2/2/2023.
Ενημέρωση: 5/2/2023
Ενημέρωση: 5/2/2023
ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ
Η μειωμένη οστική μάζα είναι διαδεδομένη σε ασθενείς με καρκίνο
|
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ 2. ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ 3. ΟΞΕΙΑ ΛΕΜΦΟΒΛΑΣΤΙΚΗ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ ΠΑΙΔΙΑ 4. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ Παραπομπές (18) |
ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ
|
|
1. ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ
Λίγα λόγια για τον καρκίνο του προστάτη: Παγκοσμίως, ο καρκίνος του προστάτη είναι ο 2ος πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες και υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η υψηλότερη κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων ίσως μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη (1). Η πρόγνωση του καρκίνου του προστάτη καθορίζεται κυρίως από την παρουσία ή την απουσία μεταστάσεων. Μία ερευνητική ομάδα ανέλυσε αναφορές από 1.589 αυτοψίες σε ανθρώπους με καρκίνο του προστάτη και τα ευρήματα έδειξαν ότι οι αιματογενείς μεταστάσεις ήταν παρούσες στο 35% των ασθενών, με την υψηλότερη συμμετοχή να αφορούν τα οστά, η οποία ανήλθε στο 90% των περιπτώσεων (2). |
ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ
|
Οστική μάζα και καρκίνος του προστάτη:
Παρόλο που δεν συμφωνούν όλες οι μελέτες (3), η χαμηλή οστική μάζα είναι διαδεδομένη σε ασθενείς σε πρώιμα στάδια καρκίνου του προστάτη (4), ενώ οι άνδρες με καρκίνο του προστάτη (PCa) διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο κατάγματος ισχίου για πολλούς λόγους (17).
Αρκετές μελέτες υποστηρίζουν ότι οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη έχουν υψηλότερα ποσοστά οστεοπενίας και οστεοπόρωσης.
Για παράδειγμα, μία μικρή μελέτη ανέφερε ότι η προϋπάρχουσα οστεοπενία και οστεοπόρωση ήταν συχνές σε άνδρες με καρκίνο του προστάτη, δεδομένου ότι από τους 8 ασθενείς, οι 5 εξ'αυτών (63%) πληρούσαν τα κριτήρια της οστικής πυκνότητας για οστεοπενία ή οστεοπόρωση σε ένα ή περισσότερα σημεία (5).
Τα ευρήματα αυτής της μικρής μελέτης, επιβεβαίωσαν δύο μεγαλύτερες μελέτες, οι οποίες μάλιστα ανέφεραν ακόμα υψηλότερη συχνότητα.
Πιο συγκεκριμένα,
- στην μια μελέτη με 34 άνδρες με καρκίνο του προστάτη βρέθηκε υψηλή συχνότητα (91,1%) οστεοπενίας ή οστεοπόρωσης στους ασθενείς. Από τους 34 άνδρες, το 73,5% είχε οστεοπενία και το 17,6% είχε οστεοπόρωση της σπονδυλικής στήλης και/ή του ισχίου (6).
- στην άλλη μελέτη με 41 άνδρες με καρκίνο προστάτη βρέθηκε ότι σχεδόν όλοι οι ασθενείς (95%) είχαν χαμηλή οστική πυκνότητα. Οι 39 από τους 41 ασθενείς είχαν είτε οστεοπενία (13 ασθενείς - 31%) είτε οστεοπόρωση (26 ασθενείς - 63%) (7).
Κλείνοντας, μία μετα-ανάλυση του 2015 ανέφερε ότι η συχνότητα της οστεοπόρωσης κυμαίνεται από 4 έως 38% σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη και οι άνδρες με πιο προχωρημένη νόσο έχουν υψηλότερη συχνότητα οστεοπόρωσης. Η ερευνητική ομάδα, στο συμπέρασμα της αναφέρει ότι "οι άνδρες με καρκίνο του προστάτη παρουσιάζουν κακή υγεία των οστών" και συνεχίζουν συμπληρώνοντας ότι "ότι όλοι οι άνδρες με καρκίνο του προστάτη θα πρέπει να παρακολουθούν τακτικά την υγεία των οστών τους, προκειμένου να αποτραπεί ή να ελαχιστοποιηθεί η νοσηρότητα που συνοδεύει την οστεοπόρωση" (8).
Εδώ να επισημανθεί ότι τα κατάγματα ισχίου είναι πιο συχνά στις γυναίκες (78% γυναίκες έναντι 22% άνδρες). Ωστόσο, ένα κάταγμα ισχίου στους άνδρες οδηγεί σε υψηλότερη θνησιμότητα στους 12 μήνες που ακολουθούν το κάταγμα, σύμφωνα με τα ευρήματα από 2 μελέτες (9, 10).
Παρόλο που δεν συμφωνούν όλες οι μελέτες (3), η χαμηλή οστική μάζα είναι διαδεδομένη σε ασθενείς σε πρώιμα στάδια καρκίνου του προστάτη (4), ενώ οι άνδρες με καρκίνο του προστάτη (PCa) διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο κατάγματος ισχίου για πολλούς λόγους (17).
Αρκετές μελέτες υποστηρίζουν ότι οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη έχουν υψηλότερα ποσοστά οστεοπενίας και οστεοπόρωσης.
Για παράδειγμα, μία μικρή μελέτη ανέφερε ότι η προϋπάρχουσα οστεοπενία και οστεοπόρωση ήταν συχνές σε άνδρες με καρκίνο του προστάτη, δεδομένου ότι από τους 8 ασθενείς, οι 5 εξ'αυτών (63%) πληρούσαν τα κριτήρια της οστικής πυκνότητας για οστεοπενία ή οστεοπόρωση σε ένα ή περισσότερα σημεία (5).
Τα ευρήματα αυτής της μικρής μελέτης, επιβεβαίωσαν δύο μεγαλύτερες μελέτες, οι οποίες μάλιστα ανέφεραν ακόμα υψηλότερη συχνότητα.
Πιο συγκεκριμένα,
- στην μια μελέτη με 34 άνδρες με καρκίνο του προστάτη βρέθηκε υψηλή συχνότητα (91,1%) οστεοπενίας ή οστεοπόρωσης στους ασθενείς. Από τους 34 άνδρες, το 73,5% είχε οστεοπενία και το 17,6% είχε οστεοπόρωση της σπονδυλικής στήλης και/ή του ισχίου (6).
- στην άλλη μελέτη με 41 άνδρες με καρκίνο προστάτη βρέθηκε ότι σχεδόν όλοι οι ασθενείς (95%) είχαν χαμηλή οστική πυκνότητα. Οι 39 από τους 41 ασθενείς είχαν είτε οστεοπενία (13 ασθενείς - 31%) είτε οστεοπόρωση (26 ασθενείς - 63%) (7).
Κλείνοντας, μία μετα-ανάλυση του 2015 ανέφερε ότι η συχνότητα της οστεοπόρωσης κυμαίνεται από 4 έως 38% σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη και οι άνδρες με πιο προχωρημένη νόσο έχουν υψηλότερη συχνότητα οστεοπόρωσης. Η ερευνητική ομάδα, στο συμπέρασμα της αναφέρει ότι "οι άνδρες με καρκίνο του προστάτη παρουσιάζουν κακή υγεία των οστών" και συνεχίζουν συμπληρώνοντας ότι "ότι όλοι οι άνδρες με καρκίνο του προστάτη θα πρέπει να παρακολουθούν τακτικά την υγεία των οστών τους, προκειμένου να αποτραπεί ή να ελαχιστοποιηθεί η νοσηρότητα που συνοδεύει την οστεοπόρωση" (8).
Εδώ να επισημανθεί ότι τα κατάγματα ισχίου είναι πιο συχνά στις γυναίκες (78% γυναίκες έναντι 22% άνδρες). Ωστόσο, ένα κάταγμα ισχίου στους άνδρες οδηγεί σε υψηλότερη θνησιμότητα στους 12 μήνες που ακολουθούν το κάταγμα, σύμφωνα με τα ευρήματα από 2 μελέτες (9, 10).
|
2. ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ
Λίγα λόγια για τον καρκίνο του μαστού: Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο διαδεδομένος καρκίνος στον κόσμο (11, 12). Ο καρκίνος του μαστού εμφανίζεται (11): - σε κάθε χώρα του κόσμου, και - σε γυναίκες οποιαδήποτε ηλικίας μετά την εφηβεία αλλά με αυξανόμενα ποσοστά στην μετέπειτα ζωή. Περίπου 1 στις 8 γυναίκες διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού κατά την διάρκεια της ζωής τους (13). Σε σπάνιες περιπτώσεις και οι άνδρες μπορεί να διαγνωστούν με καρκίνο του μαστού (14). |
ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΜΑΣΤΟΥ
|
Οστική μάζα και καρκίνος του μαστού:
Πολλές συγχρονικές μελέτες [cross-sectional] έχουν αναφέρει ότι οι ασθενείς με καρκίνο του μαστού έχουν χαμηλότερη οστική μάζα και δυνητικά υψηλότερη συχνότητα καταγμάτων από την αναμενόμενη (15).
Επίσης, οι περισσότερες επικουρικές θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού θα οδηγήσουν σε αυξημένη οστική απώλεια και υψηλότερο ποσοστό καταγμάτων (15). Οι θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού που μειώνουν τα επίπεδα οιστρογόνων (π.χ. ωοθηκεκτομή, χημειοθεραπεία, αναστολείς αρωματάσης), αυξάνουν την οστική απορρόφηση χωρίς αντίστοιχη αύξηση στον σχηματισμό οστών με αποτέλεσμα την απώλεια της οστικής πυκνότητας (16).
Σε σύγκριση με υγιείς μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που ετησίως ίσως χάνουν ~1% της οστικής πυκνότητας, οι γυναίκες με καρκίνο του μαστού χάνουν 2-3 φορές περισσότερη οστική πυκνότητα, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος καταγμάτων.
Τα κατάγματα του ισχίου και του σπονδύλου σχετίζονται με σημαντικές μειώσεις :
- στην λειτουργικότητα της καθημερινότητας,
- στην ποιότητα ζωής, καθώς και
- σε υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας.
Κατά συνέπεια, η διαχείριση της επιταχυνόμενης οστικής απώλειας σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού είναι μια επιτακτική ογκολογική ανάγκη (16).
Πολλές συγχρονικές μελέτες [cross-sectional] έχουν αναφέρει ότι οι ασθενείς με καρκίνο του μαστού έχουν χαμηλότερη οστική μάζα και δυνητικά υψηλότερη συχνότητα καταγμάτων από την αναμενόμενη (15).
Επίσης, οι περισσότερες επικουρικές θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού θα οδηγήσουν σε αυξημένη οστική απώλεια και υψηλότερο ποσοστό καταγμάτων (15). Οι θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού που μειώνουν τα επίπεδα οιστρογόνων (π.χ. ωοθηκεκτομή, χημειοθεραπεία, αναστολείς αρωματάσης), αυξάνουν την οστική απορρόφηση χωρίς αντίστοιχη αύξηση στον σχηματισμό οστών με αποτέλεσμα την απώλεια της οστικής πυκνότητας (16).
Σε σύγκριση με υγιείς μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που ετησίως ίσως χάνουν ~1% της οστικής πυκνότητας, οι γυναίκες με καρκίνο του μαστού χάνουν 2-3 φορές περισσότερη οστική πυκνότητα, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος καταγμάτων.
Τα κατάγματα του ισχίου και του σπονδύλου σχετίζονται με σημαντικές μειώσεις :
- στην λειτουργικότητα της καθημερινότητας,
- στην ποιότητα ζωής, καθώς και
- σε υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας.
Κατά συνέπεια, η διαχείριση της επιταχυνόμενης οστικής απώλειας σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού είναι μια επιτακτική ογκολογική ανάγκη (16).
|
4. ΟΞΕΙΑ ΛΕΜΦΟΒΛΑΣΤΙΚΗ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ ΠΑΙΔΙΑ
Η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία είναι ο πιο διαδεδομένος παιδιατρικός καρκίνος σε όλο τον κόσμο (18). Οι πρόοδοι στην θεραπεία και στην υποστηρικτική φροντίδα έχουν οδηγήσει σε ποσοστό 5ετούς επιβίωσης περίπου 90% στις ανεπτυγμένες χώρες. Υπάρχει αυξανόμενη προσοχή στις δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία, συμπεριλαμβανομένης της ευθραυστότητας των οστών που οδηγεί σε κατάγματα, τα οποία μπορεί να συμβούν κατά την διάγνωση, κατά την διάρκεια της θεραπείας, καθώς και στα χρόνια μετά την διακοπή της θεραπείας. |
ΟΞΕΙΑ ΛΕΜΦΟΒΛΑΣΤΙΚΗ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ ΠΑΙΔΙΑ
|
Τα παιδιά έχουν 6πλάσιο κίνδυνο κατάγματος κατά την διάρκεια της θεραπείας για την οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία, σε σύγκριση με τα συνομήλικα παιδιά, με ορισμένες μελέτες να αναφέρουν ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο:
- Στην Ολλανδία, τα συμπτωματικά σπονδυλικά και μη-σπονδυλικά κατάγματα αναφέρθηκαν στο 1,5% των παιδιών κατά την διάγνωση και η σωρευτική επίπτωση συμπτωματικών καταγμάτων στα 3 έτη ήταν 18%.
- Στον Καναδά, αναφέρθηκε συχνότητα σπονδυλικών καταγμάτων 16% κατά την διάγνωση. Μετά από 6 χρόνια, είχε ανέλθει στο 33% για τα σπονδυλικά κατάγματα και στο 23% για τα μη-σπονδυλικά κατάγματα.
Τα οστεοπορωτικά κατάγματα προκαλούν ανησυχία, επειδή οδηγούν σε δυσμενή αποτελέσματα για την υγεία, όπως πόνο, απώλεια ύψους λόγω σπονδυλικής παραμόρφωσης και (παροδική) αναπηρία. Η έγκαιρη αναγνώριση των ασθενών που διατρέχουν κίνδυνο καταγμάτων είναι σημαντική για τη διευκόλυνση της ατομικής διαχείρισης κατά την διάρκεια ή μετά την θεραπεία (18).
- Στην Ολλανδία, τα συμπτωματικά σπονδυλικά και μη-σπονδυλικά κατάγματα αναφέρθηκαν στο 1,5% των παιδιών κατά την διάγνωση και η σωρευτική επίπτωση συμπτωματικών καταγμάτων στα 3 έτη ήταν 18%.
- Στον Καναδά, αναφέρθηκε συχνότητα σπονδυλικών καταγμάτων 16% κατά την διάγνωση. Μετά από 6 χρόνια, είχε ανέλθει στο 33% για τα σπονδυλικά κατάγματα και στο 23% για τα μη-σπονδυλικά κατάγματα.
Τα οστεοπορωτικά κατάγματα προκαλούν ανησυχία, επειδή οδηγούν σε δυσμενή αποτελέσματα για την υγεία, όπως πόνο, απώλεια ύψους λόγω σπονδυλικής παραμόρφωσης και (παροδική) αναπηρία. Η έγκαιρη αναγνώριση των ασθενών που διατρέχουν κίνδυνο καταγμάτων είναι σημαντική για τη διευκόλυνση της ατομικής διαχείρισης κατά την διάρκεια ή μετά την θεραπεία (18).
4. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει και το Ίδρυμα για την Υγεία των Οστών και την Οστεοπόρωση :
"Η οστεοπόρωση δεν αποτελεί μέρος της φυσιολογικής γήρανσης. Υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε για να προστατέψουμε τα οστά μας, ανεξάρτητα από την ηλικία μας.
Ποτέ δεν είναι αργά για να βελτιώσουμε την υγεία των οστών μας.
Οι συνήθειες που υιοθετούμε, ξεκινώντας από τώρα, μπορούν να επηρεάσουν την υγεία των οστών μας για το υπόλοιπο της ζωής μας. Τώρα είναι η ώρα να αναλάβουμε δράση".
Δείτε την ενότητα για πρόληψη και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει και το Ίδρυμα για την Υγεία των Οστών και την Οστεοπόρωση :
"Η οστεοπόρωση δεν αποτελεί μέρος της φυσιολογικής γήρανσης. Υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε για να προστατέψουμε τα οστά μας, ανεξάρτητα από την ηλικία μας.
Ποτέ δεν είναι αργά για να βελτιώσουμε την υγεία των οστών μας.
Οι συνήθειες που υιοθετούμε, ξεκινώντας από τώρα, μπορούν να επηρεάσουν την υγεία των οστών μας για το υπόλοιπο της ζωής μας. Τώρα είναι η ώρα να αναλάβουμε δράση".
Δείτε την ενότητα για πρόληψη και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης.
