμεσο κόστος για την αντιμετώπιση των καταγμάτων που σχετίζονται με την οστεοπόρωση (5).
Τα ευρήματα έδειξαν ότι τα κατάγματα που σχετίζονται με την οστεοπόρωση σχετίζονται με υψηλό συνολικό ιατρικό και νοσηλευτικό κόστος. Πιο συγκεκριμένα:
- για τους 12 μήνες που ακολούθησαν μετά από ένα κάταγμα, το ιατρικό κόστος και το κόστος νοσηλείας ήταν 1,6 έως 6,2 υψηλότερα σε σύγκριση με το κόστος πριν από το κάταγμα.
- η ανάλυση του κόστους νοσηλείας ανά τύπο οστεοπορωτικού κατάγματος έδειξε ότι τα κατάγματα ισχίου αποτελούν τον ακριβότερο τύπο κατάγματος (εύρος κόστους ανά κάταγμα 8.358$ έως 32.195$), ενώ τα κατάγματα καρπού και αντιβραχίου ήταν τα λιγότερο ακριβά (εύρος κόστους ανά κάταγμα 1.885$ έως 12.136$).
- το συνολικό κόστος υγειονομικής περίθαλψης για τα κατάγματα ήταν υψηλότερο για τον γυναικείο πληθυσμό μεγαλύτερης ηλικίας, αλλά το κόστος ανά κάταγμα στις γυναίκες δεν βρέθηκε να είναι σταθερά υψηλότερο από τους άνδρες (5).
ΕΥΡΩΠΗ
Μία έκθεση που δημοσιεύθηκε το 2013 περιέγραψε την επιδημιολογία, την επιβάρυνση και την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (3).
- στις γυναίκες, περίπου το 50% των θανάτων που σχετίζονται αιτιωδώς με κατάγματα οφείλονταν σε κατάγματα ισχίου, ενώ στους άντρες το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 47%.
- σε όλη την Ευρώπη, η οικονομική επιβάρυνση των καταγμάτων υπολογίστηκε σε 37 δισεκατομμύρια ευρώ, για το 2010. Το κόστος αναμένεται να αυξηθεί κατά 25% το 2025.
- για τους 12 μήνες που ακολούθησαν μετά από ένα κάταγμα, το κόστος κυμαίνεται από 1,826€ (Βουλγαρία) έως 25,117€ (Δανία). Στην Ελλάδα, αυτό το κόστος ήταν 12,550€ (Πίνκας 39)
- Ετήσιο κόστος νοσηλείας: κυμαίνεται από 4,044€ (Βουλγαρία) έως 64,831€ (Δανία). Στην Ελλάδα αυτό το κόστος ήταν 13,271€ (Πίνακας 40)
- Προσδιορισμός της οστικής πυκνότητας : κυμαίνεται από 5€ (Πορτογαλία, Ρουμανία) έως 187€ (Δανία). Στην Ελλάδα αυτό το κόστος ήταν 115€ (Πίνακας 41)
- Κόστος καταγμάτων για το 2010: κυμαίνεται από 11 εκατομμύρια € (Μάλτα) έως 6,6 δισεκατομμύρια € (Γερμανία). Στην Ελλάδα αυτό το κόστος ήταν 488 εκατομμύρια € (Πίνακας 42)
- Κόστος οστεοπόρωσης ανά είδος κατάγματος : ισχύου 19,2 δισεκατομμύρια € - σπονδυλικό 1,7 δισεκατομμύρια € - πήχης 554 εκατομμύρια € - λοιπά 13,7 δισεκατομμύρια € (Πίνακας 43)
- Το συνολικό κόστος για την οστεοπόρωση συγκρίθηκε με τις συνολικές δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης (Πίνακας 44). Οι δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη διέφεραν σημαντικά μεταξύ των χωρών, κυμαινόμενες από 500 εκατομμύρια € στην Μάλτα έως 281 δισεκατομμύρια € στην Γερμανία.
Η συνολική δαπάνη για την υγειονομική περίθαλψη στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανήλθε σε 1,26 τρισεκατομμύρια €, με το κόστος των οστεοπορωτικών καταγμάτων να αντιπροσωπεύει το 3%. Το μερίδιο διέφερε από χώρα σε χώρα και τα άκρα αντιπροσώπευαν η Κύπρος όπου η επιβάρυνση των καταγμάτων αντιπροσώπευε περίπου το 5% των συνολικών δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη και το Λουξεμβούργο όπου ο αντίστοιχος αριθμός ήταν περίπου 1%. Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι δεν προέρχονται όλα τα έξοδα που σχετίζονται με τα κατάγματα από τους προϋπολογισμούς υγειονομικής περίθαλψης των χωρών (π.χ. μακροχρόνια περίθαλψη).
- Το κατά κεφαλήν κόστος της οστεοπόρωσης φαίνεται στον Πίνακα 45. Η Δανία έχει το υψηλότερο κατά κεφαλήν κόστος οστεοπόρωσης με 190€ ετησίως, ενώ η Ρουμανία και η Βουλγαρία είχαν το χαμηλότερο κατά κεφαλήν κόστος με περίπου 6€ ετησίως. Στην Ελλάδα αυτό το κόστος ήταν 60€.
- Η εισαγωγή των γενοσήμων φαρμάκων, όπως ήταν αναμενόμενο, οδήγησε τις τιμές προς τα κάτω (Πίνακας 61). Ωστόσο, οι τιμές διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών, π.χ. η ετήσια τιμή της γενόσημης αλενδρονάτης κυμαινόταν από 4€ στην Ολλανδία έως 327€ στην Κύπρο. Στην Ελλάδα αυτό το κόστος ήταν 239€ (3)
ΕΛΛΑΔΑ
Πολυδάπανο «κάταγμα» στον σκελετό του Eλληνικού Συστήματος Υγείας αποδεικνύεται η διαχείριση της οστεοπόρωσης και κυρίως των καταγμάτων που οφείλονται σε αυτή, εάν δεν διαγνωστεί έγκαιρα και δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Αυτό προέκυψε από την πρώτη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (6).
Tο μέσο ετήσιο κόστος της εγκατεστημένης οστεοπόρωσης προσεγγίζει τα €2.027,46.
Την μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση προκαλούν τα κατάγματα ισχίου, με μέσο ετήσιο κόστος €4.334,27, τα οποία στο 90% των περιπτώσεων απαιτείται διενέργεια χειρουργικής επέμβασης. Το μέσο ετήσιο κόστος του κλινικού σπονδυλικού κατάγματος ανέρχεται στα €2.723,27 και του κατάγματος καρπού στα €1.731,35.
Συνολικά, το άμεσο ετήσιο κόστος που επωμίζεται το ΕΣΥ για την οστεοπόρωση ανέρχεται στα 890 εκατ. ευρώ (6), το οποίο κατά το έτος 2019 αυξήθηκε στα 980 εκατ. ευρώ (7).
Το κόστος των οστεοπορωτικών καταγμάτων στην Ελλάδα αντιπροσώπευε περίπου το 6,2% των δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη (δηλαδή 0,98 δισ. ευρώ από 14,60 δισ. ευρώ το 2019), το οποίο ήταν σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ27+2 (3,5%). Αυτοί οι αριθμοί υποδεικνύουν μια σημαντική επίδραση των καταγμάτων ευθραυστότητας στον προϋπολογισμό της υγειονομικής περίθαλψης (7).
3. ΚΟΣΤΟΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
Το ετήσιο κόστος της φροντίδας των οστεοπορωτικών καταγμάτων υπερβαίνει αυτό της φροντίδας για το έμφραγμα του μυοκαρδίου, τα εγκεφαλοαγγειακά ατυχήματα και τον καρκίνο του μαστού (8).
Στην ΕΕ των 27, το ετήσιο κοινωνικό κόστος υπολογίστηκε σε 105 δισεκατομμύρια ευρώ για την άνοια, 43 δισεκατομμύρια ευρώ για τον πονοκέφαλο, 15 δισεκατομμύρια ευρώ για την σκλήρυνση κατά πλάκας και 14 δισεκατομμύρια ευρώ για τη νόσο Πάρκινσον (3).
Το κόστος της στεφανιαίας νόσου και της εγκεφαλοαγγειακής νόσου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (25 χώρες) έχει υπολογιστεί σε περίπου 45 δισεκατομμύρια ευρώ και 34 δισεκατομμύρια ευρώ, αντίστοιχα.
Το κόστος της επιληψίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (25 χώρες) έχει υπολογιστεί σε 15 δισεκατομμύρια ευρώ (3).
Ως εκ τούτου, σε σχέση με άλλες κοινές μη-μεταδοτικές ασθένειες, η οστεοπόρωση (37 δις €) έχει μεγάλες οικονομικές συνέπειες για την κοινωνία.
4. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω δεδομένα, η οστεοπόρωση έχει υψηλό κοινωνικό και οικονομικό κόστος. Ως εκ τούτου, είναι επιτακτικό να αφιερώσουμε χρόνο για να ενημερωθούμε για τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης.